Μιχάλης Κ. Καλαντζόπουλος: Ψηφιακή Δικαιοσύνη – Νέα Εποχή για τη Δικηγορία | Ο Ρόλος του Δικηγόρου

Η επιτάχυνση της απονομής της Δικαιοσύνης αποτελεί διαχρονικό και καθολικό αίτημα της κοινωνίας. Στην εποχή της τεχνολογικής εξέλιξης, καθίσταται πλέον σαφές ότι η ταχύτητα και η αποτελεσματικότητα της δικαιοσύνης είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με τη ψηφιοποίησή της.

Ωστόσο, η ψηφιακή μετάβαση δεν είναι απλώς τεχνολογική αναβάθμιση. Αποτελεί μια βαθιά θεσμική και λειτουργική μεταρρύθμιση, με άμεσο αντίκτυπο στη λειτουργία των δικαστηρίων και στον τρόπο άσκησης του δικηγορικού λειτουργήματος.

Ο ρόλος του Δικηγόρου στη νέα εποχή

Ο Δικηγόρος, μέσα από τους Δικηγορικούς Συλλόγους, καλείται να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο. Δεν είναι απλός χρήστης των νέων ψηφιακών εργαλείων, αλλά συνδιαμορφωτής του ψηφιακού οικοσυστήματος της Δικαιοσύνης. Χωρίς την ενεργή και συστηματική συμμετοχή του, καμία μεταρρύθμιση δεν μπορεί να είναι ουσιαστική, βιώσιμη και λειτουργική.

Τα μέχρι σήμερα βήματα – τόσο νομοθετικά όσο και μέσω πρωτοβουλιών όπως το Portal της Ολομέλειας των Δικηγορικών Συλλόγων – είναι ενθαρρυντικά, όμως ανεπαρκή. Η ανάγκη για επιτάχυνση της ψηφιακής μετάβασης είναι επιτακτική.

Άμεσα και αναγκαία επόμενα βήματα

1. Γενικευμένη ψηφιακή κατάθεση δικογράφων

Η καθολική εφαρμογή της ηλεκτρονικής κατάθεσης δικογράφων σε όλα τα Δικαστήρια (πολιτικά, ποινικά, διοικητικά), και σε όλες τις διαδικασίες, αποτελεί πρώτιστη προτεραιότητα. Η επιλεκτική εφαρμογή εντείνει τις ανισότητες και δημιουργεί εμπόδια στην καθολική πρόσβαση των πολιτών στη Δικαιοσύνη.

2. Ηλεκτρονική πρόσβαση σε αποφάσεις και πρακτικά

Η άμεση και πλήρης ηλεκτρονική διάθεση δικαστικών αποφάσεων, πρακτικών και προτάσεων πρέπει να εφαρμοστεί οριζόντια σε όλα τα Δικαστήρια. Παράλληλα, είναι αναγκαία η δέσμευση γραμματειών σε συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα για την αποστολή εγγράφων, ώστε να εκλείψουν φαινόμενα καθυστερήσεων όπως αυτά που καταγράφονται συχνά στα πιστοποιητικά διαθηκών.

3. Ηλεκτρονική αποστολή ποινικών δικογραφιών

Η δυνατότητα άμεσης ψηφιακής παραλαβής ποινικών δικογραφιών από τους Δικηγόρους θα ενισχύσει τη διαφάνεια, την εξοικονόμηση χρόνου και την προστασία της δικονομικής τάξης.

4. Θεσμοθέτηση ψηφιακών ακροάσεων

Η εξ αποστάσεως διεξαγωγή ακροάσεων – σε υποθέσεις προσωρινών διαταγών και σε διαδικασίες χωρίς εξέταση μαρτύρων – είναι ώριμη και αναγκαία μεταρρύθμιση. Αποδεδειγμένα εφαρμόσιμη και αποτελεσματική σε άλλες έννομες τάξεις, μπορεί να επιταχύνει σημαντικά την απονομή της Δικαιοσύνης χωρίς να θίγει την ποιότητα ή τις εγγυήσεις της δίκαιης δίκης.

5. Ηλεκτρονική υποβολή αιτημάτων αναβολής

Η ηλεκτρονική υποβολή συναινετικών αιτημάτων αναβολής, η οποία εφαρμόστηκε επιτυχώς κατά την πανδημία, πρέπει να επανενεργοποιηθεί και να καθιερωθεί ως πάγια διαδικασία. Απλοποιεί τις διαδικασίες, μειώνει τη φυσική παρουσία στα ακροατήρια και συμβάλλει στην εύρυθμη λειτουργία των Δικαστηρίων.

Το ζητούμενο: Ουσιαστική Δικαιοσύνη – Όχι Ψηφιακή Γραφειοκρατία

Η ψηφιακή δικαιοσύνη δεν είναι πολυτέλεια, αλλά αναγκαιότητα. Ο στόχος δεν είναι η ψηφιοποίηση της υπάρχουσας γραφειοκρατίας, αλλά η ποιοτική αναβάθμιση και επιτάχυνση της απονομής της Δικαιοσύνης.

Σε αυτή τη μετάβαση, ο Δικηγόρος δεν μπορεί και δεν πρέπει να είναι απλός θεατής. Οφείλει να είναι ενεργός συμμέτοχος και θεσμικός εγγυητής της ισονομίας, της διαφάνειας και της αποτελεσματικής λειτουργίας του ψηφιακού δικαστικού συστήματος.

*Μιχάλης Κ. Καλαντζόπουλος, Δικηγόρος, Αντιπρόεδρος ΔΣΑ

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr