Διαβάζοντας τα θέματα που τέθηκαν στο πλαίσιο της ετήσιας συνόδου της Διεθνούς Ένωσης Δικαστών, η οποία πραγματοποιήθηκε τον περασμένο Σεπτέμβριο στο Καζακστάν με συμμετοχή και της δικής μας Ένωση Δικαστών- Εισαγγελέων, αφενός ζήλεψα αφετέρου μελαγχόλησα.
Ζήλεψα βλέποντας τι ισχύει σε άλλες χώρες μέσα από τις απαντήσεις που δόθηκαν στο πλαίσιο συζήτησης με θέμα «Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και το δικαστικό σώμα (social media and the judiciary)».
Γιατί ζήλεψα; Γιατί έμαθα ότι υπάρχουν χώρες( κι όχι λίγες) που ενημερώνουν τους πολίτες τους επισήμως, ακόμη και με χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, για τις δραστηριότητες των δικαστηρίων τους καθώς και για την πορεία σημαντικών υποθέσεων. Πολλές μάλιστα για αυτό το σκοπό χρησιμοποιούν δημοσιογράφους και επικοινωνιολόγους.
Γιατί μελαγχόλησα; Γιατί διαπίστωσα ότι η Ελλάδα ουδεμία σχέση έχει με αυτές.
Εδώ η επίσημη ενημέρωση (και των διαπιστευμένων δικαστικών συντακτών) αποτελεί ταμπού. Για γραφεία τύπου δε ούτε λόγος.
Ακόμη και για μία π.χ. απόφαση ασφαλιστικών μέτρων που αφορά απεργία σε Μέσα Μαζικής Μεταφοράς κι ενδιαφέρει εκατοντάδες χιλιάδες κόσμου που τα χρησιμοποιεί το αν κρίθηκε ή όχι παράνομη- καταχρηστική , η μόνη ελπίδα του δημοσιογράφου( άρα και του ευρύτερου κοινού)είναι οι δικηγόροι.
Σε άλλες χώρες, όταν προκύπτουν μείζονος ενδιαφέροντος υποθέσεις, ο εκπρόσωπος του εισαγγελέα ή του δικαστή (πολλές φορές και ο ίδιος ο δικαστικός λειτουργός που κάνει την έρευνα), ενημερώνει με επίσημες δηλώσεις, μπροστά σε τηλεοπτικές κάμερες για την εξέλιξη της υπόθεσης. Επιπλέον, εάν κάποιος συντάκτης ενδιαφέρεται να μάθει για ένα οποιοδήποτε θέμα, του δίδεται η δυνατότητα να υποβάλλει το αίτημά του, μέσω e-mail π.χ., και ο αποδέκτης υποχρεούται να του απαντήσει.
Στη δική μας χώρα; Ενδεικτικά θα αναφέρω ότι πρόσφατα παραπέμφθηκαν στο εδώλιο και προσδιορίστηκε η δίκη των 21 κατηγορουμένων για την φονική πλημμύρα στην Μάνδρα…Για ένα τόσο σοβαρό θέμα ουδείς από τους αρμόδιους έκρινε ότι η κοινή γνώμη πρέπει να μάθει ποιος τελικά θα δικαστεί για τον θάνατο 25 ανθρώπων. Οι δικαστικοί συντάκτες το πληροφορήθηκαν μέρες αργότερα από ένα …δελτίο τύπου δικηγόρου.
Στη δική μας χώρα, οι δικαστικές ειδήσεις «βόμβα» σε πολλές περιπτώσεις διοχετεύονται σαν εργαλείο πολιτικού παιχνιδιού, σε φίλα προσκείμενα έντυπα. Στην περίπτωση δε που κάποια τέτοια είδηση «ξεφύγει» και πάει αλλού, δίνονται παραγγελίες για προκαταρκτική έρευνα με αντικείμενο τον εντοπισμό του «πληροφοριοδότη». Ποτέ βέβαια δεν εντοπίζεται αυτός αφού ο δημοσιογράφος δεν υποχρεούται να αποκαλύψει τις πηγές του. Και το ξέρουν πολύ καλά αυτοί που τις παραγγέλλουν, το κάνουν ωστόσο, προφανώς για εκφοβισμό.
Στην περίπτωση δε που διαπιστευμένος δικαστικός συντάκτης ζητεί επιβεβαίωση μιας είδησης (από τις «βόμβες» που λέγαμε παραπάνω) ή διευκρινήσεις, οι αρμόδιοι δικαστικοί λειτουργοί «πέφτουν από τα σύννεφα» για το πως διέρρευσε. Και ακόμα και τότε δίνουν, ενίοτε, ψευδείς πληροφορίες.
Ποιος από τους 10 δημοσιογράφους που βρέθηκαν σε συνάντηση με «ανώτατη πηγή», ξεχνά την επίμονη άρνηση του «αρμοδίου» ότι ουδέν στοιχείο προσφέρθηκε από την αμερικανική πλευρά στους Έλληνες εισαγγελείς για την υπόθεση της Novartis σε εκείνη την πολυσυζητημένη συνάντηση στη Βιέννη;
Το ότι την ίδια ημέρα της συνάντησης-δήθεν ενημέρωσης των δικαστικών συντακτών, ο αντεισαγγελέας τους Αρείου Πάγου Γιάννης Αγγελής είχε ήδη υποβάλει την παραίτηση του, με καταγγελίες -φωτιά για το παρασκήνιο της έρευνας, ούτε κουβέντα.
Μαθεύτηκε στη συνέχεια πάλι μέσω ενός «αποκλειστικού» δημοσιεύματος (και για να μην παρεξηγηθώ δεν ψέγω τα Μέσα και τους συναδέλφους. Ο κάθε δημοσιογράφος θέλει την αποκλειστική είδηση. Ψέγω αυτούς που την διοχετεύουν επιλεκτικά, όχι με σκοπό την ενημέρωση αλλά για να κάνουν «παιχνίδι»).
Στη δική μας χώρα, (κυρίως) νέοι εισαγγελείς και δικαστές βλέπουν «δημοσιογράφο» (ακόμα κι αν ο δημοσιογράφος δεν γνωρίζει ότι είναι δικαστικοί) κι αλλάζουν πεζοδρόμιο.
Ή ασανσέρ!
Γιατί συνέβη κι αυτό. Στο Πρωτοδικείο της Αθήνας νεαρή δικαστίνα αρνήθηκε να χρησιμοποιήσει το ίδιο ασανσέρ με δημοσιογράφο. Γιατί λίγο το «έχετε; Κι αν την έβλεπε κάποιο μάτι να «συνταξιδεύει» έναν ολόκληρο όροφο με δημοσιογράφο;Μεγάλο στίγμα!
Κι όλα αυτά γιατί;
Γιατί στη δική μας χώρα προφανώς οι περισσότεροι δικαστικοί λειτουργοί(λίγες είναι οι «φωτεινές» εξαιρέσεις)και οι προιστάμενοί τους(κυρίως αυτοί) ούτε κατανοούν το ρόλο του δημοσιογράφου, που είναι η ενημέρωση των πολιτών, ούτε την αναγκαιότητα ενημέρωσης του κοινού.
