Ενώπιον ΣτΕ η τιμολόγηση του νερού: “Να μη γίνει το νερό σαν το ρεύμα ακριβό” λένε οι προσφεύγοντες – Τα επιχειρήματά τους

Για δεύτερη φορά βρέθηκε ενώπιον της μείζονος Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) το θέμα της τιμολόγησης του νερού μετά από αιτήσεις ακύρωσης που κατέθεσαν 6 Ομοσπονδίες, Σωματεία, κ.λπ. (μεταξύ αυτών και εργαζομένων στην ΕΥΔΑΠ και στην ΕΥΑΘ) και 20 κάτοικοι από διάφορες  περιοχές  της  Ελλάδας.

Κατά τη συνεδρίαση της μείζονος Ολομέλειας με πρόεδρο τον Μιχάλη Πικραμένο και εισηγήτρια την σύμβουλο Επικρατείας  Όλγα Ζύγουρα, οι προσφεύγοντες έθεσαν τα νομικά και κοινωνικά τους επιχειρήματα με τα οποία ζητούν να ακυρωθεί ως αντισυνταγματική και αντίθετη στη Ευρωπαϊκή και Ελληνική νομοθεσία η από 26.9.2024 ΚΥΑ για τον «καθορισμό των γενικών κανόνων κοστολόγησης και τιμολόγησης υπηρεσιών ύδατος, μέτρα βελτίωσης, διαδικασίες και μέθοδος ανάκτησης κόστους των υπηρεσιών ύδατος στις διάφορες χρήσεις του».

Στο πλαίσιο αυτό, το διακύβευμα που τέθηκε στην Ολομέλεια του ΣτΕ και για το οποίο επιφυλάχθηκε να εκδώσει την απόφασή της είναι μεταξύ άλλων, εάν η ανάθεση του ελέγχου της τιμολόγησης των υπηρεσιών ύδατος (ο οποίος μέχρι τώρα γινόταν από το Κράτος και τους ΟΤΑ) σε ανεξάρτητη ρυθμιστική αρχή, δηλαδή την  ΡΑΑΕΥ διασφαλίζει τον έλεγχο των υπηρεσιών ύδατος με όρους δημοσίου συμφέροντος, ώστε το αγαθό του νερού να παρέχεται στο σύνολο των πολιτών σε προσιτή τιμή, όπως επιβάλλει το Σύνταγμα.

Παράλληλα, οι σύμβουλοι Επικρατείας θα αποφασίσουν εάν με τις ρυθμίσεις της προσβαλλόμενης απόφασης υιοθετείται μεθοδολογία τιμολόγησης των υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης που μετατρέπει, κατ’ ουσίαν, το νερό σε εμπορικό προϊόν, χωρίς να διασφαλίζεται η παροχή οικονομικά προσιτών υπηρεσιών στους πολίτες και χωρίς να προστατεύονται κατά τρόπο αποτελεσματικό οι υδατικοί πόροι.

Έξω από το ΣτΕ είχαν συγκεντρωθεί για να υπεραμυνθούν υπερ του δημόσιου χαρακτήρα του νερού και “να μη γίνει το νερό σαν το ρεύμα ακριβό”, οι  εργαζόμενοι σε Δημόσιες και Δημοτικές επιχειρήσεις αρμόδιες για τη διαχείριση του νερού, περιβαλλοντικές οργανώσεις και πολίτες.

Τα επιχειρήματα των προσφευγόντων: «Θα οδηγήσει σε συνεχείς αυξήσεις»

Σύμφωνα με όσα ανέφεραν στην Ολομέλεια τα Σωματεία, που έχουν υποβάλλει την αίτηση ακύρωσης, στην πραγματικότητα επιδιώκεται η αύξηση των εσόδων των παρόχων μέσω της αύξησης των τιμολογίων κατανάλωσης, ενώ παράλληλα θα γίνει μετακυλήσει του κόστους των δαπανών, κάτι που  θα οδηγήσει σε συνεχείς αυξήσεις.

Ειδικότερα,  οι προσφεύγοντες υποστηρίζουν ότι με την  προσβαλλόμενη  από 26.9.2024 ΚΥΑ επαναλαμβάνονται  τα όσα είχε ακυρώσει το ΣτΕ με την απόφασή του το έτος 2022 για το ίδιο θέμα.

Και επισημαίνουν πως «απλά με την νέα ΚΥΑ αντικαταστάθηκαν  και αφαιρέθηκαν  κάποια άρθρα της παλαιότερης  (ΚΥΑ) του 2017, αλλά  κατ΄  ουσίαν παραμένει το ίδιο περιεχόμενο  με την  ακυρωθείσα».

Για τους λόγους αυτούς, υποστηρίζουν πως η προσβαλλόμενη νέα ΚΥΑ, «πλέον του ότι παραβιάζει την Ευρωπαϊκή οδηγία 2000/60/ΕΚ και την εσωτερική νομοθεσία, παραβιάζει και συνταγματικές διατάξεις, όπως είναι αυτές των άρθρων 5, 21, 25  και 106 του Συντάγματος».

Στην προσφυγή τους αναφέρουν επίσης ότι «αποδυναμώνεται ο συνταγματικά επιβεβλημένος δημόσιος και δημοτικός έλεγχος τιμολόγησης  της δημόσιας ζωτικής σημασίας υπηρεσίας, με συνέπεια «να προκαλείται αβεβαιότητα ως προς τη συνέχιση της παροχής τους υπό όρους δημόσιας υπηρεσίας, δηλαδή με ασφάλεια, καθολικότητα, υψηλή ποιότητα και προσιτή τιμή».

Οι ισχυρισμοί της ΕΥΔΑΠ

Από την πλευρά της η ΕΥΔΑΠ επισήμανε ότι ανταποκρίνεται στην ευρωπαϊκή οδηγία και ο τρόπος που εφαρμόστηκε στην Ελλάδα είναι ακριβώς ίδιος με αυτόν που ισχύει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες,  όπως είναι η Γαλλία, Γερμανία, Ισπανία και  Ιταλία.

Διευκρινίστηκε από την ΕΥΔΑΠ ότι θα γίνεται σταδιακά ανάκτηση του κόστους που μπορεί στο μέλλον να φτάσει και στο επίπεδο πλήρους ανάκτησης υπό προϋποθέσεις, σε ορισμένες λεκάνες απορροής ποταμών. Η πλήρης ανάκτηση του κόστους, ουδόλως απαγορεύεται από την Ευρωπαϊκή  οδηγία.

Σε άλλο σημείο η ΕΥΔΑΠ  τόνισε ότι η βιομηχανική χρήση και η αγροτική χρυσή νερού, οι οποίες είναι οι πλέον επιβαρυντικές για το περιβάλλον χρεώνονται πολύ περισσότερο επι τη βάσει της αρχής ο «ρυπαίνων πληρώνει».

Η Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ), έχει αποκτήσει ορισμένες αρμοδιότητες χωρίς αυτό να σημαίνει ότι καταργήθηκαν αρμοδιότητες Δήμων, περιφερειών, της αποκεντρωμένης διοίκησης και του υπουργείου περιβάλλοντος, κατέληξε η ΕΥΔΑΠ.

Παρέμβαση, υπέρ της προσβαλλόμενης ΚΥΑ έχουν κάνει  η ΕΥΔΑΠ, η ΕΥΑΘ και ΡΑΑΕΥ, οι οποίες και παραστάθηκαν κατά την ακροαματική διαδικασία.

Η ακύρωση της πρώτης απόφασης για τιμολόγηση του νερού

Σημειώνεται πως στο Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο συζητήθηκε το θέμα αυτό για δεύτερη φορά, καθώς η πρώτη απόπειρα τιμολόγησής του, που έγινε επί ΣΥΡΙΖΑ προ οκτώ ετών, δεν ευδοκίμησε  μετά από απόφαση που εξέδωσε το Δ’  Τμήμα του ΣτΕ  (απόφαση 2519/2022).

Στη συνεδρίαση εκείνη, το ΣτΕ είχε ακυρώσει την ΚΥΑ του 2017 για την τιμολόγηση του νερού, ως αντίθετη στην Ευρωπαϊκή οδηγία 2000/60 και στην   εθνική νομοθεσία (ν. 3199/2003 και π.δ. 51/2007).

Ειδικότερα, το ΣτΕ ακύρωσε την ΚΥΑ, παραπέμποντας στη διακήρυξη της ίδιας της ευρωπαϊκής οδηγίας 2000/60/ΕΚ, σημειώνοντας ότι «το ύδωρ δεν είναι εμπορικό προϊόν» και σημειώνοντας ότι από τις διατάξεις της οδηγίας και το σκοπό της, συνιστάμενο στη διασφάλιση της ποιότητας του ύδατος και στη διαχείριση αυτού όχι ως εμπορικού προϊόντος, αλλά ως κοινωφελούς αγαθού, προκύπτει ότι η εθνική πολιτική παροχής υπηρεσιών ύδρευσης, συμπεριλαμβανομένης και της τιμολόγησης αυτών, σχεδιάζεται από τα κράτη μέλη ως πολιτική παροχής υπηρεσιών κοινής ωφέλειας, με κριτήριο την επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων της εν λόγω οδηγίας, ανά λεκάνης απορροής υδάτων, για την προστασία των εσωτερικών, επιφανειακών και υπόγειων υδάτων συνεκτιμώντας κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις».

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr