Τι κατέθεσαν οι δημοσιογράφοι Κ. Βαξεβάνης και Γ. Σουλιώτης στη δίκη για τις υποκλοπές

Με αποκαλύψεις που επιχειρούν να συνδέσουν άμεσα το παράνομο λογισμικό Predator με κρατικούς μηχανισμούς και κυβερνητική ανοχή συνεχίστηκε η δίκη για τις υποκλοπές στο Μονομελές Πλημμελειοδικείο της Αθήνας, με την κατάθεση του εκδότη και δημοσιογράφου Κώστα Βαξεβάνη.

«Η έρευνα ξεκινάει το 2019 χωρίς να γνωρίζουμε ότι ακουμπάμε αυτό που αργότερα μάθαμε ως predator. Το 2019 συνελήφθησαν στην Κύπρο Ισραηλινοί. Μπορούσαν σε όσους συνδέονταν στο WiFi του αεροδρομίου να παίρνουν τα προσωπικά δεδομένα. Ανάμεσα τους και ο Ντίλιαν. Αρχίσαμε να το ψάχνουμε. Παρά πολύ εύκολα αφέθηκαν ελεύθεροι και σβήστηκε το πρόστιμο που τους επιβλήθηκε. Αυτοί οι άνθρωποι μεταφέρθηκαν στην Ελλάδα, επιχειρηματικά και κατασκοπευτικά», κατέθεσε.

Ο Κώστας Βαξεβάνης υποστήριξε ότι ο Ντίλιαν διατηρούσε στενές πολιτικές σχέσεις στην Κύπρο και ότι το 2020 εγκαταστάθηκε στην Ελλάδα μέσω της εταιρίας Intellexa, η οποία –κατά τον ίδιο– διαχειριζόταν το λογισμικό Predator. Όπως εξήγησε, κάθε τέτοιο λογισμικό φέρει συγκεκριμένη «υπογραφή» στον τρόπο λειτουργίας και χρήσης του.

Η έρευνα, όπως ανέφερε, εντάθηκε όταν αποκαλύφθηκε ότι στόχοι του Predator υπήρξαν ο Νίκος Ανδρουλάκης και ο δημοσιογράφος Θανάσης Κουκάκης, ενώ καθοριστικό ρόλο έπαιξαν τα ευρήματα του Citizen Lab. «Αρχίσαμε να ερευνούμε ποια είναι αυτή η εταιρία και ποιοι κρύβονται πίσω από αυτήν», σημείωσε.

Σύμφωνα με τον μάρτυρα, η έρευνα οδήγησε εκ νέου στην Κύπρο και στη σύνθεση της Intellexa. «Εκεί ήταν το σοκ. Διαπιστώσαμε ότι πρόκειται για μια ανοιχτή επιχείρηση κατασκοπείας. Οι εργαζόμενοι ήταν έξι Ισραηλινοί που ανήκαν σε εξαιρετικά εξελιγμένες μονάδες πληροφοριών του ισραηλινού στρατού, μαζί με ακόμη δώδεκα άτομα. Το σύστημα αυτό είχε στηθεί από δύο πρόσωπα στην Ελλάδα».

Σε μια προσπάθεια να περιγράψει τη δομή του μηχανισμού, ο Κώστας Βαξεβάνης έκανε λόγο για ένα πλέγμα εταιριών που –κατά τον ίδιο– λειτουργούσε ως ιδιωτικοποιημένη κατασκοπεία: «Αντί, για παράδειγμα, η Μοσάντ να κατασκοπεύει απευθείας την Ελλάδα, δημιουργείται ένα δίκτυο εταιριών που συλλέγουν πληροφορίες, τις οποίες αφενός διαθέτουν σε κράτη, αφετέρου κρατούν και για δική τους χρήση».

Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στο γεγονός ότι, όπως υποστήριξε, δεν είναι δυνατόν μια τέτοια εταιρία να εγκατασταθεί στην Ελλάδα, να μεταφέρει εξοπλισμό με τεράστιες αποθηκευτικές δυνατότητες και να λειτουργεί ανενόχλητη χωρίς κρατική γνώση ή κάλυψη. «Δεν είναι τυχαίο ότι πολλοί από τους στόχους του Predator ήταν ταυτόχρονα και στόχοι της ΕΥΠ», ανέφερε.

Ο μάρτυρας παρουσίασε το επιχείρημα ότι ΕΥΠ και Predator λειτουργούσαν ως «ενιαίο κέντρο παρακολουθήσεων». Όπως εξήγησε, οι νόμιμες παρακολουθήσεις της ΕΥΠ απαιτούσαν συνεχή ανανέωση διατάξεων άρσης απορρήτου. Μέσα από αυτές προέκυπταν οι στενές επαφές των στόχων, οι οποίες στη συνέχεια γίνονταν αντικείμενο παρακολούθησης μέσω Predator. «Έτσι, αντί να παρακολουθούν απευθείας το πρόσωπο, έβαζαν Predator σε γραμματείς, συνεργάτες ή προσωπικές σχέσεις, ώστε να φτάνουν έμμεσα στον στόχο», είπε.

Κατά τον Κώστα Βαξεβάνη, καθοριστική ένδειξη της σχέσης Predator–κυβέρνησης αποτελεί το γεγονός ότι πρόσωπα υψηλού θεσμικού κύρους, τα οποία φέρονται να παρακολουθούνταν, δεν προσέφυγαν στη Δικαιοσύνη. «Αποκαλύφθηκε ότι παρακολουθούνταν αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου, υπουργοί, βουλευτές, εισαγγελείς. Δεν έκανε μήνυση κανένας. Ούτε καν ο αρχηγός του ΓΕΕΘΑ, του οποίου η θητεία ανανεώθηκε. Αν κάτι αποδεικνύει τη σχέση του Predator με την κυβέρνηση, είναι ότι κανείς δεν κινήθηκε νομικά», υποστήριξε.

Ο μάρτυρας ανέφερε επίσης ότι υλικό από παρακολουθήσεις του Predator έφτασε στα χέρια του από την ΕΥΠ, χωρίς να αποκαλύψει συγκεκριμένες πηγές. «Έχω δει βίντεο με υπουργό σε πράξεις απολύτως ιδιωτικές, χωρίς να υπάρξει παραίτηση. Ο κ. Χατζηδάκης, στενός συνεργάτης του πρωθυπουργού, παρακολουθείτο από την ΕΥΠ. Για ποιο λόγο; Υπήρχε ζήτημα εθνικής ασφάλειας;» διερωτήθηκε.

Στον διάλογο με την έδρα, ο Κώστας Βαξεβάνης περιέγραψε τη διαδικασία επαλήθευσης των πληροφοριών, λέγοντας ότι επικοινώνησε με πρόσωπα της λίστας και επιβεβαίωνε την αποστολή ύποπτων μηνυμάτων και συνδέσμων. Όπως είπε, κάποιοι αρνήθηκαν να μιλήσουν, ενώ άλλοι –μεταξύ αυτών και ο κ. Χατζηδάκης– επιβεβαίωναν το περιεχόμενο των συνομιλιών.

Αναφέρθηκε, τέλος, σε πιέσεις οικονομικού χαρακτήρα εις βάρος του μέσου του, περιγράφοντας συνάντηση με υψηλόβαθμο στέλεχος τράπεζας και μεταγενέστερη παρέμβαση κυβερνητικών κύκλων, η οποία –όπως υποστήριξε– του γνωστοποιήθηκε μέσω συνομιλίας που προερχόταν από το Predator.

Κατά την εξέταση του μάρτυρα, ο εισαγγελέας έθεσε το ερώτημα γιατί ο Ντιλιαν, παρότι απολάμβανε σημαντική εξυπηρέτηση στην Κύπρο, τελικά αποχώρησε από τη χώρα. Ο μάρτυρας απάντησε ότι η παραμονή του είχε καταστεί αδύνατη, καθώς είχε ξεσηκωθεί η αντιπολίτευση, η οποία αμφισβητούσε ανοιχτά την παρουσία και τη δράση του, θέτοντας το ερώτημα «τι είναι αυτοί εδώ».

Στη συνέχεια, ο εισαγγελέας διερεύνησε εάν υπήρξε ποτέ επαφή του Ντιλιαν με την ελληνική κυβέρνηση. Ο μάρτυρας ανέφερε ότι, κατά την εκτίμησή του, υπήρξε επικοινωνία μέσω του Νεοφύτου και του ΔΗΣΥ, διευκρινίζοντας ότι η επαφή αυτή γινόταν υπό την ιδιότητα μιας εταιρίας που παρουσιαζόταν ως ικανή να προσφέρει βοήθεια.

Αναφορικά με το υλικό που τέθηκε υπόψη του, ο μάρτυρας διευκρίνισε ότι επρόκειτο για μηνύματα SMS καθώς και βίντεο. Ερωτηθείς εάν υπήρχαν στοιχεία τα οποία δεν θα μπορούσαν να προκύψουν από νόμιμη παρακολούθηση της ΕΥΠ, απάντησε καταφατικά, κάνοντας λόγο για βίντεο και φωτογραφίες, μεταξύ των οποίων και ιδιαίτερα ευαίσθητο υλικό, όπως «ροζ σκηνή υπουργού». Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε, αυτού του είδους το υλικό μπορούσε να παραχθεί μέσω του λογισμικού predator.

Σε ερώτηση του εισαγγελέα για το γιατί δεν ερευνήθηκαν σε βάθος οι εταιρικές συνθέσεις, ο μάρτυρας απάντησε ότι το βασικό του ενδιαφέρον δεν εστίαζε στις εταιρικές δομές, αλλά στον «πολιτικό εγκέφαλο» της όλης διαδικασίας, ο οποίος –κατά την εκτίμησή του– κινήθηκε σε ένα πεδίο μεταξύ θεσμικής και μη θεσμικής ευελιξίας.

Ο εισαγγελέας ζήτησε περαιτέρω διευκρινίσεις για το αν το ΚΕΤΥΑΚ περιοριζόταν αποκλειστικά στη συγκεκριμένη δραστηριότητα. Ο μάρτυρας απάντησε ότι, κατά τη γνώμη του, δεν επρόκειτο για τη μοναδική του δράση, εκφράζοντας την πεποίθηση ότι το ΚΕΤΥΑΚ είχε εμπλακεί και σε άλλες «βρωμοδουλειές», προσθέτοντας μάλιστα ότι πρακτικά δεν μπορεί κανείς να το ερευνήσει ουσιαστικά.

Αναφορικά με τη σχέση του Λαβράνου με την αστυνομία, ο μάρτυρας κατέθεσε ότι ήταν προμηθευτής της, γεγονός που –όπως είπε– τελούσε υπό τις ευλογίες διαφόρων υπουργών.

Τέλος, ο μάρτυρας ανέφερε ότι, όταν πραγματοποιήθηκε ο έλεγχος στο ΚΕΤΥΑΚ, τα πάντα είχαν ήδη «μαζευτεί», επισημαίνοντας ότι ούτως ή άλλως το υλικό μπορούσε να βρίσκεται αποθηκευμένο σε απομακρυσμένους αποθηκευτικούς χώρους. Εκτίμησε επίσης ότι οι έλεγχοι καθυστέρησαν αδικαιολόγητα, γεγονός που έδωσε στους ελεγχόμενους τον απαραίτητο χρόνο για να προετοιμαστούν. Παράλληλα, κατέθεσε πως υπήρχαν δελτία απομαγνητοφώνησης συνομιλιών, τα οποία, σύμφωνα με τα λεγόμενά του, κατέληγαν στο Μέγαρο Μαξίμου.

Τον λόγο πήρε στη συνέχεια ο δημοσιογράφος της «Καθημερινής», Γιάννης Σουλιώτης, ο οποίος αναφέρθηκε στη μακρόχρονη ερευνητική του ενασχόληση με τα συστήματα επικοινωνιών ασφαλείας και ειδικότερα με το σύστημα TETRA, ήδη από την περίοδο 2013-2014, παρακολουθώντας τη διαδρομή του έως και την υπογραφή των πρώτων συμβάσεων με την εταιρεία Krikel.

Όπως κατέθεσε, αφετηρία της έρευνάς του αποτέλεσε το πόρισμα-έκθεση του Citizen Lab, ενώ διευκρίνισε ότι, στο πλαίσιο του ρεπορτάζ του, είχε έρθει σε επαφή με πρόσωπα που φέρονταν ως στόχοι παρακολούθησης. Η δημοσιογραφική του ενασχόληση, όπως ανέφερε, επικεντρώθηκε κυρίως στο σκέλος που αφορούσε το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, επισημαίνοντας ότι είχε ασχοληθεί ειδικά με το σύστημα TETRA.

«Το συγκεκριμένο σύστημα σχετιζόταν με τον κ. Λαβράνο», ανέφερε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι το γεγονός αυτό ήταν κοινή γνώση τόσο στην πολιτική όσο και στη φυσική ηγεσία του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη.

Κατά τη διάρκεια της εξέτασης, ο πρόεδρος του δικαστηρίου τον ρώτησε αν είχε εικόνα για το αν πίσω από τις συγκεκριμένες συμβάσεις βρισκόταν ο κ. Λαβράνος, με τον μάρτυρα να απαντά καταφατικά, επισημαίνοντας ότι αυτό ήταν γνωστό τόσο στην πολιτική όσο και στη φυσική ηγεσία της Ελληνικής Αστυνομίας. Σε ερώτηση σχετικά με το αν είχε ασχοληθεί με τα εταιρικά σχήματα και αν γνώριζε τον κ. Τριμπάλη, απάντησε ότι το πρόσωπο αυτό το έμαθε αφότου ξέσπασε το σκάνδαλο.

Συνεχίζοντας την κατάθεσή του, ο κ. Σουλιώτης ανέφερε ότι γνωρίζει τη διαχρονική σχέση της εταιρείας Krikel με το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη. Παράλληλα, δήλωσε ότι είναι σε θέση να γνωρίζει πως, όταν η ΕΥΠ προμηθεύτηκε νέο σύστημα επισυνδέσεων, υπήρξε συμμετοχή της Krikel, παρότι τυπικά εμφανιζόταν ως προμηθεύτρια μία ιταλική εταιρεία. Όπως πρόσθεσε, από ηλεκτρονική αλληλογραφία που περιλαμβάνεται στη δικογραφία προκύπτει σαφώς η σχέση μεταξύ των κ. Λαβράνου και Μπίτζιου.

Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στο κλίμα που επικρατούσε πριν από το ξέσπασμα του σκανδάλου των υποκλοπών, σημειώνοντας ότι κάποιοι αξιωματικοί έφταναν ακόμη και στο σημείο να κομπάζουν για τη σχέση τους με τον κ. Λαβράνο.

Τέλος, απαντώντας σε ερωτήσεις της υποστήριξης της κατηγορίας, κατέθεσε ότι το 2022 είχε επισκεφθεί τα γραφεία της εταιρείας στο Μαρούσι και, όταν ρώτησε για τον κ. Λαβράνο, έλαβε την απάντηση ότι «έχει λίγο καιρό να έρθει».