Το σωφρονιστικό σύστημα “νοσεί”: Κυριαρχούν για άλλη μία χρονιά υπερπληθυσμός, υποστελέχωση, ακατάλληλες υποδομές και ελλιπείς υπηρεσίες

Τεράστιες δυσλειτουργίες στα σωφρονιστικά καταστήματα και στους χώρους διοικητικής κράτησης καταγράφει ο Συνήγορος του Πολίτη. «Βασική διαπίστωση είναι, ότι το ελληνικό σωφρονιστικό σύστημα εξακολουθεί να λειτουργεί πέρα από τα όριά του» τονίζει στην Ειδική Έκθεση για το έτος 2024 ως Εθνικός Μηχανισμός Πρόληψης (ΕΜΠ) σε χώρους κράτησης.

«Στη συντριπτική πλειοψηφία των αυτοψιών καταγράφεται σημαντικός υπερπληθυσμός και σοβαρή υποστελέχωση των σωφρονιστικών καταστημάτων σε καίριες ειδικότητες, με σοβαρές επιπτώσεις στις συνθήκες κράτησης» αναφέρει, διαπιστώνοντας πως «η ελλιπής ή παντελώς ακατάλληλη τεχνική υποδομή των εγκαταστάσεων, η έλλειψη επαρκούς χώρου κίνησης στους θαλάμους κράτησης και οι κακές υγειονομικές συνθήκες αποτελούν συνήθη χαρακτηριστικά τόσο της σωφρονιστικής όσο και της διοικητικής κράτησης στην Ελλάδα».

Παράλληλα, επισημαίνει πως «η ελλιπής παροχή βασικών υπηρεσιών (ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, ψυχολογικής και κοινωνικής υποστήριξης, άθλησης και ψυχαγωγίας) υφίσταται και στα σωφρονιστικά καταστήματα, αλλά εντείνεται σημαντικά όταν πρόκειται για χώρους διοικητικής κράτησης».

Ειδικότερα, όπως υπογραμμίζεται στην Ετήσια Έκθεση «όλες οι αυτοψίες του ΕΜΠ καταδεικνύουν σοβαρότατες ελλείψεις στην ιατροφαρ­μακευτική περίθαλψη, ιδίως στην παροχή υπηρεσιών ψυχικής υγείας, σοβαρές ελλείψεις σε βασικές υποδομές, ελλείψεις στην τήρηση αρχείων και δεδομέ­νων, κρίσιμων για την διενέργεια ελέγχων αλλά και για τη χάραξη τεκμηριωμέ­νων σωφρονιστικών πολιτικών καθώς παραβιάσεις του σωφρονιστικού κώδικα στην κατανομή των κρατούμενων στα σωφρονιστικά καταστήματα, όπως πχ. ο διαχωρισμός υποδίκων/καταδίκων».

Επισημαίνεται ιδιαίτερα ότι «σε συνθήκες υπερπληθυ­σμού, υποστελέχωσης και μειωμένης χρηματοδότησης, άτομα με πολλαπλές ευ­αλωτότητες (ανήλικοι, ΑμεΑ, γυναίκες, ΛΟΑΤΚΙ+, αλλοδαποί, ηλικιωμένοι, άτομα με προβλήματα υγείας, φτωχοί κ.ά.) υφίστανται πολλαπλάσια τις επιπτώσεις του εγκλεισμού καθώς όλες οι ανισότητες μεγεθύνονται».

EUROKINISSI

Ανήλικοι και αλλοδαποί

Ειδική αναφορά στην Ετήσια Έκθεση γίνεται στις συνθήκες κράτησης ανηλίκων και αλλοδαπών. «Η ακαταλληλότητα των καταστημάτων κράτησης, με τη μορφή που λειτουρ­γούν, για την εξυπηρέτηση των σκοπών του σωφρονισμού και της επανένταξης ανηλίκων, καταδείχθηκε εκ νέου στο πλαίσιο της αυτοψίας του ΕΜΠ, στο Ειδικό Αγροτικό Σωφρονιστικό Κατάστημα Νέων Κασσαβέτειας» αναφέρεται.

«Οι συνεντεύξεις με τους ανήλικους κρατούμενους ανέδειξαν έντονη συναισθηματική φόρτιση, κρίσεις πα­νικού, ανασφάλεια για πιθανές επιθέσεις κατά τη διάρκεια της νύχτας, τρόμο και παραίτηση. Ενδεικτικό είναι ότι τους τελευταίους εννέα μήνες είχαν καταγραφεί τουλάχιστον δέκα περιστατικά απόπειρας αυτοτραυματισμού ή αυτοκτονίας ή αυ­τοτραυματισμοί σύμφωνα με τα πρακτικά των πειθαρχικών αποφάσεων» υπογραμμίζει ο Συνήγορος του Πολίτη.

Παράλληλα, σε ό,τι αφορά το κομμάτι της διοικητικής κράτησης αλλοδαπών, οι αυτοψίες του ΕΜΠ σε 13 χώρους αστυνομικής κράτησης ανέδειξε πως «δεν παρατηρείται υπερπληρότητα των κέ­ντρων κράτησης το 2024, και οι αριθμοί εμφανίζονται μειωμένοι τον Δεκέμβριο σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Ο κοινός παρονομαστής ωστόσο εκδηλώνεται όταν αυξάνονται οι μεταναστευτικές ροές και κάποια κέντρα ή κλειστές δομές λει­τουργούν στο όριο της χωρητικότητάς τους: οι ελλιπείς υποδομές σε συνδυασμό με μακρά κράτηση καθιστούν τις συνθήκες διαβίωσης απάνθρωπες».

Σε κάθε περίπτωση, ο Συνήγορος του Πολίτη τονίζει πως «το προεξάρχον ωστόσο πρόβλημα της διοικητικής κράτησης παραμένει η μηδαμινή πρόσβαση σε προαυλισμό και καθαρό αέρα στα περισσότερα κέντρα κράτησης αλλοδαπών και η παντελής έλλειψή της σε αστυνομικά κρατητήρια, ανε­ξαρτήτως διάρκειας της κράτησης παράτυπων μεταναστών, πρόβλημα το οποίο, σε συνδυασμό με τις παραπάνω ανεπαρκείς υποδομές κι υπηρεσίες, καταδεικνύει απάνθρωπη και εξ αντικειμένου ταπεινωτική μεταχείριση».

Τέλος, στην Ετήσια Έκθεση γίνεται μνεία στην ελλιπή μέριμνα για ηλικιωμένους που είναι εκ των πραγμάτων έγκλει­στοι σε μονάδες φροντίδας, που είναι ζήτημα που απασχόλησε για δεύτερη συνεχή χρονιά τον ΕΜΠ.

Οι αυτοψίες

Ο ΕΜΠ πραγματοποίησε 14 αυτοψίες σε σωφρονιστικά καταστήματα. Ειδικότερα, ο ΕΜΠ επισκέφτηκε το Σωφρονιστικό Κατάστημα Νέων Κασσαβέτειας, το Σωφρονιστικό Κατάστημα Κορίνθου, Κέρκυρας, το Αγροτικό Σωφρονιστικό Κατάστημα Τίρυνθας, το Σωφρονιστικό Κατάστημα Χαλκίδας, Άμφισσας, Κω, Πάτρας, Τρικάλων, το Κέντρο Απεξάρτησης Τοξικομανών Κρατουμένων Ελαιώνα Θήβας, το Σωφρονιστικό Κατάστημα Δομοκού, Χανίων, Κορυδαλλού ΙΙ – γυναικών και Νεάπολης Λασιθίου.

Επίσης, ο ΕΜΠ το 2024 επισκέφτηκε:

* Τα Αστυνομικά Τμήματα (ΑΤ) Λευκού Πύργου, Ομόνοιας, Κω και τα Τμήματα Ασφαλείας (ΤΑ) Χαριλάου στη Θεσσαλονίκη και Ομόνοιας στην Αθήνα.

* Τα Κρατητήρια της Δ/νσης Αλλοδαπών Θεσσαλονίκης στη Μενεμένη και τα Τμήματα Διαχείρισης Μετανάστευσης (ΤΔΜ) της ίδιας Διεύθυνσης, συγκεκριμένα τα ΤΔΜ Αγ. Αθανασίου, Θέρμης, Θεσσαλονίκης (Κορδελιού) και Μυγδονίας.

* Τα Προαναχωρησιακά Κέντρα Κράτησης Αλλοδαπών Ταύρου, Αμυγδαλέζας και Κω.

* Το Ψυχιατρείο Κρατουμένων Κορυδαλλού.

* Την Κλειστή Ελεγχόμενη Δομή (ΚΕΔ) αιτούντων άσυλο Κω.

* Μονάδα φροντίδας ηλικιωμένων στην Αττική σε αυτοψία της Περιφέρειας

ΟΛΟΚΛΗΡΗ Η ΕΚΘΕΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΗΓΟΡΟΥ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr