Ευτύχης Φυτράκης: Μύθοι και Αλήθειες για το νέο Ποινικό Κώδικα

Το ποινικό νομοσχέδιο, που συζητείται αυτές τις μέρες στη Βουλή, επιχειρεί να πάρει τη ρεβάνς από τη νομοθέτηση των Ποινικών Κωδίκων το 2019. Βασικά όπλα της κυβέρνησης: η προπαγανδιστική ψευδολογία και η μιντιακή ρητορεία, και οι δύο με ακραία τιμωρητικό πρόσημο. Αξίζει, λοιπόν, να δούμε ορισμένα, ενδεικτικά, (παρα)δείγματα αυτής της εκστρατείας για το νέο Ποινικό Κώδικα (2019).

Μύθος: «Ο ΣΥΡΙΖΑ έφτιαξε τον Ποινικό Κώδικα του 2019».

Αλήθεια: Ο Κώδικας συντάχθηκε από Επιτροπή κορυφαίων ποινικολόγων, όχι από στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, και υποβλήθηκε στη Βουλή αυτούσιος. Δεν υπήρξε καμιά παρέμβαση, στο έργο της Επιτροπής, από κυβερνητικά στελέχη.

Μύθος: «Για βαριά κακουργήματα οι ποινές μειώθηκαν, με το νέο ΠΚ».

Αλήθεια: Για τα βαριά κακουργήματα προβλεπόταν και προβλέπεται ισόβια κάθειρξη. Ακόμα όμως και για την πρόσκαιρη κάθειρξη (που πλέον φτάνει μέχρι τα 15 αντί τα 20 χρόνια) ο νέος ΠΚ απαιτεί να εκτιθούν πραγματικά τα 2/5 αντί του 1/3 του παλαιού ΠΚ, οπότε -κατά κανόνα- φτάνουμε στο ίδιο αποτέλεσμα.

Μύθος: «Με την κατάργηση της στέρησης πολιτικών δικαιωμάτων, από τον νέο ΠΚ, οι καταδικασμένοι ‘Χρυσαυγίτες’ μπορούν να είναι πάλι υποψήφιοι».

Αλήθεια: Η στέρηση του δικαιώματος του εκλέγεσθαι, και υπό τον παλαιό ΠΚ, απαιτούσε αμετάκλητη καταδίκη. Η εκλογική νομοθεσία καθορίζει τα κωλύματα του εκλέγειν και του εκλέγεσθαι. Πάντως, στο νέο ΠΚ προβλέπεται η αποστέρηση δημοσίων θέσεων και αξιωμάτων (άρ. 60).

Μύθος: «Οι πολυισοβίτες (π.χ. καταδικασμένοι της 17Ν) αποφυλακίζονται, με το νέο ΠΚ, στα 19 χρόνια».

Αλήθεια: Με το παλαιό ΠΚ οι πολυϊσοβίτες απολυόταν μετά από (πραγματική) έκτιση 19 ετών. Με το νέο ΠΚ (άρ. 105Β ΠΚ) απολύονται εφόσον έχουν εκτίσει 25 έτη πραγματικά («σκαστά»).

Μύθος: «Με το νέο ΠΚ, οι πολυϊσοβίτες (της 17Ν) αποφυλακίζονται με βραχιολάκι».

Αλήθεια: Σύμφωνα με το Π.Δ. 62/2014 (άρ. 7) δεν εμπίπτουν στην πιλοτική εφαρμογή του θεσμού της ηλεκτρονικής επιτήρησης οι ισοβίτες.

Μύθος: «Οι καταδικασμένοι ‘Χρυσαυγίτες’, με το νέο ΠΚ, θα πάρουν άδειες και θα πάνε σε Aγροτικές Φυλακές».

Αλήθεια: Οι άδειες των κρατουμένων ρυθμίζονται στον Σωφρονιστικό Κώδικα ενώ οι μεταγωγές στις Αγροτικές Φυλακές σε ειδική νομοθεσία. Καμιά σχέση, λοιπόν, με το νέο ΠΚ.

Μύθος: «Στα μαλακά ο πιλότος (των Γλυκών Νερών) λόγω Ποινικού Κώδικα».

Αλήθεια: Η ποινή της ανθρωποκτονίας παραμένει και στον νέο ΠΚ ισόβια κάθειρξη (άρ. 299 ΠΚ) ενώ προστέθηκε, για τις ελαφριές περιπτώσεις, η πρόσκαιρη κάθειρξη. Η υφ’ όρον απόλυση για τους ισοβίτες ανέρχεται στα 20 χρόνια (μικτά) ή 16 (πραγματικά), όπως και στον παλαιό ΠΚ.  

Μύθος: «Στα μαλακά κατηγορούμενος για αποπλάνηση ανηλίκου, βάσει του νέου ΠΚ, καθώς του αναγνωρίστηκε το ελαφρυντικό της μεταγενέστερης καλής συμπεριφοράς».

Αλήθεια: Το ελαφρυντικό της μεταγενέστερης καλής συμπεριφοράς προβλεπόταν, με τον ίδιο τρόπο, στον παλαιό ΠΚ (άρ. 84 § 2 περ. ε΄). Στη συγκεκριμένη περίπτωση, μάλιστα, ο δήθεν «ανήλικος» ήταν κεκαλυμμένος αστυνομικός (και προφανώς ενήλικος).

Μύθος: «Μειώθηκε στο μισό η ποινή του ‘δράκου με το φλάουτο’, χάρη στο νέο ΠΚ, καθώς του αναγνωρίστηκε το ελαφρυντικό του προτέρου εντίμου βίου».

Αλήθεια: Το ελαφρυντικό του πρότερου έντιμου/σύννομου βίου προβλεπόταν και στον παλαιό ΠΚ (άρ. 84 § 2 περ. α΄).

Μύθος: «Ο νέος ΠΚ έκανε το βιασμό πλημμέλημα».

Αλήθεια: Ποτέ! Με το νέο ΠΚ η ποινή του βιασμού (άρ. 336 § 1) παρέμεινε κάθειρξη, δηλ. κακουργηματική. Εισήχθη όμως και μια δεύτερη μορφή βιασμού (άρ. 336 § 5), με ποινή κάθειρξης έως δέκα έτη, δηλ. κακουργηματική. Συνεπώς ποτέ ο βιασμός δεν έγινε πλημμέλημα, αντίθετα ήταν και παρέμεινε κακούργημα!

Μύθος: «Ατιμώρητοι οι μαστροποί, με τον νέο ΠΚ».

Αλήθεια: Η μαστροπεία παραμένει έγκλημα, εφόσον αφορά ανηλίκους (άρ. 349 ΠΚ). Επίσης, η σωματεμπορία παρέμεινε έγκλημα απλώς τιμωρείται πια, βάσει του άρ. 323Α νέου ΠΚ, ως εμπορία ανθρώπων.

Μύθος: «Η αιμομιξία έγινε, με το νέο ΠΚ, πλημμέλημα από κακούργημα».

Αλήθεια: Η αιμομιξία κατά ενηλίκου ήταν πλημμέλημα και στον παλαιό ΠΚ (ήδη από το 2007). Αν, πάντως, το θύμα είναι ανήλικος, ο δράστης πάλι τιμωρείται για κακούργημα βάσει του άρθρου 342 ΠΚ (κατάχρηση ανηλίκων) το οποίο εφαρμόζεται επιπλέον.

Μύθος: «Ο νέος ΠΚ συντόμευσε την παραγραφή των εγκλημάτων κατά των ανηλίκων».

Αλήθεια: Η παραγραφή των εγκλημάτων κατά ανηλίκων, με το νέο ΠΚ (2019) διευρύνθηκε, καθώς πλέον αναστέλλεται μέχρι την ενηλικίωση για όλα ανεξαιρέτως τα σοβαρά εγκλήματα (κακουργήματα) σε βάρος τους. Με τον παλαιό ΠΚ η αναστολή αφορούσε μόνο ορισμένα εγκλήματα.

Καταλήγοντας: Ο κατάλογος των παραποιημένων ειδήσεων φαίνεται ανεξάντλητος. Το πρόβλημα είναι ότι η κυβερνητική πολιτική όχι μόνο υιοθετεί αυτά τα fake news αλλά και νομοθετεί μ’ αυτά. Το πλήγμα για το ορθολογικό ποινικό δίκαιο φαίνεται ιδιαίτερα σοβαρό.

*Ο Ευτύχης Φυτράκης είναι Δρ. Ν. – Δικηγόρος

Το άρθρο πρωτοδημοσιεύθηκε στην Αυγή της Κυριακής 

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr