Χριστούγεννα πίσω από τα κάγκελα: Άδειες κρατουμένων, αιτήματα και τα όρια του νόμου

Για χιλιάδες κρατούμενους σε σωφρονιστικά καταστήματα της χώρας, τα Χριστούγεννα αποτελούν μια από τις πιο φορτισμένες στιγμές του χρόνου. Η ελπίδα μιας ολιγοήμερης άδειας, η επικοινωνία με την οικογένεια και οι αυξημένες αιτήσεις προς τα αρμόδια συμβούλια φυλακών συνθέτουν ένα ιδιαίτερο νομικό και ανθρώπινο τοπίο.

Κάθε Δεκέμβριο κατατίθεται αυξημένος αριθμός αιτημάτων για τακτικές άδειες κρατουμένων, με βάση τις προβλέψεις του Σωφρονιστικού Κώδικα. Τα συμβούλια καλούνται να σταθμίσουν τη συμπεριφορά του κρατουμένου, τη βαρύτητα του αδικήματος, αλλά και τον κίνδυνο υποτροπής ή φυγής. Ωστόσο, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις όπου τα αιτήματα απορρίπτονται, αφού άλλωστε το νομικό πλαίσιο χορήγησης αδειών σε κρατουμένους είναι ξεκάθαρο.

Εντός των φυλακών, οι εορταστικές ημέρες συνοδεύονται από ειδικά προγράμματα, επισκεπτήρια και εκδηλώσεις, χωρίς όμως να αλλάζει η πραγματικότητα του εγκλεισμού. Για πολλούς κρατούμενους, τα Χριστούγεννα λειτουργούν ως υπενθύμιση του χρόνου που χάνεται – αλλά και ως κίνητρο για συμμόρφωση και επανεκκίνηση.

Άρθρο 54 – Νόμος 2776/1999 – Άδειες των κρατουμένων

Η χορήγηση αδειών στους κρατουμένους καθορίζεται στον Σωφρονιστικό Κώδικα (Ν.2776/1999), όπως έχει τροποποιηθεί με το Ν.4985/2022. Ο νόμος προβλέπει τρεις βασικές κατηγορίες αδειών: τακτικές, έκτακτες και εκπαιδευτικές. Η ίδια ρύθμιση ισχύει ανεξαρτήτως του αν είναι γιορτές ή όχι — δηλαδή δεν υπάρχουν ειδικές «χριστουγεννιάτικες άδειες»· οι άδειες δίνονται βάσει νόμου και αξιολόγησης, όχι επειδή είναι περίοδος εορτών.

Αναλυτικά, ο νόμος ορίζει τα εξής:

1. Στους κρατουμένους χορηγούνται τακτικές, έκτακτες και εκπαιδευτικές άδειες απουσίας από τα καταστήματα κράτησης, σύμφωνα με τις επόμενες διατάξεις.
2. Ο χρόνος των αδειών θεωρείται χρόνος έκτισης της ποινής.
3. Από την εφαρμογή των ρυθμίσεων που ακολουθούν εξαιρούνται κρατούμενοι στους οποίους έχουν επιβληθεί μέτρα ασφαλείας κατά το άρθρο 69 του Ποινικού Κώδικα ή εκτίουν ποινή για το έγκλημα της εσχάτης προδοσίας.
4. Μόνη η ιδιότητα του αλλοδαπού, του αστέγου ή του στερουμένου οικογενείας δεν αποκλείει τη χορήγηση αδείας.
5. Η απόρριψη αίτησης για χορήγηση αδείας γίνεται με ειδικά αιτιολογημένη απόφαση του αρμόδιου οργάνου. Νέα αίτηση για χορήγηση τακτικής ή εκπαιδευτικής άδειας δεν επιτρέπεται πριν παρέλθουν δύο μήνες από την οριστική απόρριψη της προηγούμενης.
6. Σε περίπτωση δεύτερης συνεχόμενης απόρριψης της αίτησης για χορήγηση αδείας, ο κρατούμενος δικαιούται να προσφύγει στο Δικαστήριο Εκτέλεσης Ποινών ως Συμβούλιο, μέσα σε δέκα ημέρες από την κοινοποίηση σε αυτόν της απορριπτικής απόφασης.
7. Η άδεια μπορεί να ανακληθεί όταν ο κρατούμενος παραβιάσει τους όρους υπό τους οποίους χορηγήθηκε ή διωχθεί για αξιόποινη πράξη τουλάχιστον σε βαθμό πλημμελήματος. Η παράγραφος 5 του άρθρου 110 του Ποινικού Κώδικα εφαρμόζεται αναλόγως.
8. Κρατούμενος που δεν επιστρέφει στο κατάστημα κράτησης μετά τη λήξη ή ανάκληση χορηγηθείσης αδείας, χωρίς να έχει προβεί σε έγκαιρη και ακριβή ενημέρωση και παραδεκτή δικαιολόγηση προς την υπηρεσία του καταστήματος, δεν δικαιούται νέα τακτική ή εκπαιδευτική άδεια πριν από την πάροδο ενός έτους από την επιστροφή ή σύλληψή του.

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr