Τελευταία μέρα για το παλαιό καθεστώς δημοσίευσης διαθηκών – Τι ισχύει για θανάτους από 1ης Νοεμβρίου

Μια από τις σημαντικότερες μεταρρυθμίσεις στον τομέα της κληρονομικής διαδικασίας τίθεται σε ισχύ από αύριο, 1η Νοεμβρίου 2025, καθώς οι διαθήκες θα δημοσιεύονται πλέον ψηφιακά μέσω της νέας πλατφόρμας diathikes.gr, χωρίς την παρέμβαση των Πρωτοδικείων.

Το νέο σύστημα, που εισάγεται με τον Νόμο 5221/2025, μεταφέρει τη διαδικασία δημοσίευσης και κήρυξης διαθηκών ως κυρίων στους συμβολαιογράφους, υπό την εποπτεία του Υπουργείου Δικαιοσύνης.

Η τελευταία ημέρα του παλαιού συστήματος

Σύμφωνα με ανακοίνωση του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών (ΔΣΑ), σήμερα είναι η τελευταία μέρα κατά την οποία εξακολουθεί να ισχύει το παλαιό καθεστώς, με αρμοδιότητα των δικαστηρίων για τη δημοσίευση διαθηκών. Από αύριο, 1η Νοεμβρίου, οι υποθέσεις θα διεκπεραιώνονται αποκλειστικά ηλεκτρονικά.

Ο ΔΣΑ σημειώνει ότι το νέο σύστημα θα αφορά μόνο θανάτους που θα συμβούν μετά την 1/11/2025, ενώ για θανάτους έως και 31/10/2025 η διαδικασία θα παραμείνει όπως ίσχυε μέχρι σήμερα, μέσω των Πρωτοδικείων.

Η αλλαγή αυτή έχει προκαλέσει αυξημένη κινητικότητα στο Πρωτοδικείο Αθηνών, καθώς δεκάδες δικηγόροι και πολίτες σπεύδουν να καταθέσουν αιτήσεις δημοσίευσης διαθηκών πριν τεθεί σε εφαρμογή το νέο πλαίσιο. Μετά από επικοινωνία του Προέδρου του ΔΣΑ και του αρμοδίου Συμβούλου Φώτη Γιαννούλα με τον Προϊστάμενο του Πρωτοδικείου Χριστόφορο Λινό, ζητήθηκε ενίσχυση του σχετικού τμήματος για την εξυπηρέτηση του αυξημένου φόρτου.

Τι αλλάζει από αύριο – Το νέο ψηφιακό σύστημα

Η ετήσια επιβάρυνση των δικαστηρίων με δεκάδες χιλιάδες υποθέσεις δημοσίευσης διαθηκών κατέστησε αναγκαία τη μεταρρύθμιση. Μόνο το 2024, κατατέθηκαν 76.543 αιτήσεις, εκ των οποίων περίπου 14.000 παραμένουν εκκρεμείς, ενώ η ολοκλήρωση κάθε υπόθεσης απαιτούσε έως και 14 μήνες.

«Με τη μεταφορά της διαδικασίας στους συμβολαιογράφους, ο χρόνος θα μειωθεί από 400 ημέρες σε μόλις 3 έως 7», δήλωσε πρόσφατα ο Υπουργός Δικαιοσύνης Γιώργος Φλωρίδης, επισημαίνοντας ότι η μεταρρύθμιση θα αποσυμφορήσει τον δικαστικό μηχανισμό κατά 60.000 – 70.000 υποθέσεις ετησίως.

Ο Υφυπουργός Δικαιοσύνης Ιωάννης Μπούγας χαρακτήρισε την ηλεκτρονική δημοσίευση διαθηκών «ουσιαστικό βήμα προς μια σύγχρονη και λειτουργική Δικαιοσύνη», επισημαίνοντας ότι αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου ψηφιοποίησης των δικαστικών διαδικασιών.

Το Ψηφιακό Γενικό Μητρώο Διαθηκών

Για πρώτη φορά στην Ελλάδα, δημιουργείται Ψηφιακό Γενικό Μητρώο Διαθηκών, 71 χρόνια μετά τη νομοθέτηση του Ν.Δ. 3082/1954, με το οποίο προβλεπόταν η σύσταση Μητρώου Αδημοσίευτων Διαθηκών – κάτι που ποτέ δεν εφαρμόστηκε πλήρως.

Πλέον, η αναζήτηση περί ύπαρξης ή μη διαθήκης θα γίνεται αυτόματα και ηλεκτρονικά, χωρίς την ανάγκη φυσικής βεβαίωσης.

Το Μητρώο θα περιλαμβάνει δύο τμήματα:

• Α΄ Τμήμα:ιδιόγραφες, μυστικές και δημόσιες διαθήκες, καθώς και πράξεις ανάκλησης.
• Β΄ Τμήμα:πράξεις δημοσίευσης, πρακτικά από πρόξενους ή αλλοδαπές αρχές, και πράξεις κήρυξης ιδιόγραφων διαθηκών ως κυρίων.

Η πλατφόρμα diathikes.gr θα λειτουργεί υπό τον Συμβολαιογραφικό Σύλλογο Εφετείων Αθηνών–Πειραιώς–Αιγαίου–Δωδεκανήσου, με εποπτεία του Υπουργείου Δικαιοσύνης.

Η διαδικασία για τις ιδιόγραφες διαθήκες

Οι ιδιόγραφες διαθήκες θα μπορούν πλέον να κηρύσσονται κυρίες (γνήσιες) από συμβολαιογράφο, παρουσία μαρτύρων και δικηγόρου. Σε περιπτώσεις όπου υπάρχει αμφιβολία για τη γνησιότητα του γραφικού χαρακτήρα, θα προβλέπεται γραφoλογική πραγματογνωμοσύνη.

Σύμφωνα με τον Προϊστάμενο του Πρωτοδικείου Αθηνών Χριστόφορο Λινό, μόνο στο Πρωτοδικείο της Αθήνας εκκρεμούν περίπου 8.000 διαθήκες προς δημοσίευση, με μεγάλες καθυστερήσεις λόγω της δυσκολίας έκδοσης πιστοποιητικών που συχνά απαιτούν έως και 30 ημέρες.

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr