Πέμπτη 28 Μαρτίου 2024

To 1,6 δισ. ετησίως για τα δώρα και ο γρίφος των αναδρομικών που απειλούν τον προϋπολογισμό

NEWSROOM icon
NEWSROOM
To 1,6 δισ. ετησίως για τα δώρα και ο γρίφος των αναδρομικών που απειλούν τον προϋπολογισμό

Μια βόμβα δημοσιονομικού ωστικού κύματος πυροδότησε- αναμενόμενα- το ΣΤ’ τμήμα του ΣτΕ, κρίνοντας αντισυνταγματικές τις περικοπές των δώρων Χριστουγέννων, Πάσχα και επιδόματος αδείας.

Η υπόθεση, επίσης αναμενόμενα, θα κριθεί από την Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου, προσθέτοντας ένα μη υπολογισμένο βάρος στον προϋπολογισμό. Ουσιαστικά δηλαδή αν επικυρωθεί και από την Ολομέλεια, η χθεσινή απόφαση του ΣΤ’ Τμήματος του ΣτΕ για τα δώρα των δημοσίων υπαλλήλων, συνεπάγεται ένα πρόσθετο κόστος 1,6 δισ. ευρώ τον χρόνο για το Δημόσιο, χωρίς να υπολογίζονται καν τα αναδρομικά. Το πρόβλημα που ανακύπτει όμως είναι ότι ο Κρατικός Προϋπολογισμός δεν προβλέπει ούτε 1 ευρώ για τα δώρα στο Δημόσιο.

Γιατί; Πιθανόν γιατί η εκτίμηση είναι πως η οριστική απόφαση του δικαστηρίου, λόγω της σοβαρότητας του θέματος, θα χρειαστεί χρόνο, πιθανόν και έναν ολόκληρο χρόνο, γεγονός που σημαίνει πως αυτό θα είναι ένα «πρόβλημα» της επόμενης κυβέρνησης.

Η σπουδαιότητα της υπόθεσης, προφανώς δεν αφορά το -κατά τους νομικούς- λυμένο θέμα της αντισυνταγματικότητας των περικοπών, αλλά κυρίως  αυτό των αναδρομικών. Δηλαδή πόσο βαθιά θα βάλει, αν βάλει, το δημόσιο, το χέρι στην τσέπη.

Τι είπε το Δικαστήριο, τι απάντησε το Δημόσιο

Ουσιαστικά το ΣτΕ, έκρινε πως η πλήρης κατάργηση των επιδομάτων και όχι η μείωσή τους, καταργεί την αρχή της ισότητας και της αναλογικότητας. Μάλιστα επικαλείται και τη σώρευση των μειώσεων γενικότερα, που δημιουργούν ένα ασφυκτικό οικονομικό περιβάλλον για τους υπαλλήλους.

Η απάντηση εν προκειμένω του δημοσίου ήταν πως αυτά τα μέτρα ελήφθησαν για λόγους δημοσίου συμφέροντος και αναγκαίας δημοσιονομικής προσαρμογής. Ανέφερε επίσης, πως θύματα της ίδιας πολιτικής λιτότητας ήταν και οι ιδιωτικοί υπάλληλοι με την απελευθέρωση των απολύσεων, την αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών και βέβαια την επιβολή τέλους επιτηδεύματος κλπ.

Το σκεπτικό

Το δικαστήριο όμως έκρινε, πως «ο νομοθέτης όφειλε αποφαινόμενος τεκμηριωμένα για την αναγκαιότητα του μέτρου, να εξετάσει την ύπαρξη τυχόν εναλλακτικών επιλογών και να συγκρίνει τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της καθεμιάς για τον επιδιωκόμενο δημόσιο σκοπό της δημοσιονομικής προσαρμογής, καθώς και εάν οι επιπτώσεις της συγκεκριμένης περικοπής αποδοχών στο βιοτικό επίπεδο των θιγόμενων, αθροιζόμενες με τις επιπτώσεις από τα ήδη ληφθέντα μέτρα αντιμετώπισης της κρίσης, και συνδυαζόμενες με τις κοινωνικό-οικονομικές συνθήκες, οδηγούν σε ανεπίτρεπτη μείωση του επιπέδου ζωής των υπαλλήλων, κάτω του επιπέδου της αξιοπρεπούς διαβίωσης… Με την επίμαχη διάταξη επιχειρείται νέα, για πολλοστή φορά περικοπή την αποδοχών, της ίδιας ακριβώς ομάδας θιγόμενων, ειδικότερα δε, θεσπίζεται πλέον με αυτήν, όχι περαιτέρω μείωση, αλλά κατάργηση των ετήσιων αποδοχών».

Και προσθέτουν ότι, επιδόματα, εορτών και αδείας, συνδέονται από τη φύση τους με τις αυξημένες ανάγκες που ανακύπτουν κατά τις εορταστικές περιόδους και κατά την περίοδο των θερινών διακοπών, οι οποίες ανάγκες συντρέχουν για όλους τους υπαλλήλους ανεξάρτητα από τον μισθό του καθενός… Ο νομοθέτης δεν δικαιολογείτο πλέον να προχωρήσει στην υιοθέτηση του επίμαχου καταργητικού μέτρου, χωρίς προηγουμένως να έχει εκτιμήσει την προσφορότητα του μέτρου ενόψει και της διαπίστωσης, ότι τα αντίστοιχα μέτρα που είχε λάβει έως τότε δεν είχαν αποδώσει τα αναμενόμενα, και ότι η οικονομική ύφεση είχε ενταθεί με ρυθμούς που είχαν ανατρέψει τις αρχικές προβλέψεις».

Τα αναδρομικά

Το ζήτημα λοιπόν τώρα, είναι τι θα γίνει με τα αναδρομικά που διεκδικούν οι προσφεύγοντες. Νομικοί εκτιμούν πως π.χ. η απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ του 2015 που έκρινε αντισυνταγματικές τις περικοπές των συντάξεων, αλλά έκοψε το βήμα των αναδρομικών σε όσους δεν είχαν προσφύγει, πιθανόν θα αποτελέσει έναν νομικό «μπούσουλα».

Ο νόμος Κατρούγκαλου

Ένα άλλο βασικό ζήτημα είναι ότι επίκειται και η έκδοση απόφασης για την ακύρωση ή μη και του ασφαλιστικού νόμου Κατρούγκαλου (ν.4387/2016). Τυχόν ακύρωση, θα σημαίνει ότι όχι μόνον οι παλαιοί συνταξιούχοι θα ζητούν ακόμα μεγαλύτερα ποσά συντάξεων (πέραν εκείνων που κρίθηκαν από το 2015), αλλά και οι νέοι συνταξιούχοι θα αξιώσουν επίσης να λάβουν όλα όσα παίρνουν οι παλαιοί συνταξιούχοι! Σε τέτοια περίπτωση θα ανοίξει «ο ασκός του Αιόλου», αφού οι συνολικές αξιώσεις θα εκτιναχθούν έτσι στα 8 ή και 10 δισ. ευρώ τον χρόνο, σχεδόν τα τριπλάσια δηλαδή από τα μόλις 3,5 δισ. (2% του ΑΕΠ) που οι θεσμοί προέβλεπαν στις Εκθέσεις τους σαν πιθανό κόστος των αποφάσεων του ΣτΕ.

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ