Σάββατο 27 Απριλίου 2024

Χαράλαμπος Μ. Τσιλιώτης : Το κοινό περί δικαίου αίσθημα και ο αντιθεσμικός ακτιβισμός

NEWSROOM icon
NEWSROOM
Χαράλαμπος Μ. Τσιλιώτης : Το κοινό περί δικαίου αίσθημα και ο αντιθεσμικός ακτιβισμός

Η απόφαση της περασμένης Τετάρτης του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων Αθηνών για τα μέλη της Χρυσής Αυγής είναι πραγματικά ιστορική και με πολλαπλά μηνύματα προς πολλές κατευθύνσεις. Είναι καταρχάς ιστορική γιατί για πρώτη φορά στην σύγχρονη ιστορία μας και πάντως από την μεταπολίτευση και μετά κορυφαία στελέχη και ο αρχηγός πρώην κοινοβουλευτικού κόμματος καταδικάζονται για κακουργήματα, όπως ανθρωποκτονίες από πρόθεση, απόπειρες ανθρωποκτονίας, επικίνδυνες ή βαριές σωματικές βλάβες αλλά και για το νεοπαγές έγκλημα της σύστασης, οργάνωσης και διεύθυνσης εγκληματικής οργάνωσης.

Η δικαστική απόφαση στέλνει το μήνυμα εντός και εκτός των συνόρων ότι η Δημοκρατία και το Κράτος Δικαίου στην Ελλάδα ξέρουν να αμύνονται και να αντιμετωπίζουν, αν και με αργούς ρυθμούς, με σεβασμό στους κανόνες της δίκαιης δίκης και της αρχής της νομιμότητας τους εχθρούς τους που θέλουν να τα πλήξουν όχι μόνο με ιδέες και διακηρύξεις αλλά και με εγκληματικές πράξεις. Η Δημοκρατία μας απέδειξε, όπως και στις δίκες για τα εγκλήματα των πρωταιτίων της Χούντας αλλά και των ακροαριστερών τρομοκρατών, ότι είναι μία «μάχιμη» Δημοκρατία (streitbare Demokratie) και αξίζει των επαίνων μας.

Από την άλλη, όμως, θα πρέπει να επισημανθούν κάποια σημεία που καταδεικνύουν όχι μόνο τον αντιθεσμικό χαρακτήρα αυτών που τα εξέφρασαν αλλά και την υποκρισία τους. Μετά την εισαγγελική πρόταση περί απαλλαγής των μελών της ΧΑ από την κατηγορία της εγκληματικής οργάνωσης, δημιουργήθηκε ένα κλίμα σε μεγάλο μέρος της κοινής γνώμης στο οποίο συμμετείχαν και εκπρόσωποι της νομοθετικής εξουσίας, περί άνευ ετέρου ενοχής των κατηγορουμένων και για το αδίκημα αυτό με το γνωστό σύνθημα «δεν είναι αθώοι». Ένας τέτοιος ακτιβισμός, δύσκολα συμβιβάζεται με την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης και την αρχή της διάκρισης των εξουσιών ως ακρογωνιαίους λίθους της αρχής του Κράτους Δικαίου, αλλά και με το τεκμήριο της αθωότητας ως βασικό στοιχείο του νομικού μας πολιτισμού. Όχι απλά δόθηκε η εντύπωση αλλά και από πολλούς έγινε συνειδητή προσπάθεια άσκησης έμμεσης ψυχολογικής πίεσης στους Δικαστές να εκδώσουν απόφαση με βάση το “κοινό περί δικαίου αίσθημα”. Όμως, ένας τέτοιος ακτιβισμός, εκτός από αντιθεσμικός είναι προφανώς και υποκριτικός όταν προέρχεται από τους ίδιους ανθρώπους που σε δίκες με κατηγορούμενους δράστες της ακροαριστερής τρομοκρατίας και μάλιστα κατά συρροή δολοφόνους, ληστές ή βομβιστές και εμπρηστές, όχι μόνο δεν εκφράζουν ανάλογη βεβαιότητα για την ενοχή τους αλλά ωρύονται για την εφαρμογή του τεκμηρίου αθωότητας όχι μόνο μέχρι τον πρώτο βαθμό αλλά μέχρις εκδόσεως αμετακλήτου αποφάσεως, πηγαίνοντας μάλιστα ορισμένοι εξ αυτών και μάρτυρες υπεράσπισης στις δίκες τους.

Και κάποιες πολιτικές εκτιμήσεις: Την απόφαση πρέπει να υποδέχθηκε με ανακούφιση η Κυβέρνηση, αν και δεν υπάρχει η παραμικρή ένδειξη ότι συνέβαλε κατ’ ελάχιστο στον επηρεασμό της κρίσης των Δικαστών. Μία απόφαση με αντίθετο περιεχόμενο θα αποτελούσε πονοκέφαλο για την Κυβέρνηση ως προς την πολιτική διαχείριση μιας αθωωτικής για το αδίκημα της εγκληματικής οργάνωσης απόφασης τόσο ως προς τις εντυπώσεις στην κοινή γνώμη όσο και ως προς την δυναμική αντίδραση των “γνωστών αγνώστων” με βία.

Αντίθετα η απόφαση στερεί από την Αξιωματική Αντιπολίτευση ένα βασικό στοιχείο αντιπολιτευτικής δράσης, που θα την έκανε να αντιπαρατεθεί με την Κυβέρνηση και να το εντάξει στην πολιτική στήριξης και υποστήριξης κινηματικού χαρακτήρα δράσεων και αντιδράσεων όπως οι καταλήψεις.

Η απόφαση του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων Αθηνών κατέδειξε ότι πράγματι η Δημοκρατία και το Κράτος Δικαίου νίκησαν στον αγώνα κατά του νεοναζισμού, της βίας ως μέσου άσκησης πολιτικής και του ακροδεξιού λαϊκισμού ως μέρους του εν γένει λαϊκισμού στην χώρα μας. Πρέπει να περιβάλλουμε αυτή την Δημοκρατία με μεγαλύτερη εμπιστοσύνη και αυτοπεποίθηση αλλά και να αγωνιζόμαστε καθημερινά έκαστος εφ ω ετάχθη για την συνεχή βελτίωσή της και την πάλη της ενάντια σε κάθε μορφής βία και λαϊκισμό.

*Ο Χαράλαμπος Μ. Τσιλιώτης είναι Επίκουρος Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου – Δικηγόρος
*Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα  “Ελεύθερος Τύπος”

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ