Πέμπτη 28 Μαρτίου 2024

Υπουργός Δικαιοσύνης απομάκρυνε με το έτσι – θέλω προϊσταμένους δικαστηρίων

Δεν υπήρξε δυνατότητα αναθεώρησης των αποφάσεων από έναν οργανισμό ανεξάρτητο από το Υπουργείο Δικαιοσύνης.

NEWSROOM icon
NEWSROOM
Υπουργός Δικαιοσύνης απομάκρυνε με το έτσι – θέλω προϊσταμένους δικαστηρίων freepik

Με τη λογική του «αποφασίζομεν και διατάσσομεν» καθαιρέθηκαν εν μία νυκτί προϊστάμενοι δικαστηρίων από την ηγεσία του υπουργείου Δικαιοσύνης. Δεν τους δόθηκε καμία αιτιολογία για την απόφαση αυτή, ενώ δεν είχαν ούτε τη δυνατότητα προσφυγής κατά της απόφασης σε κάποιο δικαστικό ή άλλο ανεξάρτητο όργανο.

Οι ίδιοι ισχυρίστηκαν ότι η απομάκρυνσή τους ήταν παράνομη και αυθαίρετη, αλλά από το υπουργείο Δικαιοσύνης τους παρέπεμψαν σε νομοθετική διάταξη με την οποία ο υπουργός είχε εξουσιοδοτηθεί να μπορεί να απομακρύνει προϊσταμένους δικαστηρίων χωρίς να χρειάζεται να ικανοποιηθούν συγκεκριμένοι όροι για την επιλογή του και χωρίς καμία υποχρέωση να κοινοποιήσει τους λόγους της απόφασης του στους ενδιαφερόμενους.

Δύο από τους προϊσταμένους δικαστηρίων, που καθαιρέθηκαν προσέφυγαν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ), το οποίο όχι μόνο τους δικαίωσε αλλά επιδίκασε σε καθέναν 20.000 ευρώ ως αποζημίωση και ηθική βλάβη. Οι προσφεύγοντες υπηρετούσαν ως αντιπρόεδροι στο περιφερειακό δικαστήριο στο Kielce της Πολωνίας.

«Λαμβανομένων υπόψη όλων των διαθέσιμων πληροφοριών, το Δικαστήριο κατέληξε, πρώτον, στο συμπέρασμα ότι η απομάκρυνση των προσφευγόντων βασίστηκε σε νομοθετική διάταξη της οποίας η συμβατότητα με τις απαιτήσεις του κράτους δικαίου φαίνονταν αμφίβολη και, δεύτερον, ότι το μέτρο δεν περιβαλλόταν από καμία από τις θεμελιώδεις διασφαλίσεις της διαδικαστικής δικαιοσύνης. Οι υπουργικές αποφάσεις σχετικά με την απομάκρυνση των προσφευγόντων δεν είχαν συνοδευτεί από κανέναν λόγο» επισημαίνεται.

Δικαστήριο Ε.Ε: Απόφαση-πιλότος για τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο

Διασφάλιση ανεξαρτησίας δικαστικού σώματος

Το Δικαστήριο σημείωσε επίσης ότι το εθνικό νομικό πλαίσιο που ίσχυε κατά την απομάκρυνση των προσφευγόντων δεν τους προστάτευσε με κανέναν τρόπο από τον πρόωρο και αυθαίρετο τερματισμό των καθηκόντων τους. Ωστόσο, όπως υπογραμμίζεται «οι δικαστές έπρεπε να απολαμβάνουν προστασία έναντι αυθαίρετων ενεργειών από το εκτελεστικό σώμα και μόνο μια επανεξέταση της νομιμότητας αυτής της απόφασης από ανεξάρτητο δικαστικό σώμα θα ήταν ικανή να καταστήσει το εν λόγω δικαίωμα αποτελεσματικό».

Αντιθέτως, υπογραμμίζεται πως «σχεδόν όλες οι εξουσίες στα εν λόγω θέματα συγκεντρώθηκαν στα χέρια του εκπροσώπου της εκτελεστικής εξουσίας και των οργάνων της δικαστικής αυτοδιοίκησης, καθώς το Εθνικό Συμβούλιο Δικαιοσύνης, ειδικότερα, εξαιρούνταν από τη διαδικασία».

Ιδιαίτερη σημασία δίνεται στη «διασφάλιση της ανεξαρτησίας του δικαστικού σώματος και το σεβασμό της διαδικαστικής δικαιοσύνης σε υποθέσεις που αφορούν τη σταδιοδρομία των δικαστών. Παρατήρησε (σ.σ. το ΕΔΔΑ) ότι το εθνικό νομικό πλαίσιο που ισχύει για την απομάκρυνση των προσφευγόντων δεν διευκρίνιζε τους όρους υπό τους οποίους οι προϊστάμενοι του δικαστηρίου θα μπορούσαν να απομακρυνθούν από το αξίωμα, κατ’ εξαίρεση από την αρχή ότι θα πρέπει ο δικαστής να απολαμβάνει ασφάλεια θητείας».

Εγγυήσεις για την ασφάλεια θητείας

Ανησυχία εξέφρασε το ΕΔΔΑ για τις παρατηρήσεις της εναγόμενης κυβέρνησης σύμφωνα με τις οποίες είχε δηλώσει ότι το νομοθετικό πλαίσιο για την πρόωρη απομάκρυνση των δικαστηρίων τους επέτρεψε να παρακάμψουν τις σχετικές διαδικασίες. «Το Δικαστήριο επισήμανε, ωστόσο, ότι ακριβώς αυτές ήταν οι διαδικασίες που παρείχαν τις εγγυήσεις που διέπουν την αρχή, οι οποίες κατοχυρώνονται στο άρθρο 6 της Σύμβασης, ότι ένα «ανεξάρτητο δικαστήριο» – κατά την έννοια αυτής της διάταξης της Σύμβασης – πρέπει απαραίτητα να διασφαλίσει την ασφάλεια της θητείας, ανεξάρτητα από το εάν ο ενδιαφερόμενος δικαστής απομακρύνθηκε από τα δικαστικά καθήκοντα ή μόνο από τα διοικητικά καθήκοντα του δικαστικού σώματος» υπογραμίζεται.

Εν όψει, μάλιστα, της σημασίας του ρόλου των δικαστών στην προστασία των δικαιωμάτων της Σύμβασης, το Δικαστήριο θεώρησε επιτακτικό να θεσπιστούν διαδικαστικές εγγυήσεις για να διασφαλιστεί η σωστή προστασία της δικαστικής αυτονομίας από οποιαδήποτε αδικαιολόγητη επιρροή. Και καταλήγει: «Δεδομένου ότι η πρόωρη λήξη της θητείας των προσφευγόντων ως Αντιπροέδρων δικαστηρίου δεν είχε εξεταστεί είτε από τακτικό δικαστήριο είτε από άλλο όργανο που ασκεί δικαστικά καθήκοντα, το εναγόμενο κράτος είχε παραβιάσει την ίδια την ουσία του δικαιώματος πρόσβασης των προσφευγόντων σε δικαστήριο».

ΠΗΓΗ: echrcaselaw.com

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ