Παρασκευή 29 Μαρτίου 2024

Ν. Παρασκευόπουλος: «Η ειλικρίνεια διέπει την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για τη συνταγματική αναθεώρηση»

NEWSROOM icon
NEWSROOM
Ν. Παρασκευόπουλος: «Η ειλικρίνεια διέπει την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για τη συνταγματική αναθεώρηση»

“Ξεκινώντας θα ήθελα να πω ότι ο κ. Κατρούγκαλος εκφράζοντας ευχαριστίες για τα μέλη της Αναθεωρητικής Επιτροπής και τη συμβολή τους στο δημιουργικό κλίμα, το οποίο είχαμε, με κάλυψε και μπορώ έτσι να είμαι σύντομος. Επομένως, θα επεκταθώ μόνο σε δύο οφειλόμενες αναφορές. Η μια είναι στον Αντιπρόεδρο, τον κ. Τραγάκη, όχι μόνο λόγω της εμπειρίας του η οποία είναι πασίγνωστη, αλλά λόγω και του κοινοβουλευτικού ήθους με το οποίο βοήθησε τη διαδικασία και επίσης, και στον ίδιο τον κ. Κατρούγκαλο ο οποίος, βεβαίως, δεν θα μπορούσε να ευχαριστήσει τον εαυτό του και βεβαίως, ευχαριστίες απευθύνονται σε όλα τα μέλη της Επιτροπής ένα προς ένα.

Θέλω να πω ότι η Συνταγματική αυτή Αναθεώρηση, η οποία επιχειρείται, αν έχει ένα βασικό χαρακτηριστικό -σε ό,τι αφορά ιδιαίτερα μάλιστα στις προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ-, κατά τη γνώμη μου, είναι η ειλικρίνεια. Δεν πρόκειται για μια πρόταση η οποία αποσκοπεί σε ένα πολιτικό όφελος ενόψει των προσεχών εκλογών ή ενόψει των μεταπροσεχών εκλογών και του μέλλοντος προς εμπέδωση της εξουσίας της Αριστεράς ή οποιασδήποτε εξουσίας. Είναι μια πρόταση η οποία επιδιώκει αυτό το οποίο δείχνει.

Τι δηλαδή; Μια διόρθωση δυσλειτουργιών στη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος και των εκφάνσεών του, των ειδικών του λειτουργιών και μια ενίσχυση κάποιων από τα ατομικά και από τα κοινωνικά δικαιώματα, τα οποία φάνηκαν ότι τη χρειάζονται, ενόψει και της κρίσης την οποία περάσαμε η οποία, βεβαίως, επηρέασε και την κοινωνική ζωή, αλλά επηρέασε, όπως ξέρουμε σε βαθμό δοκιμασίας, και τη λειτουργία των πολιτικών θεσμών. Θα ήθελα να πω στο ίδιο σημείο, αναφερόμενος στην ειλικρίνεια των προτάσεων του ΣΥΡΙΖΑ, το εξής: ότι δεν είναι η στιγμή αυτή προκειμένου να κρίνουμε τις προτάσεις για αναθεώρηση με βάση τα κίνητρα τα οποία μπορεί να υπάρχουν. Αυτή τη στιγμή είμαστε υποχρεωμένοι να κρίνουμε τις προτάσεις με βάση την ευστοχία τους, με βάση την ορθότητά τους. Ετοιμάζεται ένας ανώτατος κανονιστικός χάρτης, ο οποίος υπάρχει προσδοκία ότι θα είναι σε λειτουργία για πολλά χρόνια. Όταν μετά από δέκα είκοσι χρόνια ίσως θα δοκιμάζεται μια συνταγματική ρύθμιση η οποία ψηφίστηκε με την Αναθεώρηση αυτή, τότε θα έχει πολύ μικρή σημασία ποιες ήταν οι προθέσεις. Όντως υπάρχει η πρόταση της Νέας Δημοκρατίας, η οποία ζητά οι εκλογές να γίνονται ανά τετραετία. Αυτό το προτείνει ένα κόμμα το οποίο ζητούσε κάθε μέρα εκλογές. Όντως εδώ φαίνεται τα κίνητρα και η ρύθμιση να έρχονται σε μια αντίθεση. Δεν θα ασχοληθούμε με αυτό. Θα δούμε η ρύθμιση αν είναι αυτή η οποία χρειάζεται η χώρα σε βάθος χρόνου. Όπως, επίσης, το ίδιο περίπου θα ήθελα να πω και σε σχέση με την τοποθέτηση του ΚΚΕ. Οι συνάδελφοι είπαν εδώ ότι αμφισβητούν τα κίνητρα ορισμένων ρυθμίσεων επειδή προέρχονται από μια Κυβέρνηση η οποία σε ό,τι αφορά, ας πούμε, την διεξαγωγή των δημοψηφισμάτων είχε μια άλλη πρακτική. Ας ξεχάσουμε τα κίνητρα και ας δούμε οι ρυθμίσεις οι οποίες προσπαθούμε να παραγάγουμε αν είναι αυτές τις οποίες χρειάζεται η Δημοκρατία, αυτές τις οποίες χρειάζεται η χώρα. Αν θέλετε, και η ειλικρίνεια των προθέσεων του ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται από το γεγονός, ότι στις προτάσεις του σημαία φαίνεται να αποτελεί η Αναθεώρηση του άρθρου 86, ώστε να μπορεί να είναι ουσιαστική η αναζήτηση ποινικών ευθυνών από πολιτικούς. Αντίθετα, το θέμα το οποίο κυρίως φαίνεται να ενδιαφέρει τη Νέα Δημοκρατία, εάν κρίνω από τις τελευταίες τοποθετήσεις αλλά και από επικοινωνιακή προβολή των ζητημάτων του Συντάγματος από εκείνη την πλευρά, είναι το άρθρο 32. Βεβαίως, το άρθρο 32 αφορά την πολιτική ροή και την εναλλαγή των κυβερνήσεων. Δεν είναι ένα άρθρο το οποίο σε βάθος χρόνου προσπαθεί να δει τα ζητήματα των δικαιωμάτων και της δημοκρατίας. Τώρα, πια είναι τα θέματα τα οποία στις προτάσεις αυτές βαραίνουν, είναι γνωστά. Είναι το άρθρο 86, η αναλογικότητα, η μη διάλυση της Βουλής. Μεταξύ των δικαιωμάτων τα οποία ζητούμε να αναθεωρηθούν, επιτρέψτε μου προσωπικά να τονίσω την πρόταση αναθεώρησης του άρθρου 25, διότι από αυτήν προκύπτει κάτι πολύ σημαντικό, να μην προβλέπεται δηλαδή πλέον η καταχρηστική άσκηση δικαιωμάτων ως ενάσκηση των δικαιωμάτων. Δεν είναι σωστό αυτό.

Πέρα από την αντιδραστική λειτουργία που μπορεί να υπήρξε στο παρελθόν στη χρήση, στην προσφυγή της κατάχρησης δικαιώματος, αυτό που πρέπει να πούμε είναι ότι τα ατομικά και τα κοινωνικά δικαιώματα που εντάσσονται στο Σύνταγμά μας μέχρι το άρθρο 25, είναι δικαιώματα αξιοπρεπούς επιβίωσης και η αξιοπρεπής επιβίωση ποτέ δεν μπορεί να υπόκειται στην κατάχρηση. Πάντοτε είναι αναγκαία. Βεβαίως, η έννοια της επιείκειας στη θέση της έννοιας της κατάχρησης μπορεί να βοηθήσει πάρα πολύ την ορθή εφαρμογή των κανόνων, ώστε να μην έχουμε δυσμενή αποτελέσματα από την ακαμψία των κανόνων σε κάποιες περιπτώσεις όπου οι κανόνες δυσλειτουργούν, όπως εάν έχουμε να κάνουμε με χρέη 0,5 ευρώ ή με κατασχέσεις ύψους 0,5 ευρώ κ.λπ. Βεβαίως, η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ έχει και μια αμυντική πλευρά. Προσπαθεί να αποκρούσει εργαλεία του νεοφιλελευθερισμού, όπως είναι η παράδοση της πανεπιστημιακής γνώσης στην κερδοσκοπία και ο λεγόμενος τυπικός δημοσιονομικός κανόνας που αφορά τη συνταγματοποίηση του ισοσκελισμού των προϋπολογισμών. Θα ήθελα σε αυτά να προσθέσω δυο λόγια και διαδικαστικά, δυο λόγια που αφορούν την κατεύθυνση, η οποία αποτελεί αντικείμενο και της σημερινής ψηφοφορίας.

Πιστεύω το εξής:

Δεν μπορεί, ενόψει ενός ζητήματος αναθεώρησης του Συντάγματος, το οποίο θα έχει συνέπειες δεκαετιών και σε βάθος χρόνου, παρά να χρειάζεται και μια συναίνεση από την άλλη πλευρά, για να γίνει η αντίστοιχη επιλογή, η οποία να έχει την ίδια διάρκεια. Θεωρώ, με δυο λόγια, λογικό εν όψει της αναθεώρησης του Συντάγματος μια γνώμη να έχει και η πρώτη Αναθεωρητική Βουλή και η δεύτερη, αυτή οποία προκύπτει μετά από εκλογές. Τι εξασφαλίζουμε έτσι; Εξασφαλίζουμε ότι η συνταγματική αναθεώρηση, η επιλογή ουσίας ανταποκρίνεται στη λαϊκή κυριαρχία σε βάθος χρόνου και όχι μόνο σε μια λαϊκή κυριαρχία που εκδηλώθηκε σε μια ευκαιριακή στιγμή. Για τον λόγο αυτό πιστεύω ότι για τρεις λόγους είναι σωστό να ορίζει η παρούσα Βουλή και την κατεύθυνση προς την οποία θα γίνει η αναθεώρηση. Ο πρώτος λόγος είναι ότι η σημερινή Βουλή προχωρεί σε αναθεώρηση ρυθμίσεων επί τη βάσει μιας αιτιολογίας, επί τη βάσει ενός σκεπτικού. Αυτό το σκεπτικό το οποίο έδειξε ότι ρυθμίσεις μας δυσλειτουργούν, προφανώς δείχνει ταυτοχρόνως και αναγκαίως και ποια είναι η κατεύθυνση της αναθεώρησης. Αυτό δεν μπορεί να υποτιμηθεί, δεν μπορεί να αγνοηθεί, διότι τότε είναι σαν να αγνοούμε την αιτιολογία της συνταγματικής προόδου, της συζήτησης των ρυθμίσεων. Ο δεύτερος λόγος για τον οποίο η εγγραφή κατεύθυνσης είναι αναγκαία, κατά τη γνώμη μου, είναι ότι προκειμένου να έχουμε ρυθμίσεις διαχρονικές και ανθεκτικές στο χρόνο, πρέπει από την άλλη πλευρά να νοήσουμε ως πλάσμα και μια λαϊκή κυριαρχία και έναν λαό ο οποίος επίσης έχει διαχρονικότητα, δηλαδή του οποίου η λαϊκή βούληση έχει σε αντίστοιχα μεγάλο χρονικό διάστημα ερωτηθεί και δοκιμαστεί. Το τελευταίο επιχείρημα υπέρ της λήψης υπ’ όψιν της κατεύθυνσης είναι ακριβώς ότι εκεί μας οδηγεί η αρχή της εμπιστοσύνης και της προβλεψιμότητας. Η αντίθετη άποψη ότι η νέα κυβέρνηση μπορεί να πάρει ένα κείμενο και να εργαστεί πάνω σε tabula rasa ή, για να το πω ελληνικότερα, να αξιοποιήσει μια λευκή συναλλαγματική και να κάνει ό,τι θέλει, πρώτον, αντιβαίνει στην αρχή της εμπιστοσύνης και της προβλεψιμότητας των ρυθμίσεων και δεύτερον, οδηγεί σε μια εξουσιαστική επιλογή, η οποία δεν μπορεί σε βάθος χρόνου να βοηθήσει το κράτος δικαίου.

*Ομιλία στην Ολομέλεια της Βουλής κατά τη συζήτηση για την Συνταγματική Αναθεώρηση

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ