Απόφαση-σταθμός του Δικαστηρίου της Ε.Ε. για τις «ασφαλείς χώρες» και τη μεταναστευτική πολιτική της Ιταλίας
Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης δικαίωσε τους Ιταλούς δικαστές που εμπόδισαν την εφαρμογή της συμφωνίας Ρώμης - Τιράνων για μεταφορά διασωζόμενων μεταναστών στην Αλβανία.
Η ευρωπαϊκή Δικαιοσύνη έβαλε φρένο σε μία από τις πιο αμφιλεγόμενες πολιτικές της ιταλικής κυβέρνησης για το μεταναστευτικό: τη μεταφορά μεταναστών, οι οποίοι διασώζονται στη Μεσόγειο, σε κέντρα κράτησης στην Αλβανία.
Η απόφαση του Δικαστηρίου της Ε.Ε. ήρθε έπειτα από προσφυγές Ιταλών δικαστών, οι οποίοι μπλόκαραν την υλοποίηση της συμφωνίας Ιταλίας–Αλβανίας, επικαλούμενοι το ευρωπαϊκό δίκαιο και τις αρχές προστασίας των αιτούντων άσυλο. Η συμφωνία, την οποία υπέγραψαν η πρωθυπουργός της Ιταλίας Τζόρτζια Μελόνι και ο Αλβανός ομόλογός της Έντι Ράμα τον Νοέμβριο του 2023, προέβλεπε τη δημιουργία δύο κέντρων σε αλβανικό έδαφος, υπό ιταλική διοίκηση, για τη φιλοξενία και επεξεργασία αιτήσεων ασύλου μεταναστών που διασώζονται στην Κεντρική Μεσόγειο.
Ωστόσο, οι Ιταλοί δικαστές διέταξαν την επιστροφή μεταναστών που είχαν ήδη μεταφερθεί στην Αλβανία, κρίνoντας ότι η διαδικασία δεν πληρούσε τις προϋποθέσεις του ευρωπαϊκού δικαίου. Βασίστηκαν, μεταξύ άλλων, στην έλλειψη διαφάνειας γύρω από τον χαρακτηρισμό ορισμένων χωρών -όπως το Μπανγκλαντές, η Τυνησία και η Αίγυπτος- ως «ασφαλών χωρών καταγωγής».
Απόφαση για «ασφαλείς χώρες»
Το Δικαστήριο της Ε.Ε. με απόφασή του δεν αμφισβήτησε το δικαίωμα των κρατών-μελών να καταρτίζουν λίστες «ασφαλών χωρών», υπογράμμισε όμως ότι ο χαρακτηρισμός αυτός δεν μπορεί να είναι αυτόματος ή συλλογικός και οφείλει να τεκμηριώνεται με διαφανείς και προσβάσιμες πληροφορίες. Παράλληλα, κάθε περίπτωση πρέπει να εξετάζεται εξατομικευμένα, με δυνατότητα δικαστικού ελέγχου, και ο χαρακτηρισμός μιας χώρας ως ασφαλούς δεν μπορεί να ισχύει όταν κάποιες ομάδες πληθυσμού (όπως γυναίκες, ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα ή θρησκευτικές μειονότητες) κινδυνεύουν.
Η ιταλική κυβέρνηση, από την πλευρά της, αντέδρασε έντονα. Με επίσημη ανακοίνωσή της, έκανε λόγο για «υπέρβαση αρμοδιοτήτων από την ευρωπαϊκή δικαιοσύνη» και κατηγόρησε το Δικαστήριο ότι «αποδυναμώνει τις πολιτικές κατά της μαζικής, παράνομης μετανάστευσης» και περιορίζει την αυτονομία των κυβερνήσεων στην προστασία των συνόρων τους.
Ιδιαίτερη περίπτωση ήταν αυτή δύο ανθρώπων από το Μπανγκλαντές, οι οποίοι διασώθηκαν στη Μεσόγειο από τις ιταλικές αρχές και οδηγήθηκαν απευθείας στην Αλβανία. Εκεί υπέβαλαν αίτηση διεθνούς προστασίας, η οποία απορρίφθηκε γρήγορα με τη δικαιολογία ότι το Μπανγκλαντές θεωρείται «ασφαλής χώρα». Το δικαστήριο επεσήμανε ότι μια τέτοια απόφαση, χωρίς τεκμηρίωση ή πρόσβαση στα στοιχεία της αξιολόγησης, καταστρατηγεί τις βασικές αρχές του δικαίου του ασύλου.
Τέλος, στην απόφαση σημειώνεται ότι από τον Ιούνιο 2026 θα τεθεί σε εφαρμογή νέο ευρωπαϊκό νομοθετικό πλαίσιο –το Ευρωπαϊκό Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο- το οποίο θα επιτρέπει εξαιρέσεις για συγκεκριμένες κατηγορίες προσώπων. Ωστόσο, μέχρι τότε η ισχύουσα νομοθεσία συνεχίζει να απαιτεί αυστηρή τήρηση των εγγυήσεων.
Η απόφαση του Δικαστηρίου αποτελεί, σύμφωνα με πολλούς νομικούς και ανθρωπιστικές οργανώσεις, σημαντική υπενθύμιση ότι η έννοια της «ασφάλειας» δεν μπορεί να χρησιμοποιείται αυθαίρετα και χωρίς έλεγχο, ούτε να μετατρέπεται σε εργαλείο για την ταχεία απομάκρυνση ανθρώπων που αναζητούν προστασία στην Ευρώπη.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
1,7 εκατ. ευρώ από τον ΟΠΕΚΕΠΕ σε δύο “αγρότες” με πλαστές αιτήσεις: Πορίσματα-φωτιά από την Αρχή για Ξέπλυμα Μαύρου Χρήματος Νέο γήπεδο στην Τούμπα: Εισαγγελική έρευνα για απειλές στην ΠΑΕ ΠΑΟΚ Θάνατος κοριτσιού στο Παλαιό Φάληρο: Τι ισχυρίζεται η μητέρα και πώς οδηγήθηκαν οι Αρχές στη σύλληψή της – Γιατί είχε κατηγορηθεί στο παρελθόν Συνελήφθη 18χρονος που έτρεχε με 188 χλμ/ώρα στην Περιφερειακή ΥμηττούΑκολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr