Παρασκευή 29 Μαρτίου 2024

Συνταγματικός ο… διαχωρισμός της θρησκευτικής αγωγής από το υπουργείο Παιδείας

NEWSROOM icon
NEWSROOM
Συνταγματικός ο… διαχωρισμός της θρησκευτικής αγωγής από το υπουργείο Παιδείας

Σύμφωνη με την αφαίρεση της θρησκευτικής αγωγής νέων από την αποστολή του υπουργείου Παιδείας, είναι η ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας, η ποια απέρριψε την σχετική αίτηση της Εκκλησίας της Ελλάδος, με την οποία ζητούσε να ακυρωθεί το ΠΔ 18/2018 “Οργανισμός υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και θρησκευμάτων”.

Έτσι, η Ολομέλεια κατά πλειοψηφία, έκρινε συνταγματική την αφαίρεση της «ανάπτυξης της θρησκευτικής συνείδησης» από την αποστολή του υπουργείου Παιδείας καθώς κατά τους δικαστές είναι μέσα στα συνταγματικά πλαίσια (πρόεδρος Αικατερίνη Σακελλαροπούλου (πριν εκλεγεί Πρόεδρος της Δημοκρατίας) και εισηγήτρια η σύμβουλος Επικρατείας Μαρλένα Τριπολιτσιώτη). Η επίμαχη αφαίρεση της θρησκευτικής αγωγής νέων είχε γίνει επί υπουργείας Κων. Γαβρόγλου.

Υπενθυμίζεται ότι στο ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο, έχουν προσφύγει με το ίδιο αίτημα, εκτός της Εκκλησίας της Ελλάδος, η Ιερά Μητρόπολη Πειραιά, ο Μητροπολίτης Πειραιά Σεραφείμ Μεντζελόπουλο, η «Πανελλήνια ‘Ενωσις Θεολόγων», η «Εστία Πατερικών Μελετών» και δύο γονείς των οποίων τα παιδιά τους φοιτούν στο Δημοτικό σχολείο και στο Λύκειο (σ.σ. αναμένεται να απορριφθούν και οι εκκρεμείς αιτήσεις των άλλων εκκλησιαστικών φορέων).

Ειδικότερα, η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας, σύμφωνα με ανακοίνωσή της, έκρινε, κατ΄ αρχάς, μεταξύ των άλλων, τα εξής:

«Με τις διατάξεις του άρθρου 3 παρ. 1 του Συντάγματος κατοχυρώνεται, μεταξύ άλλων, και η αυτοδιοίκηση της Εκκλησίας, η οποία περιλαμβάνει την εξουσία της ν’ αποφασίζει για τις υποθέσεις της με δικά της όργανα, τα οποία συγκροτούνται όπως ο νόμος ορίζει και να διοικείται από την Ιερά Σύνοδο της Ιεραρχίας και την απ’ αυτή προερχόμενη Διαρκή Ιερά Σύνοδο. Ωστόσο, η εξουσία αυτή της Εκκλησίας ασκείται εντός των πλαισίων των γενικών κανόνων που θεσπίζει ελεύθερα ο νομοθέτης, ο οποίος μόνο δεν μπορεί να προχωρήσει και μέχρι τη θεμελιώδη μεταβολή βασικών διοικητικών θεσμών που έχουν καθιερωθεί πάγια στην οργάνωση και λειτουργία της Εκκλησίας».

Παράλληλα, οι σύμβουλοι Επικρατείας έκριναν ότι η διατύπωση της αποστολής του υπουργείου Εθνικής Παιδείας, στον Οργανισμό του (π.δ. 18/2018) «δεν αντίκειται ούτε στο άρθρο 16 παρ. 2 του Συντάγματος, ούτε στην εξουσιοδοτική διάταξη του άρθρου 54 του ν. 4178/2013. Και τούτο, διότι οι βασικοί σκοποί της παιδείας καθορίζονται από συνταγματικές και νομοθετικές διατάξεις (άρθρο 16 παρ. 2 Συντ. και άρθρα 1, 4, 5 και 6 ν. 1566/1985), κατά το μέρος δε που οι διατάξεις αυτές επαναλαμβάνονται ή μη στο οργανωτικό διάταγμα του υπουργείου στερούνται αυτοτελών κανονιστικών συνεπειών».

Συνεπώς, αναφέρει η απόφαση της Ολομέλειας, «το γεγονός ότι καθορίζεται ως αποστολή του υπουργείου η ανάπτυξη και συνεχής αναβάθμιση της παιδείας με σκοπό την ηθική, πνευματική και φυσική αγωγή των Ελλήνων, την ανάπτυξη της εθνικής συνείδησης, την προστασία της ελευθερίας της θρησκευτικής συνείδησης και της λατρείας, τη διαμόρφωση ελεύθερων, ενεργών και κριτικά σκεπτόμενων πολιτών κ.λπ., χωρίς να αναφέρεται ρητώς η ανάπτυξη της θρησκευτικής συνείδησης, αλλά η προστασία της ελευθερίας της θρησκευτικής συνείδησης, όπως άλλωστε δεν αναφέρεται κατά γράμμα ούτε η επαγγελματική αγωγή των Ελλήνων ή η διάπλασή τους σε υπεύθυνους πολίτες, δεν έχει την έννοια ότι οι σκοποί αυτοί παύουν να αποτελούν σκοπούς της παιδείας κατά παράβαση του Συντάγματος».

Η άποψη των τεσσάρων

Ιδιαίτερο εδιαφέρον παρουσίαζει η άποψη της Αικ. Σακελλαροπούλου, δύο αντιπροέδρων και τεσσάρων συμβούλων Επικρατείας, σύμφωνα με την οποία «από τις διατάξεις του άρθρου 16 παρ. 2 του Συντάγματος συνάγεται ότι η παιδεία αποτελεί βασική αποστολή του Κράτους και έχει ως σκοπό την διάπλαση ελεύθερων και υπεύθυνων πολιτών, καθώς και, μεταξύ άλλων, την ανάπτυξη της θρησκευτικής συνείδησης των Ελλήνων, όπως η τελευταία νοηματοδοτείται και από τη διάταξη της παρ.1 του άρθρου 13, με την οποία καθιερώνεται το απαραβίαστο της ελευθερίας της».

Και ενόψει αυτών, προσθέτουν το άρθρο 1 του επίμαχου Οργανισμού, στο οποίο αναφέρει ότι το υπουργείο Εθνικής Παιδείας, έχει ως αποστολή, μεταξύ των άλλων σκοπών του, «την προστασία της ελευθερίας της θρησκευτικής συνείδησης, όχι μόνον δεν αντίκειται στο Σύνταγμα και τον εξουσιοδοτικό νόμο, αλλ’ αντιθέτως, αποδίδει με τον πληρέστερο τρόπο το περιεχόμενο των παραπάνω διατάξεων των άρθρων 13 παρ.1 και 16 παρ.2 του Συντάγματος και 54 του ν. 4178/2013».

Μειοψηφία

Αντίθετα, έξι σύμβουλοι Επικρατείας και δύο πάρεδροι (χωρίς δικαίωμα ψήφου) μειοψήφησαν, εκφράζοντας την άποψη ότι πρέπει να ακυρωθεί το π.δ. 18/2018 καθ’ ό μέρος δεν περιλαμβάνεται η «ανάπτυξη της θρησκευτικής συνείδησης» των Ελλήνων στην διάταξη περί της αποστολής του υπουργείου.

Και αυτό γιατί ο νόμος 4178/2013 «επιβάλλει την αναγραφή στους Οργανισμούς των υπουργείων της αποστολής τους, όπως αυτή προκύπτει (και, κατά μείζονα λόγο, όπως αυτή προβλέπεται ρητώς) από τις σχετικές νομοθετικές και συνταγματικές διατάξεις, χωρίς να επιτρέπει αποκλίσεις».

Σύμφωνα με την μειοψηφούσα άποψη, όφειλε, ο υπουργός Παιδείας, να περιλάβει την «ανάπτυξη της θρησκευτικής συνείδησης» στο σχετικό με την αποστολή του υπουργείου άρθρο 1 του π.δ. 18/2018, όπως ρητώς προβλέπει το άρθρο 16 παρ. 2 του Συντάγματος.

Μάλιστα, η παράλειψη αυτή «δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι καλύπτεται με την μνεία της «προστασίας της ελευθερίας της συνείδησης», η οποία ευρίσκει έρεισμα σε άλλη συνταγματική διάταξη (άρθρο 13 παρ. 1) και δεν ταυτίζεται με την «ανάπτυξη της θρησκευτικής συνείδησης». Πράγματι, η τελευταία επιβάλλει στον νομοθέτη την λήψη θετικών μέτρων (σχετικών, μεταξύ άλλων, με την διδασκαλία του μαθήματος των Θρησκευτικών), ενώ η «προστασία της ελευθερίας της θρησκευτικής συνείδησης» μπορεί, κατ’ αρχήν, να επιτυγχάνεται και με την αποχή του κράτους από επεμβάσεις στην θρησκευτική συνείδηση των πολιτών», καταλήγει η μειοψηφία.

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ