Παρασκευή 29 Μαρτίου 2024

Κωνσταντίνος Γώγος: Η Νέα Προκαταρκτική Εξέταση

NEWSROOM icon
NEWSROOM
Κωνσταντίνος Γώγος: Η Νέα Προκαταρκτική Εξέταση

Η τροποποίηση του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας φέρνει μία ευχάριστη έκπληξη εντός των διατάξεών της επιλύοντας μία νομική διαφορά η οποία απασχόλησε τη θεωρία και την επιστήμη για αρκετές δεκαετίας και αφορά το στάδιο της προκαταρκτικής εξέτασης.

Γράφει ο δικηγόρος Κωνσταντίνος Χ. Γώγος

Η προκαταρκτική εξέταση αποτελεί ένα ιδιαίτερο στάδιο προ της ασκήσεως της ποινικής δίωξης στο οποίο ο φερόμενος ως ύποπτος βρίσκεται σε δεινή θέση καθώς ναι μεν δεν είναι ακόμα κατηγορούμενος αντιμετωπίζετε ως τέτοιος όμως πρακτικά από τις Εισαγγελικές και ανακριτικές Αρχές.

Παρά την αναβάθμιση της προκαταρκτικής σε μία οιονεί ανακριτική διαδικασία, έως και σήμερα δεν υπήρξε μία αλλαγή τέτοια που να προστατεύει τον ύποπτο στο μέτρο που προστατεύονται τα υπερασπιστικά δικαιώματα του κατηγορουμένου.

Δύο βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε έως και σήμερα είναι:

Πρώτον, η σύνταξη αυτοτελούς εγγράφου το οποίο να αποτελεί το κατηγορητήριο. Μέχρι και σήμερα ο ύποπτος στην προκαταρκτική εξέταση παρά τις φωνές της θεωρίας και των ποινικολόγων εξετάζεται επί της ουσίας χωρίς να γνωρίζει ποια είναι η κατηγορία για την οποία έχει κληθεί.

Δεύτερον, δεν υπάρχει πρακτική λύση στην ερώτηση ποιος εξετάζει σχετική ένσταση ακυρότητας κατά το στάδιο της προκαταρκτικής. Και αυτό καθώς οι διατάξεις που αφορούν την προκαταρκτική βρίσκονται εκτός του σταδίου της προδικασίας. Επομένως, τόσο τελολογικά όσο και από τη γραμματική ερμηνεία προκύπτει ότι δεν έχει αρμοδιότητα το συμβούλιο πλημμελειοδικών προκειμένου να διορθώσει οιαδήποτε ακυρότητα. Με τη ανωτέρω θέση συντάχθηκε και ο Άρειος Πάγος σε σχετική έφεση κατά του βουλεύματος του συντάκτη στην οποία και έκρινε ότι πράγματι δεν έχει αρμοδιότητα το συμβούλιο και μάλιστα σε περίπτωση που εκδώσει σχετικό βούλευμα τελεί υπέρβαση εξουσίας. Ωστόσο, στην πράξη παρατηρούμε ότι επιλαμβάνονται των ενστάσεων κατά την προκαταρκτική τα συμβούλια. Και όχι μόνον αυτό αλλά εκδίδουν και βουλεύματα κρίνοντας ως μη υποχρεωτική τη σύνταξη κατηγορητηρίου κατά το στάδιο της προκαταρκτικής εξέτασης. 

Τις συγκεκριμένες νομολογιακές διαφωνίες και αδικίες κατά του υπόπτου έρχεται να διορθώσει το νέο σχέδιο του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας.

Συγκεκριμένα, αναβαθμίζει το ρόλο της προκαταρκτικής εξέτασης δημιουργώντας αυτοτελές κεφάλαιο επεξηγώντας αναλυτικά τη διαδικασία. Παράλληλα, δίνει τα αυτονόητα δικαιώματα στον ύποπτο, τα ίδια ακριβώς με αυτά που έχει ο κατηγορούμενος, με πιο σημαντικό από αυτά την υποχρεωτική σύνταξη κατηγορητηρίου. Τέλος, επιλύει οριστικά τη νομολογιακή διαφωνία ορίζοντας ρητά ότι το συμβούλιο πλημμελειοδικών έχει αρμοδιότητα για να επιλύσει τις δικονομικές ενστάσεις του υπόπτου.

Παρατίθενται, τα πιο σημαντικά άρθρα:

  • Άρθρο 244 ΚΠΔ: «…Ο ύποπτος έχει τα δικαιώματα που αναφέρονται στα άρθρα 89, 90, 91, 92 παρ. 1, 95, 98 παρ. 1, 2 και 4, 99, 100, 101, 102, 103 και 104, καθώς και το δικαίωμα να διορίσει τεχνικό σύμβουλο σε περίπτωση διεξαγωγής πραγματογνωμοσύνης, εφαρμοζόμενης αναλόγως της διάταξης του άρθρου 183…»
  • Άρθρο 243 ΚΠΔ:  «Σκοπός της προκαταρκτικής εξέτασης και διάρκεια αυτής. 1. Η προκαταρκτική εξέταση ενεργείται σύμφωνα με τα άρθρα 240 και 241 και με αυτή επιδιώκεται η συλλογή των αναγκαίων αποδεικτικών στοιχείων για να αποφασισθεί αν πρέπει να κινηθεί η ποινική δίωξη. Για την επίτευξη του σκοπού αυτού κατά την προκαταρκτική εξέταση μπορούν να χρησιμοποιηθούν όλα τα αναφερόμενα στο άρθρο 178 αποδεικτικά μέσα και να διενεργηθούν όλες οι ανακριτικές πράξεις των άρθρων 253, 256, 257, 260-269 καθώς και όσες προβλέπονται σε ειδικούς νόμους.»

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ