Δημήτρης Δαμιανός: Αυτά που δεν προβλέπουν οι Νέοι Κώδικες…

Του Δημήτρη Δαμιανού

Τόνοι μελάνης έχουν χυθεί (και δικαίως) για τους νέους Κώδικες, τις μικρότερες ποινές, την πολιτική αντιπαράθεση που ξεσήκωσαν και φυσικά για τα όσα προβλέπουν και δεν εφαρμόζονται επειδή δεν υπάρχουν οι κατάλληλες υποδομές, όπως η παροχή κοινοφελούς εργασίας.

Αυτό που δεν έχει συζητηθεί επαρκώς είναι αυτά που δεν προβλέπουν οι Νέοι Κώδικες, που παρόλο που έκαναν μία σοβαρή προσπάθεια εκσυγχρονισμού στον τομέα της Δικαιοσύνης, έχασαν μία μεγάλη ευκαιρία: Να εισάγουν τη δυνατότητα οι δικογραφίες να υφίστανται και να διακινούνται σε ηλεκτρονική μορφή, ώστε να περιοριστεί η… άσκοπη “χαρτούρα”, η οποία σε πολλές περιπτώσεις είναι τεραστίων διαστάσεων.

Ας μην πάμε μακριά: αρκεί να δούμε τι έχει συμβεί στην μέχρι στιγμής δικαστική έρευνα για την φονική πυρκαγιά στο Μάτι, όπου βρισκόμαστε ακόμη στο στάδιο της ανάκρισης. Η δικογραφία αριθμεί δεκάδες χιλιάδες σελίδες, οι οποίες αυξάνονται καθημερινά, όσο προστίθενται νέα στοιχεία.

Eξυπακούεται πως η μεγαλύτερη τραγωδία γύρω από την καταστροφή του Ιουλίου 2018 είναι η απώλεια των 102 συνανθρώπων μας. Ακόμη και ένας άνθρωπος να είχε χαθεί στην πυρκαγιά θα μιλούσαμε για ένα πραγματικό δράμα, πόσω μάλλον όταν μιλάμε για την φυσική καταστροφή με τα περισσότερα θύματα των τελευταίων δεκαετιών. Σε δεύτερο επίπεδο έρχονται τα ψυχικά τραύματα που πρέπει να επουλώσουν συγγενείς και επιζώντες και σε τρίτο, οι υλικές ζημιές και η καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος. Προβλήματα λιγότερο σημαντικά, αλλά καθόλου αμελητέα.

Μετά την ανακοίνωση των διώξεων από την Εισαγγελία τον περασμένο Μάρτιο, η δικογραφία άρχισε να μοιράζεται στους διαδίκους. Οι δικηγόροι των κατηγορούμενων αρχικά και στη συνέχεια των συγγενών των θυμάτων μετέβαιναν στα δικαστήρια για να την παραλάβουν. Κάποιοι εξ’ αυτών όμως έκαναν… πολλά δρομολόγια για να πάρουν μαζί τους το σύνολο των δεκάδων χιλιάδων σελίδων που την απαριθμούν. Η φωτοτύπηση ξεκινούσε το πρωί και ολοκληρωνόταν το βράδυ, ή ίσως και την επόμενη ημέρα. Σε κάποιες περιπτώσεις, η Εισαγγελία μεριμνούσε ώστε να φωτοτυπούνται τμήματα της δικογραφίας ανά κεφάλαιο, και έδινε… “ραντεβού” με τους δικηγόρους για να τα μοιράσει, ενώ σε άλλες οι δικηγόροι συνεννοούνταν μεταξύ τους, οπότε… στέναζαν τα “φωτοτυπάδικα” γύρω από την Ευελπίδων. Δεδομένου του μεγάλου αριθμού των διαδίκων, κάποιοι εκ των οποίων μπορεί να έχουν και δύο ή τρεις δικηγόρους, γίνεται εύκολα αντιληπτό το μέγεθος του προβλήματος. Με άλλα λόγια, έχουμε καταστρέψει ένα δάσος αντίστοιχο με αυτό που κάηκε. Ένα “δεύτερο Μάτι” επήλθε σε επίπεδο φυσικής καταστροφής, για να διερευνηθούν δικαστικά οι ευθύνες της τραγωδίας.

Κι όμως, παρά τις προόδους της τεχνολογίας και την ευρύτατη πλέον διάδοση του Διαδικτύου, η πρόβλεψη για ηλεκτρονικά δικόγραφα δεν περιελήφθη στον νέο Κώδικα Ποινικής Δικονομίας. Προτιμήθηκαν άλλες δυνατότητες που προσφέρει η τεχνολογία, όπως η υποχρεωτική μαγνητοφώνηση των κακουργημάτων, ρύθμιση αμφίβολης χρησιμότητας, η οποία οπωσδήποτε αυξάνει αντί να μειώνει τη γραφειοκρατία. Για την μείωση των εγγράφων, αντίθετα, ούτε λόγος.

Δεδομένου πως, απ’ότι φαίνεται, η Κυβέρνηση θα προβεί σε νέα αναθεώρηση των Κωδίκων, -όπως τουλάχιστον σκέφτονται στο Υπουργείο Δικαιοσύνης- θα είναι τεράστιο κρίμα να συνεχιστεί αυτή η καταστροφική για το περιβάλλον πρακτική. Η ρύθμιση για ηλεκτρονικά δικόγραφα πρέπει να ψηφιστεί άμεσα, όπως ισχύει εδώ και χρόνια σε πολλές χώρες του δυτικού κόσμου.

Η “πράσινη” οπτική στην πολιτική αποδεικνύεται στην πράξη και όχι στα λόγια, εκτός εάν επιθυμούμε να συνεχιστεί το θλιβερό θέαμα των δικαστικών υπαλλήλων να σπρώχνουν τα καροτσάκια του σούπερ-μάρκετ με τα στοιβαγμένα δικόγραφα. Άλλωστε στην Ευελπίδων πρόσφατα αγοράστηκαν νέα καρότσια, για να αντικαταστήσουν αυτά που τους είχαν σπάσει οι ρόδες…

Ο Δημήτρης Δαμιανός είναι δικαστικός συντάκτης στον ΣΚΑΪ και στον Ελεύθερο Τύπο*

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr