Θ. Σοφός- Ν. Λαδής: Οι αλλαγές στον Ποινικό Κώδικα

Σύμφωνα με το δελτίο τύπου του Υπουργείου Δικαιοσύνης της 8 Μαρτίου 2019, με την έναρξη της δημόσιας διαβούλευσης των σχεδίων του νέου Ποινικού Κώδικα και του νέου Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, μπαίνει στην τελική ευθεία το μεγάλο έργο της αναμόρφωσης των ποινικών κωδίκων, που είχε αρχίσει το 2015.

Οι αρμόδιες νομοπαρασκευαστικές επιτροπές παρέδωσαν τις προτάσεις τους και, στο πλαίσιο της διαβούλευσης, και το ΥΔΔΑΔ δηλώνει ότι προσδοκά έναν γόνιμο και δημιουργικό διάλογο.

Αναλύει ο δικηγόρος Θέμης Σοφός*

Ανταποκρινόμενοι στην πρόσκληση του κ. Υπουργού Δικαιοσύνης προς την ακαδημαϊκή κοινότητα, τους Δικηγορικούς Συλλόγους, τις Ενώσεις δικαστών και εισαγγελέων, προς όλα τα κόμματα και τους εμπλεκόμενους φορείς, προκειμένου να καταθέσουν τις προτάσεις τους, ώστε μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας, το ΥΔΔΑΔ σε συνεργασία με τις επιτροπές να προβεί σε επεξεργασία των προτεινόμενων σχεδίων, προκειμένου να ενσωματωθούν τυχόν αλλαγές, παρουσιάζουμε τις κάτωθι προτάσεις και σχολιασμούς:

Με τη σύνταξη του νέου Ποινικού Κώδικα υποστηρίζεται ότι:

• επιτυγχάνεται ο εκσυγχρονισμός τού συστήματος ποινικών κυρώσεων και η αντιμετώπιση ζητημάτων που επηρεάζονται από την πρόοδο της τεχνολογίας και τις κοινωνικές και πολιτικές αλλαγές σε εθνικό και διεθνές επίπεδο (ηλεκτρονικό έγκλημα, διασυνοριακό έγκλημα, ασύμμετρη βία κ.α.).

Σε περιπτώσεις που περιουσιακά ή υπηρεσιακά κακουργήματα στρέφονται κατά του Ελληνικού Δημοσίου προβλέπονται βαρύτερες ποινές. Έτσι, υποστηρίζεται ότι σε συνδυασμό με την επιμήκυνση του χρόνου παραγραφής από 15 σε 20 χρόνια, εξασφαλίζεται η προστασία της δημόσιας περιουσίας και καθίσταται περιττός ο Νόμος 1608/50, ο οποίος και καταργείται. Ακόμη, προβλέπονται διαδικασίες δήμευσης και αποκατάστασης της οικονομικής ζημίας.

• Καταργούνται τα πταίσματα,
• Αναβιβάζεται η προσφορά κοινωφελούς εργασίας σε κύρια ποινή,
• Νέα διάταξη προβλέπει το αδίκημα της απάτης σχετικής με τις επιχορηγήσεις,
• Μειώνεται το ανώτατο όριο πρόσκαιρης κάθειρξης,
• Καταργείται η μετατροπή της στερητικής της ελευθερίας ποινής σε χρηματική,
• Καταργείται το αξιόποινο της απεργίας δημοσίων υπαλλήλων,
• Καταργείται η στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων και
• Επαναπροσδιορίζεται η ποινική μεταχείριση ανηλίκων.
• Παραλείπεται, όμως, να αιτιολογηθεί γιατί θα πρέπει να υποπέσουν σε παραγραφή εκατοντάδες κακουργήματα σε εκκρεμείς δικογραφίες, των οποίων η ποινή τροποποιείται σε ποινή φυλακίσεως τουλάχιστον 3 ετών, από ποινή κάθειρξης μέχρι 10 ετών.

Επιγραμματικά και προσεισαγωγικά, σύμφωνα με τις προτάσεις του νέου Κώδικα Ποινικής Δικονομίας:

• Ενδυναμώνεται ο ρόλος του εισαγγελέα,
• Ενισχύεται η θέση του συνηγόρου υπεράσπισης,
• Εισάγονται οι νέοι θεσμοί της ποινικής διαπραγμάτευσης, της ποινικής διαταγής και της ποινικής συνδιαλλαγής,
• Συστηματοποιούνται τα μέτρα που αφορούν ανήλικους παραβάτες εξασφαλίζοντάς τους ειδική μεταχείριση,
• Παρέχεται η ευχέρεια επιλογής, από τους δικαστές και τους πολίτες, σύγχρονων μοντέλων απονομής δικαιοσύνης.

1.- Διαχρονικό Δίκαιο:

Αναλύει ο δικηγόρος Νίκος Λαδής**

Θα πρέπει να επισημανθεί ότι σύμφωνα με το άρθρο 461 νέου Ποινικού Κώδικα (εφεξής νΠ.Κ.) από την έναρξη ισχύος του καταργείται ο Ποινικός Κώδικας που ισχύει από την 1.1.1951 καθώς και κάθε διάταξη που τροποποιούσε το νόμο αυτόν.

Επίσης από την έναρξη ισχύος του νΠ.Κ. καταργείται ο Νόμος 1608/1950 που ισχύει από την 1/1/1951, καθώς και διάταξη που τροποποιούσε αυτόν.

Άρθρο 463 νΠ.Κ. :

1. Όπου σε ειδικούς νόμους απειλείται ποινή φυλάκισης, προστίθεται διαζευκτικά και η χρηματική ποινή, όπως αυτή προβλέπεται στο άρθρο 57 του νΠ.Κ.

2. Όπου σε ειδικούς νόμους απειλείται κάθειρξη έως δέκα έτη, αυτή μετατρέπεται σε φυλάκιση τουλάχιστον τριών ετών και χρηματική ποινή.

3. Όπου σε ειδικούς νόμους απειλείται μόνον ποινή ισόβιας κάθειρξης, προστίθεται διαζευκτικά και η πρόσκαιρη κάθειρξη τουλάχιστον δέκα ετών.

2.- ΠΟΙΝΕΣ Με το άρ. 50 νΠ.Κ. εισάγονται κύριες ποινές α) οι στερητικές της ελευθερίας, β) η χρηματική ποινή και γ) η προσφορά κοινωφελούς εργασίας. Στο άρ. 51 νΠ.Κ. ποινές στερητικές της ελευθερίας είναι η κάθειρξη, η φυλάκιση και ο περιορισμός σε ειδικό κατάστημα κράτησης νέων.

Η κάθειρξη είναι πρόσκαιρη και κατ’ εξαίρεση, εφόσον ο νόμος το ορίζει ρητά, ισόβια. Η διάρκεια της πρόσκαιρης κάθειρξης είναι ανώτερη των πέντε ετών και δεν υπερβαίνει τα δεκαπέντε έτη. Η διάρκεια της φυλάκισης δεν υπερβαίνει τα πέντε έτη ούτε είναι κατώτερη των δέκα ημερών. Σύμφωνα με το άρ. 55 νΠ.Κ. η παροχή κοινωφελούς εργασίας δεν μπορεί να έχει διάρκεια ανώτερη των επτακοσίων είκοσι ωρών ούτε να είναι κατώτερη των εκατό ωρών.

3.- ΧΡΗΜΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ Μετεξέλιξη της μετατροπής συνιστά η νέα μορφή της Χρηματικής Ποινής.

Στο Άρθρο 57 νΠ.Κ. προβλέπεται η Χρηματική ποινή και προσδιορίζεται σε ημερήσιες μονάδες. Αν δεν ορίζεται διαφορετικά σε ειδικές διατάξεις, η χρηματική ποινή δεν μπορεί να είναι ανώτερη: α) από ενενήντα ημερήσιες μονάδες όταν απειλείται ως μόνη κύρια ποινή, β) από εκατόν ογδόντα ημερήσιες μονάδες όταν απειλείται διαζευκτικά με ποινή στερητική της ελευθερίας και γ) από τριακόσιες εξήντα ημερήσιες μονάδες όταν απειλείται αθροιστικά με ποινή στερητική της ελευθερίας.

3. Αν δεν ορίζεται διαφορετικά σε ειδικές διατάξεις, το ύψος κάθε ημερήσιας μονάδας δεν μπορεί να είναι κατώτερο από ένα ευρώ ούτε ανώτερο από εκατό ευρώ.

4. Με τον θάνατο του καταδικασθέντος διαγράφεται η χρηματική ποινή. Σε καμία περίπτωση δεν εκτελείται εναντίον των κληρονόμων του.

Η ΧΡΗΜΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ πρέπει να θεωρείται σε συνδυασμό με το άρθρο 80 νΠ.Κ. ως προς την επιμέτρηση και την απότιση της χρηματικής ποινής και η ΠΑΡΟΧΗ ΚΟΙΝΩΦΕΛΟΥΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ σε συνδυασμό με το άρ. 81 νΠ.Κ. ως προς την επιμέτρηση και την παροχή κοινωφελούς εργασίας.

4.- Τοπικά όρια ισχύος των ποινικών νόμων: Επισημαίνεται ότι με το νέο άρθρο 5 καταργείται η παρ. 3, που προέβλεπε ότι όταν η πράξη τελείται μέσω διαδικτύου ή άλλου μέσου επικοινωνίας, τόπος τέλεσης θεωρείται και η ελληνική επικράτεια, εφόσον στο έδαφός της παρέχεται πρόσβαση στα συγκεκριμένα μέσα, ανεξάρτητα από τον τόπο εγκατάστασής τους

Η νέα διατύπωση του άρ. 5 νΠ.Κ. έχει ως εξής:

Εγκλήματα που τελέστηκαν στην ημεδαπή

1. Οι ελληνικοί ποινικοί νόμοι εφαρμόζονται σε όλες τις πράξεις που τελέστηκαν στο έδαφος της επικράτειας, ακόμη και από αλλοδαπούς. Επίσης εφαρμόζονται και στις πράξεις συμμετοχής που τελέστηκαν στο έδαφος της ελληνικής επικράτειας, αν η κύρια πράξη, για την οποία δεν υπάρχει δικαιοδοσία των ελληνικών ποινικών δικαστηρίων, είναι αξιόποινη και κατά τους ελληνικούς ποινικούς νόμους.

2. Πλοία ή αεροσκάφη ελληνικά θεωρούνται έδαφος της επικράτειας οπουδήποτε και αν βρίσκονται, εκτός αν σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο υπόκεινται σε αλλοδαπό νόμο.

5.- ΕΝΝΟΙΑ ΟΡΩΝ ΤΟΥ ΚΩΔΙΚΑ (άρ. 13)

Με το νΠ.Κ. στο άρ. 13 (ε) παραμένει η κατ΄επάγγελμα τέλεση του εγκλήματος και καταργείται η κατά συνήθεια τέλεση της πράξης, ως είχε στον Π.Κ. μέχρι σήμερα, μεταβολή η οποία πρέπει να αποσυρθεί, καθώς επικεντρώνει ειδικά στο δράση, που από την επανειλημμένη τέλεση της πράξης προκύπτει σταθερή ροπή του προς τη διάπραξη του συγκεκριμένου εγκλήματος ως στοιχείο της προσωπικότητας του δράστη.

Αυτή η αντίληψη ΔΕΝ εμφορείται από φρονηματικά στοιχεία, όπως εσδαλμένως υπολαμβάνεται από τους συντάκτες του νέου Ποινικού Κώδικα, αλλά περιγράφει επακριβώς ένα στοιχείο εγκληματικής προδιάθεσης υπό την έννοια της σταθερής ροπής προς τη διάπραξη συγκεκριμένου εγκλήματος.

Επίσης στο νΠ.Κ. παραμένει η διατύπωση του άρ. 13 (δ) Π.Κ., όπου σωματική βία συνιστά και η περιαγωγή κάποιου σε κατάσταση αναισθησίας ή ανικανότητας για αντίσταση με υπνωτικά ή ναρκωτικά ή άλλα ανάλογα μέσα. Εάν συνδυασθεί το άρθρο αυτό με τη νέα διατύπωση του άρ. 336 νΠ.Κ. (ΒΙΑΣΜΟΣ), θα διαπιστώσει ότι αφαιρείται από την αντικειμενική υπόσταση του εγκλήματος του βιασμού η απειλή σπουδαίου η άμεσου κινδύνου και αντικαθίσταται από την απειλή σοβαρού ή άμεσου κινδύνου ζωής ή σωματικής ακεραιότητας. Θεωρούμε ότι η τροποποίηση αυτή καθιστά μη αξιόποινη τη συμπεριφορά κάποιου, που π.χ. απειλεί μια γυναίκα με δημοσίευση ιδιωτικών φωτογραφικών στιγμιοτύπων, εάν δεν ενδώσει στην ανοχή γενετήσιας πράξεως μαζί της, πράγμα το οποίο δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό. Πρέπει να παραμείνει το άρ. 336 Π.Κ. ως είχε μέχρι σήμερα.

6.- ΑΓΝΟΟΥΜΕΝΟΙ ΚΑΙ ΝΟΜΙΖΟΜΕΝΟΙ ΛΟΓΟΙ ΑΡΣΗΣ ΤΟΥ ΑΔΙΚΟΥ (άρ. 25 Α νΠ.Κ. ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΠΟΣΥΡΘΕΙ)

Με το άρ. 25^Α ν.Π.Κ. εισάγεται νέα ρύθμιση για τους αγνοούμενους και νομιζόμενους λόγους άρσης του αδίκου χαρακτήρα της πράξης. Η διάταξη αυτή είναι περιττή, καθώς υπάρχει η δυνατότητα να κριθεί κάθε φορά από το Δικαστήριο, πώς θα μεταχειρισθεί, στην υποκειμενική υπόσταση, το δράστη μιας άδικης πράξης,

– που αγνοεί ότι συντρέχει λόγος άρσης του αδίκου («αγνοούμενος λόγος άρσης του αδίκου»), και αντιμετωπίζεται (από το νΠ.Κ.) αναγκαίως ως λόγος άρσης του αδίκου,

– καθώς και εκείνον που υπολαμβάνει εσφαλμένα ότι συντρέχουν περιστατικά που θα οδηγούσαν σε άρση του αδίκου χαρακτήρα της πράξης του («νομιζόμενος λόγος άρσης του αδίκου»), που αντιμετωπίζεται από το νΠ.Κ. αναγκαίως ως νομική πλάνη.

Τόσο η πρώτη όσο και η δεύτερη περίπτωση θα μπορούσαν να χαρακτηρισθούν ανάστροφα ως άδικη πράξη η πρώτη και πραγματική πλάνη η δεύτερη λόγω άγνοιας των περιστατικών που συνθέτουν λόγο άρσης του αδίκου χαρακτήρα της πράξης.

7.- Άρθρο 33 νΠ.Κ. ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΠΟΣΥΡΘΕΙ

Εισάγεται νέο άρθρο, που ουσιαστικώς υπάγεται στην ίδια ρύθμιση και τη ratio του άρ. 32 (ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΝΑΓΚΗΣ ΠΟΥ ΑΙΡΕΙ ΤΟΝ ΚΑΤΑΛΟΓΙΣΜΟ)

Η διατύπωση του νέου 33 νΠ.Κ. έχει ως εξής:

Άρθρο 33 «Αδυναμία αποφυγής του αδίκου»

Η πράξη δεν καταλογίζεται σε εκείνον που την τέλεσε, αν κατά την τέλεσή της αδυνατούσε να συμμορφωθεί προς το δίκαιο λόγω ανυπέρβλητου για τον ίδιο διλήμματος εξαιτίας σύγκρουσης καθηκόντων και η προσβολή που προκλήθηκε από την πράξη είναι κατά το είδος και τη σπουδαιότητα ανάλογη με την προσβολή που απειλήθηκε.

Ουσιαστικά στο νέο αυτό άρθρο γίνεται λόγος για την αδυναμία συμμόρφωσης στο δίκαιο, την ηθική – δεοντολογική αδυναμία συμμόρφωσης στο δίκαιο, όπως την ονομάζει ο Νικόλαος Ανδρουλάκης, η οποία βεβαίως αφορά κατάσταση ανάγκης που συνίσταται σε πράξη που τελείται από το δράστη για να αποτρέψει παρόντα και αναπότρεπτο με άλλα μέσα κίνδυνο, που απειλεί χωρίς δική του υπαιτιότητα το πρόσωπο ή την περιουσία του ίδιου ή οικείου του, αν η προσβολή που προκλήθηκα στον άλλο από την πράξη είναι ανάλογη με την προσβολή που απειλήθηκε. Αν δει κανείς όμως το ισχύον άρθρο 32 έχει ως εξής :

Άρθρο 32

Κατάσταση ανάγκης που αίρει τον καταλογισμό

1. Η πράξη δεν καταλογίζεται σε εκείνον που την τελεί για να αποτρέψει παρόντα και αναπότρεπτο με άλλα μέσα κίνδυνο, ο οποίος απειλεί χωρίς δική του υπαιτιότητα το πρόσωπο ή την περιουσία του ίδιου ή οικείου του, αν η προσβολή που προκλήθηκε στον άλλο από την πράξη είναι κατά το είδος και τη σπουδαιότητα ανάλογη με την προσβολή που απειλήθηκε. 2.Οι διατάξεις των παραγράφων 2 και 3 του άρθρου 25 εφαρμόζονται και εδώ.

Το νέο άρ. 33 δεν προσθέτει κάτι επιπλέον από τα οριζόμενα στο ισχύον άρθρο 32 Π.Κ., που έχει ερμηνευθεί τόσο από τη θεωρία όσο και τη νομολογία επαρκώς, καλύπτει δε και τις περιπτώσεις του ανυπέρβλητου για τον ίδιο διλήμματος εξαιτίας σύγκρουσης καθηκόντων

8.- ΑΡΘΡΟ 43 ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΠΟΣΥΡΘΕΙ Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΚΑΤΑΡΓΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΑΠΡΟΣΦΟΡΗΣ ΑΠΟΠΕΙΡΑΣ

Το άρ. 43 Π.Κ. έχει μέχρι σήμερα ως εξής:

1. Όποιος επιχείρησε να εκτελέσει κακούργημα ή πλημμέλημα με μέσο ή κατά αντικειμένου τέτοιας φύσης ώστε να αποβαίνει απολύτως αδύνατη η τέλεση των εγκλημάτων αυτών τιμωρείται με την ποινή του άρθρου 83 μειωμένη στο μισό.

2. Όποιος επιχείρησε τέτοια απρόσφορη απόπειρα από ευήθεια παραμένει ατιμώρητος.

Με το νΠ.Κ. προτείνεται η ολοσχερής ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ της απρόσφορης απόπειρας.

Στο χώρο της ελληνικής ποινικής επιστήμης, η θεωρία της εντυπώσεως έτυχε επεξεργασίας και προσπάθειας προς βελτίωση κυρίως από τον Ανδρουλάκη, ο οποίος υποστήριξε μια θεωρία που αρχικά αποκλήθηκε από την ποινική θεωρία, ”θεωρία διατάραξης της ασφάλειας του εννόμου αγαθού”. Κατά την θεωρία αυτή, οι ποινικοί κανόνες δεν προστατεύουν μόνο αυτά καθ’ εαυτά τα έννομα αγαθά, αλλά η έκταση της προστασίας που παρέχεται από αυτούς περιλαμβάνει και έναν ”ζωτικό χώρο” που τα περιβάλει. Ο ζωτικός αυτός χώρος είναι μια ζώνη ασφάλειας, μέσα στην οποία το έννομο αγαθό διατελεί σε μια ειρηνευμένη κατάσταση και έτσι μπορεί να διαφυλάσσει την ύπαρξη και την κίνησή του μέσα στον κοινωνικό χώρο. Η απόπειρα προσβάλει σύμφωνα με την την αρχική διατύπωση της άποψης αυτής, αυτήν ακριβώς την ειρηνική κατάσταση του εννόμου αγαθού, καθώς με την εντύπωση που παρέχει η πράξη του δράστη της απόπειρας, ”τιτρώσκεται” η ασφάλεια ενός συγκεκριμένου εννόμου αγαθού.

Ειδικότερα την μικτή θεωρία της εντυπώσεως στον ελληνικό χώρο, στηρίζει μεταξύ άλλων κι ο Μαγκάκης, βασιζόμενος κατά κύριο λόγο στην μεταφορά αυτής, στον ελληνικό χώρο από τον Ανδρουλάκη, δηλαδή την θραύση της ειρήνευσης ως τρίτο τρόπο προσβολής των εννόμων αγαθών, η οποία θραύση δημιουργείται λόγω της εγκληματικής εντύπωσης που προκαλεί στο κοινωνικό σύνολο η πράξη του δράστη. Την θεωρία της εντυπώσεως υποστηρίζουν εξάλλου οι Μυλωνόπουλος, Γιαννίδης, Παπαγεωργίου-Γονατάς και Τζαννετής, κατά τους οποίους συγγραφείς, η βάση της θεωρίας της εντυπώσεως είναι αντικειμενική, αλλά προσφεύγει και σε υποκειμενικά στοιχεία, η χρήση των οποίων όπως υποστηρίζουν δεν είναι άγνωστη στο ποινικό δίκαιο.

9.- ΝΕΑ ΕΛΑΦΡΥΝΤΙΚΗ ΠΕΡΙΣΤΑΣΗ

Πέραν των υφισταμένων και ισχυόντων λόγων ελαφρυντικών περιστάσεων εισάγεται ως ελαφρυντική περίπτωση η μη εύλογη διάρκεια της ποινικής διαδικασίας που δεν οφείλεται σε υπαιτιότητα του κατηγορουμένου. Αυτή η εισαγωγή ήταν αναγκαία και πολύτιμη για την αντιμετώπιση της παραβίασης της αρχής της ταχείας διεξαγωγής της Δίκης για την οποία έχει καταδικασθεί η Ελλάδα από το Ε.Δ.Δ.Α.

10.- ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΤΗΣ ΥΠΟΤΡΟΠΗΣ (άρ. 88 – 90 Π.Κ.) ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΠΟΣΥΡΘΕΙ Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΚΑΤΑΡΓΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΥΠΟΤΡΟΠΗΣ

Το άρ. 88, του οποίου αδικαιολόγητα προτείνεται η κατάργηση έχει ως εξής:

1. Όποιος είχε καταδικαστεί για κακούργημα ή για πλημμέλημα από δόλο σε ποινή στερητική της ελευθερίας που ξεπερνά τους έξι μήνες και μέσα σε πέντε χρόνια από τη δημοσίευση της αμετάκλητης καταδικαστικής απόφασης, αν είχε καταδικαστεί για πλημμέλημα, και σε 10 χρόνια, αν είχε καταδικαστεί για κακούργημα, τελεί νέο κακούργημα ή πλημμέλημα από δόλο για το οποίο ο νόμος προβλέπει ποινή φυλάκισης τουλάχιστον τριών μηνών, βρίσκεται σε υποτροπή.

2. Για τον υπολογισμό της πενταετίας ή δεκαετίας δεν λαμβάνεται υπόψη ο χρόνος πραγματικής έκτισης ποινής στερητικής της ελευθερίας ή μέτρου ασφάλειας σε φυλακή ή άλλο σωφρονιστικό ή θεραπευτικό κατάστημα ή ίδρυμα, καθώς και ο χρόνος κατά τον οποίο ο καταδικασμένος είναι φυγόποινος.

11.- ΣΥΡΡΟΗ ΕΓΚΛΗΜΑΤΩΝ – ΠΡΟΤΕΙΝΕΤΑΙ Η ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΤΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΠΟΙΝΗΣ ΜΕΧΡΙ 10 ΕΤΩΝ ΣΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΟΚΤΟΝΙΑ ΑΠΟ ΑΜΕΛΕΙΑ ΚΑΤΑ ΣΥΡΡΟΗ

Το άρ. 94 του Π.Κ., όπως ισχύει μέχρι σήμερα έχει ως εξής:

1. Κατά του υπαιτίου δύο ή περισσότερων εγκλημάτων που πραγματώθηκαν με δύο ή περισσότερες πράξεις και τιμωρούνται κατά το νόμο με πρόσκαιρες στερητικές της ελευθερίας ποινές, επιβάλλεται, μετά την επιμέτρησή τους συνολική ποινή, η οποία αποτελείται από τη βαρύτερη από τις συντρέχουσες ποινές επαυξημένη. Αν οι συντρέχουσες ποινές είναι του ίδιου είδους και ίσης διάρκειας, η συνολική ποινή σχηματίζεται με την επαύξηση μιας απ’ αυτές. Η επαύξηση της βαρύτερης ποινής για κάθε μια από τις συντρέχουσες ποινές δεν μπορεί να είναι κατώτερη από: α) τέσσερις μήνες, αν η συντρέχουσα ποινή είναι ανώτερη από δύο έτη· β) ένα έτος αν η ποινή αυτή είναι κάθειρξη έως δέκα έτη· και γ) δύο έτη, αν η ποινή είναι κάθειρξη ανώτερη από δέκα έτη. Οπωσδήποτε όμως η επαύξηση δεν μπορεί να είναι ανώτερη από τα 3/4 του αθροίσματος των άλλων συντρεχουσών ποινών, ούτε μπορεί η συνολική ποινή να ξεπεράσει τα είκοσι πέντε έτη όταν πρόκειται για κάθειρξη, τα δέκα έτη όταν πρόκειται για φυλάκιση, και τους έξι μήνες όταν πρόκειται για κράτηση.

2. Αν τα εγκλήματα που συρρέουν πραγματώθηκαν με μία πράξη, το δικαστήριο επαυξάνει ελεύθερα τη βαρύτερη από τις συντρέχουσες ποινές, αλλά όχι πέρα από το ανώτατο όριο του είδους της ποινής. Στην περίπτωση του εγκλήματος της ανθρωποκτονίας από αμέλεια κατά συρροή, το δικαστήριο σε εξαιρετικές περιπτώσεις δύναται να επιβάλει συνολική ποινή, σύμφωνα με την παράγραφο 1.

3. Αν χορηγήθηκε αμνηστία, χάρη, αναστολή δίωξης, απόλυση υπό όρο, ή επήλθε παραγραφή ή αφέθηκε οπωσδήποτε η ποινή, για ένα ή περισσότερα από τα εγκλήματα που συρρέουν και των οποίων οι ποινές προσμετρήθηκαν κατά τις διατάξεις των προηγούμενων παραγράφων, εξακολουθεί η εκτέλεση των υπόλοιπων ποινών και, αν συντρέχει περίπτωση, ο εισαγγελέας προκαλεί νέα προσμέτρηση γι’ αυτές, αυτεπαγγέλτως ή με αίτηση του καταδικασμένου.

4. Ποινές, οι οποίες επιβάλλονται για κακουργήματα ή με δόλο τελούμενα πλημμελήματα και εμπεριέχουν άσκηση σωματικής βίας και έχουν διαπραχθεί από κρατούμενους κατά άλλων κρατουμένων ή υπαλλήλων των καταστημάτων κράτησης ή κατά τη διάρκεια άδειας, εκτίονται ολόκληρες μετά την έκτιση της ποινής που επιβλήθηκε ή που θα επιβληθεί για την πράξη για την οποία ήταν κρατούμενος ο υπαίτιος.

Το άρ. 94 νΠ.Κ. που έχει ως κατωτέρω, ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΠΟΣΥΡΘΕΙ

Άρθρο 94 «Συνολική ποινή σε περίπτωση στερητικών της ελευθερίας ποινών»

1. Κατά του υπαιτίου δύο ή περισσότερων εγκλημάτων που τελέστηκαν με περισσότερες πράξεις και τιμωρούνται με πρόσκαιρες στερητικές της ελευθερίας ποινές, επιβάλλεται, μετά την επιμέτρησή τους, συνολική ποινή, η οποία αποτελείται από τη βαρύτερη από τις συντρέχουσες ποινές επαυξημένη. Αν οι συντρέχουσες ποινές είναι του ίδιου είδους και ίσης διάρκειας, η συνολική ποινή σχηματίζεται με την επαύξηση μιας από αυτές. Η επαύξηση της βαρύτερης ποινής για κάθε μία από τις συντρέχουσες ποινές δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερη από το ένα δεύτερο κάθε συντρέχουσας ποινής, ούτε μπορεί η συνολική ποινή να ξεπεράσει τα είκοσι έτη, όταν η ποινή βάση είναι κάθειρξη και τα οκτώ έτη όταν πρόκειται για φυλάκιση.

2. Αν τα εγκλήματα που συρρέουν τελέστηκαν με μία πράξη, το δικαστήριο επαυξάνει ελεύθερα τη βαρύτερη από τις συντρέχουσες ποινές, αλλά όχι πέρα από το ανώτατο όριο του είδους της ποινής.

3. Αν χορηγήθηκε αμνηστία, χάρη, αναστολή δίωξης, απόλυση υπό όρο ή επήλθε παραγραφή ή αφέθηκε οπωσδήποτε η ποινή για ένα ή περισσότερα από τα εγκλήματα που συρρέουν και των οποίων οι ποινές προσμετρήθηκαν κατά τις διατάξεις της προηγούμενης παραγράφου, εξακολουθεί η εκτέλεση των υπόλοιπων ποινών και, αν συντρέχει περίπτωση, ο εισαγγελέας προκαλεί νέα προσμέτρηση γι’ αυτές, αυτεπαγγέλτως ή με αίτηση του καταδικασθέντος.

*Θεμιστοκλής Ι. Σοφός Δ.Ν. – Δικηγόρος, Αντιπρόεδρος Δ.Σ.Α. **Νικόλαος Π. Λαδής – Δικηγόρος

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr