Τετάρτη 08 Οκτωβρίου 2025

Νέο κληρονομικό δίκαιο: Στοπ στις αποποιήσεις κληρονομιών λόγω χρεών – Διαχωρίζεται η προσωπική περιουσία των κληρονόμων

Στην τελική πρόταση, τα όποια χρέη να αποπληρώνονται από το ενεργητικό της κληρονομιάς, καταλήγει η αρμόδια Επιτροπή υπό τον καθηγητή Απόστολο Γεωργιάδη.

NEWSROOM icon
NEWSROOM
Νέο κληρονομικό δίκαιο: Στοπ στις αποποιήσεις κληρονομιών λόγω χρεών – Διαχωρίζεται η προσωπική περιουσία των κληρονόμων Freepik

Αντίστροφη μέτρηση έχει σημάνει για την κατάθεση της πρότασης αναθεώρησης του Κληρονομικού Δικαίου από την αρμόδια Επιτροπή, μετά και τις πληροφορίες που αναφέρουν ότι ξεπεράστηκε το «αγκάθι» για τα χρέη κληρονομιάς, για τα οποία υπήρξαν διαφορετικές απόψεις σε σειρά συνεδριάσεων.

Στην τελική απόφαση της Επιτροπής βάρυνε όπως φαίνεται η ανάγκη να μπει τέλος σε πλήθος αποποιήσεων από κληρονόμους, εξαιτίας του ισχύοντος καθεστώτος που ορίζει πως κληρονομιά και περιουσία του κληρονόμου είναι ενιαία, με αποτέλεσμα να βαρύνεται για την αποπληρωμή και η προσωπική περιουσία για την αποπληρωμή των όποιων χρεών.

Σύμφωνα με την απόφαση, όπως αναφέρει δημοσίευμα του «Ελεύθερου Τύπου», το νέο Κληρονομικό Δίκαιο θα προβλέπει πως οι κληρονόμοι δεν θα έχουν απολύτως καμία ευθύνη να αποπληρώσουν τα χρέη που άφησε ο αποθανών. Αντίθετα, η κληρονομιά θα παραμένει ξεχωριστό οικονομικό μέγεθος από τις περιουσίες των κληρονόμων και τα τυχόν χρέη θα αποπληρώνονται αποκλειστικά και μόνο από το ενεργητικό της κληρονομιάς.

Στο πλαίσιο αυτό, αναμένεται να υπάρξει ειδική πρόβλεψη για τη διαδικασία αποπληρωμής όσων έχουν χρηματικές απαιτήσεις έναντι της κληρονομιάς και τη σειρά ικανοποίησης τους.

Προτεραιότητα αναμένεται να δοθεί σε όσους δικαιούνται νόμιμη μοίρα, δηλαδή εκείνοι που δικαιούνται μερίδιο από την κληρονομιάς (παιδιά και σύζυγος) ανεξαρτήτως εάν δεν έχουν συμπεριληφθεί στη διαθήκη. Έπονται όσοι τους οφείλονται χρέη από εργατικές οφειλές του αποθανόντος και στη συνέχεια θα ικανοποιούνται όλοι οι υπόλοιποι.

Εξετάζεται, επίσης, ακόμη και ο διορισμός δικαστικού εκκαθαριστή της κληρονομιάς, σε περίπτωση που υπάρχουν περισσότεροι οφειλέτες ή εγείρονται αμφιβολίες λόγω πλήθους κληρονόμων, ενώ θα δοθεί η δυνατότητα στους κληρονόμους όσο εκκρεμεί η διαδικασία, να έχουν λόγο στο τι συμβαίνει σε μια περιουσία.

Για παράδειγμα, εάν συμφωνούν στο να πωληθεί ένα ακίνητο που περιλαμβάνεται στην κληρονομιά, τότε αυτό θα μπορεί να συμβεί, με μία συγκεκριμένη διαδικασία που θα προβλέπεται αναλυτικά στον νόμο.

Νέο κληρονομικό δίκαιο: Οι βασικές αλλαγές

Κεντρικό σημείο των αλλαγών, όπως έγραψε το dikastiko.gr αφορά τις περιπτώσεις μη ύπαρξης διαθήκης και τον τρόπο κατανομής της εξ αδιαθέτου κληρονομιάς. Βασική διαφορά σε σχέση με το ισχύον νομικό πλαίσιο είναι πως θα αυξηθεί το ποσοστό που λαμβάνει ο επιζών σύζυγος του τεθνεώτος, που μέχρι σήμερα λαμβάνει το 25% και το υπόλοιπο μοιράζεται στα παιδιά.

Σύμφωνα με την πρόταση της Επιτροπής, προβλέπεται αύξηση του ποσοστού του επιζώντος συζύγου στο 33,3%, αφήνοντας τα 2/3 της κληρονομιάς στα παιδιά, λαμβάνοντας υπόψη, μεταξύ άλλων, ότι συνήθως ο/η σύζυγος χρήζει μεγαλύτερης προστασίας λόγω ηλικίας. Στο 50% παραμένει το ποσοστό στην περίπτωση εξ αδιαθέτου διαδοχής, όπου δεν υπάρχουν παιδιά και κληρονομούν γονείς, αδέλφια και ξαδέλφια.

Εκτός κληρονομιάς παραμένουν τελικά οι σύντροφοι, όσοι δηλαδή δεν έχουν συνάψει γάμο ή σύμφωνο συμβίωσης, στην περίπτωση που δεν υπάρχει διαθήκη, αλλά θεσπίζεται η δυνατότητα παραμονής τους στο σπίτι του κληρονομουμένου (πιθανότατα για τρία χρόνια) και εξετάζονται κάποιες ακόμη προστατευτικές ρυθμίσεις.

Για πρώτη φορά φαίνεται να εισέρχεται στο ελληνικό δίκαιο ο θεσμός των κληρονομικών συμβάσεων, οι οποίες επιτρέπουν στον διαθέτη, όσο είναι ακόμη εν ζωή, να συμφωνεί ελεύθερα με τους κληρονόμους του για το πώς θα μοιραστεί η περιουσία.

Ειδικότερα, ο κληρονομούμενος θα έχει τη δυνατότητα να καταλήγει σε συμφωνία για το πώς θα κατανείμει μέρος της περιουσίας του, θα μπορεί να συμφωνήσει με κάποιον την ύπαρξη ανταλλάγματος, αλλά και να αποκλείσει κληρονόμους υπό συγκεκριμένες περιστάσεις, ενώ θα θεσπιστεί συγκεκριμένη διαδικασία ελεύθερης συμφωνίας των μερών για τη διάθεση της κληρονομιάς.

Η κληρονομική σύμβαση θα είναι δεσμευτική για όσους την υπογράφουν, αλλά θα προβλέπονται περιπτώσεις ανάκλησης της σύμβασης, όπως για παράδειγμα η τέλεση αδικήματος από κάποιον κληρονόμο προς τον κληρονομούμενο. Όπως εκτιμάται, μία τέτοια αλλαγή θα λειτουργούσε θετικά και σε περιπτώσεις ύπαρξης επιχειρήσεων, αφού μεταξύ άλλων μελετάται η ελεύθερη διάθεση άυλων περιουσιακών στοιχείων, όπως είναι τα εμπορικά σήματα και τα πνευματικά δικαιώματα.

Αλλαγές θα επέλθουν και στον θεσμό της νόμιμης μοίρας, δηλαδή του ελάχιστου μεριδίου της κληρονομιάς που ορίζει ο νόμος για τους πιο στενούς συγγενείς (παιδιά, γονείς, σύζυγο), το οποίο δεν μπορεί να τους στερήσει ο κληρονομούμενος με τη διαθήκη του. Η αρμόδια επιτροπή φέρεται να έχει καταλήξει πως όποιος δεν περιλαμβάνεται στη διαθήκη δεν θα έχει δικαιώματα πάνω στην κινητή και ακίνητη περιουσία του τεθνεώτος, αλλά θα υπάρχει δικαίωμα αποζημίωσης.

Για παράδειγμα, με την ισχύουσα νομοθεσία, αν ο πατέρας δύο παιδιών αφήσει το ακίνητό του στο ένα από τα δύο και το δεύτερο παραλειφθεί πλήρως από τη διαθήκη, αποκτά με τη νόμιμη μοίρα το 25% του σπιτιού. Με τις προωθούμενες διατάξεις το σπίτι θα παραμένει κατά 100% σε αυτόν που το κληρονομεί, με αυτόν που παραλείφθηκε να έχει δικαίωμα να ζητήσει το 25% της αξίας του σπιτιού σε χρήματα.

Σημειώνεται τέλος ότι διατηρούνται οι ιδιόγραφες διαθήκες υπό αυστηρές όμως προϋποθέσεις, όπως η υποχρεωτική θέσπιση γραφολογικής εξέτασης στις περισσότερες περιπτώσεις αλλά και η κατάθεση σε συμβολαιογράφο.

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ