Πρωτόδικες – ρουκέτες για τη διάταξη περι «αμνήστευσης» τραπεζών – Στον Αρειο Πάγο η τελική κρίση;

Ενα περιβάλλον αντισυνταγματικότητας για δυο διατάξεις που αφορούν την ποινική αντιμετώπιση των τραπεζικών στελεχών σε σχέση με το  αδίκημα της απιστίας και την δίωξή του (όχι αυτεπαγγέλτως αλλά) μετά από μήνυση των ίδιων των τραπεζών δημιουργούν δυο πρωτόδικα βουλεύματα του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών Αθηνών που αποκαλύπτει η Εφημερίδα των Συντακτών.

Τα βουλεύματα έχουν σημασία δεδομένου ότι ουσιαστικά αποφαίνονται δυο πράγματα:

– Πως η  απιστία σε βάρος των τραπεζών πρέπει να αντιμετωπίζεται ως αυτεπαγγέλτως διωκόμενο έγκλημα, χωρίς να απαιτείται η διερεύνηση της υποβολής έγκλησης καθώς η διάκριση που επιβλήθηκε με τις διατάξεις του νέου ΠΚ αποτελεί αντισυνταγματική ευνοϊκή διάκριση υπερ των τραπεζών  και έναντι άλλων φορέων

-Πως (συμπερασματικά) αντιβαίνει στην αρχή της ισότητας η διάταξη της ΠΝΠ του περασμένου Απριλίου που εξαίρεσε ειδικά τις εγκλήσεις κατά τραπεζικών στελεχών από το χρονικό περιθώριο που δόθηκε για τις άλλες εκκρεμείς ποινικές υποθέσεις ώστε οι διοικήσεις τους ή οι θιγόμενες πλευρές να δηλώσουν αν επιθυμούν να συνεχιστεί η ποινική δίωξη.

Νομικές πηγές εξηγούν  πως πρόκειται για σημαντικές κρίσεις , πλην πρόκειται για πρωτοβάθμια βουλεύματα που πιθανόν θα οδηγηθούν τελικά στον Αρειο Πάγο ο οποίος θα κληθεί οριστικά και αμετάκλητα να αποφασίσει για αυτό το μείζων νομικό θεμα που δημιουργείται. Θα γίνει δηλαδή αυτό που γίνεται πάντα: Η εφαρμογή ή όχι μιας νομοθετικής ρύθμισης κρίνεται τελικά από τα ίδια τα δικαστήρια. Παράλληλα είναι σαφές από την ανάπτυξη του σκεπτικού πως οι δικαστές θεωρούν ότι αυτή η διάταξη είναι αντισυνταγματική διότι θα έπρεπε εφόσον θεσπίστηκε για οικονομικούς λόγους δημοσίου συμφέροντος να επεκταθεί και για άλλες ομοειδείς επιχειρήσεις, για να μην θεσπίζει ευνοϊκούς κανόνες μονο για τις τράπεζες.

Το σκεπτικό

Το δικαστικό συμβούλιο με τα δυο βουλεύματα με διαφορετική σύνθεση (2165και 2147/20 για εκκρεμείς υποθέσεις δίωξης τραπεζικών στελεχών) αποφαίνεται πως δεν ευσταθεί νομικά ο συλλογισμός της αιτιολογικής έκθεσης βάση του οποίου ψηφίστηκε η διάταξη , αναφέροντας πως   (στο σκεπτικό του 2147/20)   «η αιτιολογική  σκέψη της επίμαχης διαφοροποιητικής νομοθετικής πρόβλεψης, που είχε περιληφθεί στο αρχικό Σχέδιο του ν. 4637/2019 , στην οποία αναφερόταν , κατά τρόπο λεκτικής διατύπωσης όχι εύληπτο είναι αλήθεια, ότι με την άνωθεν εξαίρεση ενισχύεται ουσιωδώς το νομικό πλαίσιο, ώστε να προστατεύεται η ελευθερία άσκησης της οικονομικής δραστηριότητας , η οποία καταδεικνύει την αποτελεσματικότητα της δημοκρατικής λειτουργίας της εκτελεστικής εξουσίας στην άμεση και καθημερινή οικονομική δραστηριότητα του , νοούμενης συναφώς , ως αιτιολογικής βάσης θέσπισης , της διασφάλισης της απρόσκοπτης άνευ ποινικών εκκρεμοτήτων οικονομικής δραστηριότητας των τραπεζικών ιδρυμάτων ή των επιχειρήσεων του χρηματοπιστωτικού τομέα ως ουσιώδους πυλώνα του εθνικού οικονομικού συστήματος, και πάλι , ο συγκεκριμένος λόγος δεν δύναται να θεωρηθεί εγκείμενος στο κοινωνικό ή δημόσιο συμφέρον , καθώς, σύμφωνα με την κοινή πείρα και λογική , οι τραπεζικές ανώνυμες εταιρείες , ή και αυτές εν γένει οι επιχειρήσεις του χρηματοπιστωτικού τομέα , δεν αποτελούν συνιστώσα της εθνικής οικονομίας πιο σημαντική από τις μεγάλες εμπορικές επιχειρήσεις του λιανεμπορίου (super markct, λειτουργίας πολυκαταστημάτων , εμπορίας ειδών ένδυσης , υπόδησης κα. ) ή από τις ναυτιλιακές εταιρείες ή τις εταιρείες τηλεπικοινωνιών με χιλιάδες εργαζόμενους ή από τις ευμεγέθεις δημόσιες επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας (Δ.Ε.Η. , Ε.Υ.Δ.Α.Π ) , ούτε παράγοντα διασφάλισης της κοινωνικής συνοχής και ομαλότητας πιο ουσιώδη από τα χορηγούντα συντάξεις ταμεία ως νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου ( αλλά και ως νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου)» .

Αντίδραση

Ηδη μάλιστα η αποκάλυψη των δικαστικών κρίσεων προκάλεσε έντονη αντίδραση από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ , που με ανακοίνωσή του αναφέρει πως «αποκαλύπτουν τις απροκάλυπτες μεθοδεύσεις της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Η κυβέρνηση προχώρησε σε διατάξεις-δώρο στους τραπεζίτες, παραβιάζοντας θεμελιώδεις αρχές του Συντάγματος. Οι δικαστικές αποφάσεις επιβεβαιώνουν ότι η κυβέρνηση αδιαφορεί για το κράτος δικαίου. Το μόνο που την ενδιαφέρει είναι η προάσπιση των ισχυρών.  Για μια ακόμα φορά, επιβεβαιώνεται ότι το «επιτελικό» κράτος του κ. Μητσοτάκη είναι το κράτος στην υπηρεσία των τραπεζικών στελεχών και των μεγάλων επιχειρηματικών συμφερόντων».

«Αμνήστευση»

Είναι χαρακτηριστικό ότι σε άλλο σημείο του βουλεύματος γίνεται αναφορά ακόμα και για «συγκεκαλυμμένη αμνήστευση». Αναφέρει δηλαδή πως τα τραπεζικά ιδρύματα   «….περιέρχονται, κατ’ εξαιρετική ρύθμιση-νομοθετική διάκριση, σε δικονομικά ευχερέστερη θέση , κατατείνουσα σε απαλλαγή τους , από τούτη των διαδίκων .- κατηγορούμενων , υπό οποιαδήποτε ομοίως συμμετοχική συμβολή, για πράξεις κακουργηματικής απιστίας εις βάρος λοιπών φορέων του ιδιωτικώς επιχειρείν ( φυσικών ή νομικών προσώπων) , για τους οποίους εξακολουθεί να προβλέπεται η αυτεπάγγελτη ποινική δίωξη και οι σχετικές ποινικές διαδικασίες συνεχίζονται απρόσκοπτα , δίχως η οικεία εξαίρεση να υπαγορεύεται ή να αιτιολογείται από συγκεκριμένους λόγους , πολλώ δε μάλλον από λόγους γενικότερου κοινωνικού ή δημοσίου συμφέροντος , κατά τις σκέψεις που εκτίθενται ως άνω υπό στοιχεία α, με αποτέλεσμα να θίγεται η αρχή της δικονομικής αναλογικής ισότητας των άρθρων 4 παρ. 1, 20 παρ. 1 και 25 παρ . 1 εδ. τελ . του Συντάγματος, κατά την οποία η παροχή δικαστικής προστασίας πρέπει να λαμβάνει χώρα υπό καθεστώς ισότητας, με όμοια αντιμετώπιση ουσιωδώς όμοιων καταστάσεων.

Υπό την εκδοχή αυτή , επαλλήλως , θα μπορούσε να υποστηριχθεί η άποψη περί θέσπισης με την επίμαχη άνωθεν διάταξη απαγορευμένης / συγκεκαλυμμένης αμνήστευσης ποινικών αδικημάτων για μία μεμονωμένη κατηγορία (των άνωθεν αναφερόμενων ) προσώπων, κατά παράβαση των άρθρων 26, 47 παρ. 3 και 4 του Συντάγματος, προβλεπόμενης συναφς της αμνηστίας μόνο για τα πολιτικά εγκλήματα (πρβλ. ΟAΑΠ 3/2016, ΠοινΧρ 2016, 734). γ) Δ’ αυτής θίγεται το δικαίωμα πρόσβασης στην παροχή δικαστικής προστασίας, κατ’ άρθρα 20 παρ. 1 του Συντάγματος και 6 παρ . 1 της Ε.Σ.Δ.Α. , των μετόχων / εταίρων της μειοψηφίας, των καταθετών και των επενδυτών των (ανωνυμων ) τραπεζικών εταιρειών ή των επιχειρήσεων του χρηματοπιστωτικού τομέα , κατά περίπτωση , αλλά και , αυτοτελώς, των ίδιων των νομικών προσώπων απάντων των τελευταίων, αφού αποκλείονται από την καταφυγή στην προστατευτική ασπίδα της ποινικής δικαιοσύνης έναντι ζημιογόνων πράξεων κακουργηματικής απιστίας διοικήσεων, η αντικατάσταση των οποίων δεν καθίσταται εφικτή και οι οποίες ουδέποτε θα στραφούν εναντίον εαυτών , λαμβάνοντας απόφαση υποβολής εγκλήσεων έναντι των ιδίων των μελών τους…».

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr