Ο πρόεδρος του ΣτΕ στέλνει μήνυμα στις κυβερνήσεις: «Νομοθετούν κατά παράβαση της νομολογίας του ΣτΕ, προς εξυπηρέτηση κοινωνικών και επαγγελματικών αιτημάτων»

Τελικά γιατί το «πρότυπο» κακής νομοθέτησης είναι μια συνήθεια των εκάστοτε κυβερνήσεων; Και πόσο ευθύνεται προς τούτο η επιλογή αυτή, δηλαδή να εκδίδονται νόμοι που καταφανώς αντίκεινται στην νομολογία του Συμβουλίου Επικρατείας, με αποτέλεσμα όταν οι υπουργικές αποφάσεις φτάνουν προς έλεγχο νομιμότητας ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου να καταπίπτουν ως καταφανώς αντισυνταγματικές;

Η απάντηση είναι προφανής, αλλά λαμβάνει άλλη υπόσταση, όταν διατυπώνεται από τον ίδιο τον πρόεδρο του Συμβουλίου Επικρατείας (και καθη­γη­τή της Νομι­κής Σχο­λής του ΑΠΘ) Μιχ. Πικραμένο: «…η Πολι­τεία δεν προ­κρίνει, όπως έχει φανεί τα τελευ­ταία πενήντα χρόνια, τον προ­λη­πτικό έλεγχο συνταγ­μα­τι­κότη­τας εκ μέρους του ΣΤΕ, διότι γνω­ρίζει ότι προτεινόμενες δια­τάξεις που απο­βλέπουν πρω­τίστως στην ικα­νο­ποίηση αιτη­μάτων κοι­νω­νι­κών και επαγ­γελ­μα­τι­κών ομάδων ή τοπι­κών συμ­φε­ρόντων θα κρι­θούν, με βάση τη νομο­λο­γία του, αντι­συ­νταγ­μα­τι­κές».

Εν ολίγοις, μπροστά στην ικανοποίηση συντεχνιακών ή (ακόμα και ψηφοθηρικών) αιτημάτων, οι εκάστοτε κυβερνώντες αγνοούν την νομολογιακή πραγματικότητα για σοβαρά  ζητήματα περιβάλλοντος και οικο­νο­μίας, κοιτώντας το άμεσο μέλλον και δημιουργώντας πραγματικά δεδομένα για τους πολίτες, τα οποία -βέβαια- στη συνέχεια ανατρέπει το ΣτΕ. Και σε αυτή την περίπτωση η ευθύνη από την πολιτική εξουσία μετακυλίεται πολύ εύκολα στους δικαστές.

Λύση

Για τους θιασώτες της ίδρυσης Συνταγματικού Δικαστηρίου (για το οποίο δεν εκφράζει αντιρρήσεις) ο πρόεδρος του ΣτΕ, απαντά πως η λύση βρίσκεται στις διατάξεις του ισχύοντος Συντάγματος για τον έλεγχο νομιμότητας των νομοθετημάτων. Εν ολίγοις, πριν ψηφιστεί ένας νόμος να γίνεται επεξεργασία από το ΣτΕ, ώστε να μη χάνεται χρόνος, χρήμα και να αποτρέπονται καταστάσεις αιφνιδιασμού για τους πολίτες όταν ανατρέπονται πραγματικές καταστάσεις με βάση ήδη ψηφισμένους νόμους.

«…Ειδι­κότερα, το Σύνταγμα προ­βλέπει στο άρθρο 43 ότι η Βουλή παρέχει εξου­σιο­δότηση στη Διοίκηση για την έκδοση προ­ε­δρι­κών δια­ταγ­μάτων τα οποία πριν να στα­λούν στον Πρόε­δρο της Δημο­κρα­τίας δια­βι­βάζο­νται υπο­χρε­ω­τικά, ως σχέδια, προς έλεγχο νομι­μότη­τας στο ΣΤΕ, το οποίο σε πρα­κτικό επίπεδο δια­τυ­πώ­νει τις παρα­τη­ρήσεις του. Αν το ΣΤΕ κρίνει δια­τάξεις σχε­δίου δια­τάγ­μα­τος αντι­συ­νταγ­μα­τι­κές, η Διοίκηση δεν προ­χω­ρεί στην έκδοσή του και μπο­ρεί να επα­νέλθει με νέες ρυθμίσεις που θεραπεύουν τη δια­πι­στω­θείσα αντι­συ­νταγ­μα­τι­κότητα. Στο τέλος της δια­δι­κα­σίας το Π.Δ. δημο­σιεύε­ται έχο­ντας τύχει ενδε­λε­χούς επε­ξερ­γα­σίας νομι­μότη­τας από το ΣΤΕ, γεγο­νός που ελαχιστοποιεί τον κίν­δυνο κήρυ­ξης των δια­τάξεών του ως αντι­συ­νταγ­μα­τι­κών σε περίπτωση αμφι­σβήτη­σής του στο μέλ­λον. Παράδειγμα η αξιο­ποίηση του Ελλη­νι­κού, που ρυθμίστηκε με Π.Δ. το οποίο έτυχε επε­ξερ­γα­σίας από το ΣΤΕ και στη συνέχεια η αίτηση ακυ­ρώ­σεως κατά του Π.Δ. απορ­ρίφθηκε με απόφαση της Ολο­μέλειας», αναφέρει ο κ.Πικραμένος.

Το άρθρο του προέδρου του ΣτΕ, που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ της Κυριακής», αναφέρει:   

«Μιχ. Πικραμένος: Ποιος ευθύνε­ται για την έλλειψη ασφάλειας δικαίου

Τις τελευ­ταίες δεκα­ε­τίες η καθυ­στέρηση του Συμ­βου­λίου της Επι­κρα­τείας κατά την εκδίκαση δια­φο­ρών που αφο­ρούν την οικο­νο­μία της χώρας έχει προ­βλη­θεί στον δημόσιο διάλογο ως μείζον πρόβλημα για την κοι­νω­νική και οικο­νο­μική ανάπτυξη. Ως λύση έχει προ­τα­θεί, μεταξύ των άλλων, η ίδρυση συνταγ­μα­τι­κού δικα­στη­ρίου με αρμο­διότητα τον προ­λη­πτικό έλεγχο των νόμων, ώστε οι πολίτες να μην αιφ­νι­διάζο­νται από δικα­στι­κές απο­φάσεις που κρίνουν ως αντι­συ­νταγ­μα­τι­κές δια­τάξεις νόμων μετά την πάροδο πολ­λών ετών από τη θέσπισή τους, με συνέπεια την ανα­τροπή πραγ­μα­τι­κών κατα­στάσεων που έχουν δημιουρ­γη­θεί λόγω της εμπι­στο­σύνης των πολι­τών στη δράση του κράτους.

Ωστόσο, για την αντι­με­τώ­πιση του προ­βλήμα­τος το ισχύον Σύνταγμα έχει προ­βλέψει λύση την οποία ο νομο­θέτης, δηλαδή η Βουλή, μπο­ρεί να αξιο­ποιεί για μεγάλα τμήματα νομο­θε­τι­κής ύλης που αφο­ρούν, μεταξύ άλλων, την οικο­νο­μία, το περι­βάλ­λον, την ιδιο­κτη­σία και τις επεν­δύσεις. Ειδι­κότερα, το Σύνταγμα προ­βλέπει στο άρθρο 43 ότι η Βουλή παρέχει εξου­σιο­δότηση στη Διοίκηση για την έκδοση προ­ε­δρι­κών δια­ταγ­μάτων τα οποία πριν να στα­λούν στον Πρόε­δρο της Δημο­κρα­τίας δια­βι­βάζο­νται υπο­χρε­ω­τικά, ως σχέδια, προς έλεγχο νομι­μότη­τας στο ΣΤΕ, το οποίο σε πρα­κτικό επίπεδο δια­τυ­πώ­νει τις παρα­τη­ρήσεις του. Αν το ΣΤΕ κρίνει δια­τάξεις σχε­δίου δια­τάγ­μα­τος αντι­συ­νταγ­μα­τι­κές, η Διοίκηση δεν προ­χω­ρεί στην έκδοσή του και μπο­ρεί να επα­νέλθει με νέες ρυθμίσεις που θερα­πεύουν τη δια­πι­στω­θείσα αντι­συ­νταγ­μα­τι­κότητα. Στο τέλος της δια­δι­κα­σίας το Π.Δ. δημο­σιεύε­ται έχο­ντας τύχει ενδε­λε­χούς επε­ξερ­γα­σίας νομι­μότη­τας από το ΣΤΕ, γεγο­νός που ελα­χι­στο­ποιεί τον κίν­δυνο κήρυ­ξης των δια­τάξεών του ως αντι­συ­νταγ­μα­τι­κών σε περίπτωση αμφι­σβήτη­σής του στο μέλ­λον. Παράδειγμα η αξιο­ποίηση του Ελλη­νι­κού, που ρυθμίστηκε με Π.Δ. το οποίο έτυχε επε­ξερ­γα­σίας από το ΣΤΕ και στη συνέχεια η αίτηση ακυ­ρώ­σεως κατά του Π.Δ. απορ­ρίφθηκε με απόφαση της Ολο­μέλειας.

Ο νομο­θέτης επι­λέγει τη ρύθμιση θεμάτων περι­βάλ­λο­ντος και οικο­νο­μίας με δια­τάξεις νόμων οι οποίες σε αρκε­τές περι­πτώ­σεις τίθε­νται κατά παρα­γνώ­ριση παγι­ω­μένης νομο­λο­γίας του ΣΤΕ, όπως πρόσφατα συνέβη με τον νέο οικο­δο­μικό κανο­νι­σμό ο οποίος κρίθηκε αντι­συ­νταγ­μα­τι­κός. Η επι­λογή αυτή οφείλε­ται στο ότι η Πολι­τεία δεν προ­κρίνει, όπως έχει φανεί τα τελευ­ταία πενήντα χρόνια, τον προ­λη­πτικό έλεγχο συνταγ­μα­τι­κότη­τας εκ μέρους του ΣΤΕ, διότι γνω­ρίζει ότι προ­τει­νόμε­νες δια­τάξεις που απο­βλέπουν πρω­τίστως στην ικα­νο­ποίηση αιτη­μάτων κοι­νω­νι­κών και επαγ­γελ­μα­τι­κών ομάδων ή τοπι­κών συμ­φε­ρόντων θα κρι­θούν, με βάση τη νομο­λο­γία του, αντι­συ­νταγ­μα­τι­κές. Ομως, στην πραγ­μα­τι­κότητα με την επι­λογή αυτή η Πολι­τεία προ­κα­λεί την έκδοση ατο­μι­κών πράξεων και τη δημιουρ­γία πραγ­μα­τι­κών κατα­στάσεων που είναι βέβαιο ότι το ΣΤΕ, με βάση την παγι­ω­μένη νομο­λο­γία του, θα τις κρίνει στο μέλ­λον αντι­συ­νταγ­μα­τι­κές. Σε αυτή την περίπτωση, δεν είναι το ΣΤΕ που έχει την ευθύνη για την έλλειψη ασφάλειας δικαίου στους πολίτες.

Για την εύρυ­θμη λει­τουρ­γία της οικο­νο­μίας και της κοι­νω­νίας είναι ανάγκη να εμπε­δω­θεί περι­βάλ­λον συνερ­γα­σίας μεταξύ των τριών πολι­τεια­κών λει­τουρ­γιών. Τούτο πρα­κτικά σημαίνει ότι κυβέρ­νηση και Βουλή πρέπει να επι­λέγουν ως μέθοδο νομο­θέτη­σης για ζητήματα που αφο­ρούν ιδίως το περι­βάλ­λον και την οικο­νο­μία, την έκδοση Π.Δ. που υπόκει­νται στον προ­λη­πτικό έλεγχο του ΣΤΕ. Έλεγ­χος που εγγυ­άται στον πολίτη και στις επι­χει­ρήσεις, ημε­δα­πές και αλλο­δα­πές, προ­βλε­ψι­μότητα και ασφάλεια δικαίου.

Το Συμ­βούλιο της Επι­κρα­τείας συμ­βάλ­λει καθο­ρι­στικά στην ορθο­λο­γική δια­μόρ­φωση των δημο­σίων πολι­τι­κών στον τομέα της οικο­νο­μι­κής ανάπτυ­ξης και της προ­στα­σίας του περι­βάλ­λο­ντος, μέσω του προ­λη­πτι­κού ελέγ­χου των προ­ε­δρι­κών δια­ταγ­μάτων. Η συμ­βολή αυτή υπη­ρε­τεί το δημόσιο συμ­φέρον, δια­σφα­λίζο­ντας ισορ­ρο­πία μεταξύ προ­στα­σίας του περι­βάλ­λο­ντος και οικο­νο­μι­κής ανάπτυ­ξης διότι η συνταγ­μα­τική απο­στολή του Δικα­στη­ρίου συνίστα­ται στη δια­φύλαξη της βιώ­σι­μης ανάπτυ­ξης και της δια­γε­νε­α­κής αλλη­λεγ­γύης, χωρίς εκπτώ­σεις υπό την πίεση βρα­χυ­πρόθε­σμων ωφε­λειών κοι­νω­νι­κών και επαγ­γελ­μα­τι­κών ομάδων ή τοπι­κών συμ­φε­ρόντων.

Υπό το ισχύον Σύνταγμα λύσεις υπάρ­χουν, αρκεί τα αρμόδια όργανα της Πολι­τείας να ενερ­γο­ποιούν τις πρόνοιες του συνταγ­μα­τι­κού νομο­θέτη με στα­θε­ρότητα και συνέπεια και ταυ­τόχρονα να μην ανα­τρέπουν δημόσιες πολι­τι­κές, που οικο­δο­μούνται με μόχθο, τις παρα­μο­νές εκλο­γι­κών ανα­με­τρήσεων. Η ορθο­λο­γική δημόσια πολι­τική με βάση συνταγ­μα­τι­κές αρχές είναι μονόδρο­μος για όλα τα όργανα της Πολι­τείας, αν θέλουμε να προ­στα­τεύσουμε τους πολίτες από τους κιν­δύνους της κλι­μα­τι­κής κρίσης και ταυ­τόχρονα να δια­σφα­λίσουμε το μέλ­λον των επόμε­νων γενεών στη ζοφερή εποχή που ζούμε».

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr