Παρασκευή 19 Απριλίου 2024

Θέμης Σοφός: Αυτόκλητοι “θεματοφύλακες” του Συντάγματος

Η έκφραση όποιου πιστεύει ότι είναι θύμα παραβίασης θεμελιωδών ατομικών ελευθεριών είναι εφικτή με τα μέσα που προβλέπει η ελληνική έννομη τάξη.

NEWSROOM icon
NEWSROOM
Θέμης Σοφός: Αυτόκλητοι “θεματοφύλακες” του Συντάγματος

Ο αυτοπροσδιορισμός κάθε πολίτη ως θεματοφύλακα του Συντάγματος μπορεί να έχει δύο όψεις: Αυτήν του υπερασπιστή των θεμελιωδών ελευθεριών με κάθε νόμιμο μέσο και τη δικαστική ερμηνεία των συνταγματικών διατάξεων, την παρρησία και την ελεύθερη έκφραση, και αυτήν της αυτογνωμόνου επίκλησης της προστασίας των συνταγματικών θεσμών. Η δεύτερη όψη του αυτοπροσδιορισμού, όταν δεν υπάρχει διά της βίας επιχείρηση κατάλυσης του Συντάγματος (άρ. 120 Σ), απαντάται ιστορικά στα αυταρχικά και απολυταρχικά καθεστώτα και ουδέν έρεισμα βρίσκει στην ελληνική συνταγματική τάξη και την κοινωνική ειρήνη.

Η έκφραση όποιου πιστεύει ότι είναι θύμα παραβίασης θεμελιωδών ατομικών ελευθεριών είναι εφικτή με τα μέσα που προβλέπει η ελληνική έννομη τάξη. Κάθε άλλος τρόπος έκφρασης κείται εκτός έννομης τάξης και είναι αποδοκιμαστέος, καθώς επιχειρεί να ευτελίσει αυτούς τους ίδιους τους συνταγματικούς θεσμούς.

Μόνον μέσα από τις συναταγματικές ελευθερίες είναι εφικτή η προστασία του κράτους δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Το εθνικό Σύνταγμα, το διεθνές δίκαιο και το δίκαιο της Ε.Ε. είναι το πλήρες εμβαδόν της έννομης τάξης και του συστήματος των κανόνων δικαίου, που διέπει τη λειτουργία της κοινωνίας μας. Είναι νόμος αυξημένης τυπικής ισχύος, που υπόκειται σε ιδιαίτερα απαιτητικούς κανόνες και μεθόδους ερμηνείας, που υπόκεινται – κυρίως – στη δικαστική ερμηνεία μέσω του δικαστικού ελέγχου της συνταγματικότητας των νόμων και μέσω του δικαστικού ελέγχου της νομιμότητας και πρωτίστως της συνταγματικότητας των διοικητικών πράξεων.

Βάση του ελέγχου είναι η προστασία των θεμελιωδών ελευθεριών μέσω του διεθνούς δικαίου και της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

Το κανονιστικό περιεχόμενο του Συντάγματος μπορεί να παραβιάζεται, κάθε ερμηνευτική διαφωνία επιλύεται όμως από τα δικαστήρια. Κάθε άλλη επιχείρηση “προστασίας” απαξιώνει τον κορυφαίο χαρακτήρα των συνταγματικών θεσμών.

* Θεμιστοκλής Ι. Σοφός, Δ.Ν. – Δικηγόρος, Μέλος Δ.Σ. του Δ.Σ.Α, Γεν. Γραμματέας του Ινστιτούτου Ευρωπαϊκού και Διεθνούς Ποινικού Δικαίου

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ