Παναγιώτης Στάθης: Ο δικαστικός “εμφύλιος” για το ωράριο – Αρνητικοί οι δικαστές, επιμένουν οι εισαγγελείς – Ολόκληρο το “πακέτο” προτάσεων τους – ΒΙΝΤΕΟ

Ένα ολοκληρωμένο πακέτο προτάσεων για την ταχύτερη απονομή της Δικαιοσύνης παρουσίασε στις 18 Νοεμβρίου, κατά τη διάρκεια του 26ου φόρουμ ανάπτυξης που διοργάνωσε προ ημερών ο δικηγορικός Σύλλογος Πατρών με θέμα την βελτίωση της απονομής δικαιοσύνης, ο πρόεδρος της Ένωσης Εισαγγελέων Ελλάδος, Ευαγ. Μπακέλας. Εκεί καταγράφηκε, όπως αποκάλυψε το dikastiko.gr κυρίως η πρότασή του για παράταση κατά 2 ώρες του ωραρίου λειτουργίας των δικαστηρίων προκαλώντας σφοδρές αντιδράσεις εντός του δικαστικού σώματος, κυρίως από την πλευρά της Ένωσης Δικαστών Εισαγγελέων.

“Τα έχουμε ξαναπεί”

Πηγές της Ένωσης Εισαγγελέων επισημαίνουν πως τα περί παράτασης του ωραρίου τα είχε ξαναπεί ο κ.Μπακέλας, χωρίς να προκληθούν αντιδράσεις. Όπως π.χ στις 8- 11-2022 στον Κύκλο Ιδεών , παρόντων της Προέδρου και Αντιπροέδρου της ΕνΔΕ (Βλ.3.27′.18”https://www.youtube.com/watch?v=PfYoqQkSLpM ). Επίσης σημειώνουν πως ανάλογη θέση έχει εκφράσει ο πρώην εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, Βασίλης Πλιώτας στην 36η Ετήσια Τακτική Γενική Συνέλευση της Ένωσης Εισαγγελέων Ελλάδος (4-12-2021):

“Παραπέμπω, για να ξεφύγω και από το πεδίο των θεωρητικών αναφορών, ενδεικτικά και μόνο σε δύο χαρακτηριστικές αστοχίες – προβληματικές στην ποινική διαδικασία που η επιτυχής αντιμετώπισή τους θα απομείωνε την ένταση του φαινομένου: Η πρώτη, προβληματική, έχει σχέση με την πολυσυζητούμενη διεύρυνση του ωραρίου συνεδριάσεων των ποινικών δικαστηρίων. Επιμήκυνση των συνεδριάσεων έστω και για τρεις(3) ώρες και μαθηματικώς εκτιμούμενη, θα απορροφούσε αξιόλογο αριθμό ποινικών υποθέσεων. Η πολιτεία θα πρέπει, να υποβληθεί στη σχετική δαπάνη για τις υπερωρίες και να καλύψει τις κενές οργανικές θέσεις των δικαστικών γραμματέων”.

Αναβολές

“Η καθυστερημένη απονομή της Δικαιοσύνης ισοδυναμεί με τη μη απονομή της. Και αυτό συνεπάγεται όχι μόνο την αγανάκτηση των εμπλεκομένων , κυρίως αυτών που έχουν αδικηθεί, αλλά και την απογοήτευση όλων. Και επιπλέον μία τεράστια απώλεια ωρών εργασίας όλων όσων εμπλέκονται (δικαστικών – εισαγγελικών λειτουργών, δικαστικών υπαλλήλων, δικηγόρων και διαδίκων που προσέρχονται στις δικαστικές αίθουσες και αποχωρούν απογοητευμένοι για πολλοστή φορά, χωρίς δικαστική κρίση επί της υπόθεσής τους)”, ανέφερε ο κ.Μπακέλας.

“..Αυτή την περίοδο, εκτός των άλλων λόγων , αναβάλλονται δίκες και λόγω αποχής των συνηγόρων σε δίκες με κατηγορούμενους για εγκληματική οργάνωση και συμμορία και παρόλα αυτά δεν τροποποιείται η διάταξη του άρθρου 187 ΠΚ, με αποτέλεσμα την αναβολή χιλίων περίπου σοβαρών δικών, και αναβολής δικών λόγω αποχής συνηγόρων για το φορολογικό νομοσχέδιο και το «δικαστικό Καλλικράτη.

Αν όμως συνδυάσουμε τους μεγάλους αριθμούς εκκρεμών υποθέσεων με την κατάσταση που επικρατεί από άποψη κτιριακών υποδομών , υποτυπώδους μηχανοργάνωσης , το φόρτο εργασίας των δικαστικών και εισαγγελικών λειτουργών, την έλλειψη υλικοτεχνικής υποδομής, καθώς και την έλλειψη προσωπικού, που δυσχεραίνει την καθημερινότητα δικαστικών λειτουργών, δικηγόρων, γραμματέων αλλά και των πολιτών που καλούνται και αναγκαστικά προσέρχονται στα δικαστήρια , δεν προβλέπεται άμεση βελτίωση της κατάστασης”.

Συνολικά πάντως ο πρόεδρος της Ένωσης Εισαγγελέων παρουσίασε τις παθογένειες της Δικαιοσύνης που σωρευτικά έχουν προκαλέσει βραχυκύκλωμα:

• Οι συνεχείς νομοθετικές μεταβολές, οι οποίες αντί να επιφέρουν το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα , δηλαδή την επιτάχυνση, συμβάλλουν στην καθυστέρηση απονομής .
• Η έλλειψη προσωπικού, δηλαδή δικαστικών υπαλλήλων. Πολλοί δικαστικοί σχηματισμοί λειτουργούν κυριολεκτικά στα όριά τους.
• Η έλλειψη σύγχρονων υποδομών. Πολλές δικαστικές υπηρεσίες στεγάζονται σε παντελώς ακατάλληλα κτίρια, σε διαμερίσματα πολυκατοικιών. Μικτά ορκωτά δικαστήρια συνεδριάζουν σε ισόγειες αίθουσες καταστημάτων σε πολυκατοικίες.
• Η ελλιπής χρηματοδότηση των δικαστικών υπηρεσιών.

[ Για παράδειγμα την τελευταία διετία , μετά την αιφνιδιαστική κατάργηση της μεταφραστικής υπηρεσίας του Υπουργείου Εξωτερικών , υπάρχει τεράστια δυσκολία ακόμα και στις μεταφράσεις των δικαστικών εγγράφων,  με αποτέλεσμα να καθυστερεί η μετάφραση εισαγωγικών της δίκης δικογράφων (βουλεύματα, κλητήρια θεσπίσματα, κλήσεις κλπ) , να συσσωρεύονται αιτήματα και να παραμένουν, ακόμα και για χρόνια, αμετάφραστα έγγραφα, που απευθύνονται σε αλλοδαπές δικαστικές αρχές] .

• Η παντελής σχεδόν έλλειψη αποτελεσματικών μέτρων ασφαλείας και φύλαξης των δικαστικών υπηρεσιών. Δημόσια συνεδρίαση των δικαστηρίων δεν σημαίνει ανεξέλεγκτη και ανέλεγκτη είσοδο οποιουδήποτε εντός των κτιρίων, όπου στεγάζονται οι δικαστικές υπηρεσίες. Το πρόβλημα είναι εντονότερο στα επαρχιακά δικαστικά μέγαρα, όπου η φύλαξη και ο έλεγχος είναι ανύπαρκτοι.

Νέοι θεσμοί

Ο κ.Μπακέλας αναφέρθηκε θετικά σε νομοθετικές μεταβολές με τους νέους κώδικες μέσω των οποίων αναβαθμίστηκε ο ρόλος του εισαγγελέα με τους θεσμούς της αποχής από την ποινική δίωξη, της ποινικής διαταγής, της ποινικής συνδιαλλαγής ,της ποινικής διαπραγμάτευσης, “οι οποίοι συμβάλλουν, όταν εφαρμόζονται , στην επιτάχυνση απονομής της δικαιοσύνης και την «αποσυμφόρηση» των πινακίων”.

“Έτσι στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών υποβλήθηκαν το περασμένο δικαστικό έτος 4.755 αιτήσεις για έκδοση ποινικής διαταγής, από τις οποίες 26 μόνο παραπέμφθηκαν στην τακτική διαδικασία , εκδόθηκαν δε 4.729 ποινικές διαταγές και ασκήθηκαν αντιρρήσεις μόνο σε 258 από αυτές, ενώ στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης το ίδιο χρονικό διάστημα υποβλήθηκαν 1.523 αιτήσεις για έκδοση ποινικής διαταγής , και ασκήθηκαν αντιρρήσεις μόνο σε 102 από αυτές . Επίσης πρέπει να αναφερθεί ότι ο αριθμός των αιτήσεων για ποινική διαπραγμάτευση αυξάνεται συνεχώς και οι υποθέσεις περατώνονται οριστικά τάχιστα με τον τρόπο αυτόν .Έτσι στην Εισαγγελία Εφετών Θράκης το περασμένο δικαστικό έτος υποβλήθηκαν 553 αιτήσεις ποινικής διαπραγμάτευσης και επιτεύχθηκε συμφωνία σε 491 από αυτές (δεν επιτεύχθηκε συμφωνία μόνο σε 62 αιτήσεις). Σε αντίθετη περίπτωση, αν δηλαδή δεν ακολουθoύνταν αυτές οι διαδικασίες, για την εκδίκαση αυτών των υποθέσεων , μόνο στον πρώτο βαθμό δικαιοδοσίας, χωρίς να υπολογιστούν οι τυχόν αναβολές εκδίκασης των υποθέσεων , θα απαιτούνταν δικάσιμοι ετών”.

Ο κ.Μπακέλας πάντως άσκησε κριτική για τις συνεχείς αλλαγές στους ποινικούς κώδικες (ενώ επίκειται μια ακόμα) αναφέροντας πως “…οι συχνές αποσπασματικές νομοθετικές παρεμβάσεις, είτε αφορούν δικονομικές διατάξεις, είτε αφορούν διατάξεις ουσιαστικού ποινικού δικαίου, αποδεικνύονται κατά κανόνα αναποτελεσματικές και έτσι δεν έχει μειωθεί ο χρόνος εκδίκασης των ποινικών υποθέσεων….Θα πρέπει να επισημανθεί ότι όσοι προβληματισμοί και όσες ενστάσεις διατυπώθηκαν για τις επιλογές του νομοθέτη στους νέους κώδικες , άλλοι τόσοι κίνδυνοι προκαλούνται από το αίσθημα ανασφάλειας δικαίου ,το οποίο είναι βέβαιο ότι διογκώνεται με τις διαρκείς νομοθετικές παρεμβάσεις σ’ αυτούς”.

Η συνολική πρόταση

Η συνολική πρόταση του κ.Μπακέλα, έχει ως εξής:

“1.-Η αποποινικοποίηση ήσσονος απαξίας παραβάσεων, οι οποίες θα πρέπει να τιμωρούνται με διοικητικά πρόστιμα.

Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών εισήχθησαν το περασμένο δικαστικό έτος 147.153 μηνύσεις και τα τελευταία έτη εισάγονται κατ’ έτος περίπου 150.000 μηνύσεις. Αντίστοιχα στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης εισήχθησαν το περασμένο δικαστικό έτος 55.123 μηνύσεις και τα τελευταία έτη εισάγονται κατ’ έτος περίπου 55.000 μηνύσεις, ενώ στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Πατρών εισήχθησαν 13.673 μηνύσεις.

Εδώ θα πρέπει επίσης να αναφερθεί , από το έτος 2005 , κάθε διετία περίπου, με διατάξεις νόμων, με τελευταίο το ν. 4689/2020, με τις οποίες, όπως αναφέρεται, σκοπείται η επιτάχυνση απονομής της ποινικής δικαιοσύνης, παραγράφεται το αξιόποινο πολλών πλημμελημάτων και παραγράφονται επιβληθείσες ποινές, αφού προηγουμένως έχει κινητοποιηθεί όλος ο μηχανισμός απονομής της ποινικής δικαιοσύνης και απασχολήθηκαν προανακριτικοί υπάλληλοι, εισαγγελείς , δικαστές, δικαστικοί υπάλληλοι κλπ . Η ισχύς τέτοιων διατάξεων έχει γίνει κανόνας και αν αυτό συνεχίσει να συμβαίνει, αναρωτιέται ο καθένας μας , ποιος ο λόγος να εξακολουθούν να υφίστανται ως ποινικά αδικήματα κάποιες από τις πράξεις αυτές.

2.- Όλοι οι παράγοντες της ποινικής δίκης (εισαγγελείς ,δικαστές, δικηγόροι) να μην αντιμετωπίζουμε με καχυποψία και επιφύλαξη , αλλά να εφαρμόζουμε τη συνοπτική διαδικασία της ποινικής διαταγής, τους θεσμούς της αποχής από την ποινική δίωξη και τους θεσμούς απονομής αποκαταστατικής δικαιοσύνης, δηλαδή την ποινική συνδιαλλαγή και την ποινική διαπραγμάτευση , οι οποίοι πρέπει να διευρυνθούν με την υπαγωγή σ’ αυτούς περισσότερων αδικημάτων , ώστε η καταλαγή και η συνεννόηση να επικρατήσει ως τρόπος αποκατάστασης της δικαιικής ειρήνης, όπου αυτό επιτρέπεται. Αυτές οι διαδικασίες, όταν εφαρμόζονται συμβάλλουν ουσιωδώς στην οικονομία της δίκης μέσω της εξοικονόμησης άσκοπων δικονομικών ενεργειών (κλήσεις μαρτύρων, συγκρότηση δικαστηρίου κλπ ).

3.- Ο προσδιορισμός από τον εισαγγελέα σε κάθε δικάσιμο ή αναβολή από το δικαστήριο σε ρητή δικάσιμο, τόσων υποθέσεων , όσων αντικειμενικά υπάρχει η δυνατότητα να εκδικαστούν , με περιορισμό των προσχηματικών ή και παρελκυστικών αναβολών των δικών, τα δε των κωλύματα των διαδίκων να αντιμετωπίζονται με διακοπή της δίκης σε άλλη ημέρα. Οι αναβολές των ποινικών δικών πέραν της καθυστέρησης επιφέρουν σημαντική δαπάνη (κλήσεις διαδίκων και μαρτύρων, μεταγωγές κατηγορουμένων κλπ ), αλλά και ταλαιπωρία για τους διαδίκους και τους μάρτυρες που απουσιάζουν για περαιτέρω χρονικό διάστημα από την εργασία τους.

4.- Δυνατότητα του Εισαγγελέα Πρωτοδικών να απορρίπτει με πράξη του , η οποία θα υποβάλλεται προς έγκριση στον εισαγγελέα εφετών, μηνύσεις ή αναφορές που δεν στηρίζονται στον νόμο ή είναι προφανώς αβάσιμες στην ουσία τους ή ανεπίδεκτες δικαστικής εκτίμησης, ώστε αποφορτιστούν οι εισαγγελικές αρχές από άσκοπη γραφειοκρατική επεξεργασία και διακίνηση δικογραφιών, όπως η σύνταξη αιτιολογημένων υποβλητικών αναφορών επί προφανώς αβάσιμων μηνύσεων ή μη στηριζόμενων στο νόμο ή ανεπίδεκτων δικαστικής εκτίμησης .

5.- Αναβολή, κατά το άρθρο 59 ΚΠΔ με πράξη του εισαγγελέα Πρωτοδικών που θα περιέχει συνοπτική αιτιολογία, από κάθε περαιτέρω ενέργεια μέχρι την αμετάκλητη εκδίκαση της αστικής υπόθεσης (αναστελλομένης σε κάθε περίπτωση της παραγραφής σύμφωνα με την παρ.2 του άρθρου 113 ΠΚ) και στις περιπτώσεις δικογραφιών στις οποίες για το γεγονός για το οποίο εξετάσθηκε ο διάδικος ή ο μάρτυρας ή έγινε η αναφορά στην αρχή ή η καταμήνυση ή ισχυρίστηκε ή διέδωσε ο υπαίτιος, εκκρεμεί προς εκδίκαση και  έκδοση απόφασης ή ένδικο μέσο ενώπιον πολιτικού δικαστηρίου, οπότε ο εισαγγελέας αναβάλλει με πράξη του κάθε ενέργεια

6.-Ο περιορισμός της ενδιάμεσης διαδικασίας των δικαστικών συμβουλίων , με την υπαγωγή περισσότερων αδικημάτων (π.χ. όλων των κακουργημάτων των ειδικών ποινικών νόμων) στη διαδικασία του άρθρου 309 ΚΠΔ , έτσι ώστε η παραπομπή στο ακροατήριο με απευθείας κλήση να αποτελεί τον κανόνα για τα περισσότερα κακουργήματα . Αυτό κρίνεται σκόπιμο για να αποσυμφορηθεί περαιτέρω η ποινική δίκη, από τη χρονοβόρα διαδικασία των δικαστικών συμβουλίων. Η δοκιμασμένη στην πράξη διαδικασία του άρθρου 309 ΚΠΔ, δηλαδή η μετά από πρόταση του εισαγγελέα εφετών και σύμφωνη γνώμη του προέδρου εφετών με απευθείας κλήση παραπομπή στο αρμόδιο ακροατήριο για τα μέχρι τώρα υπαγόμενα κακουργήματα, έχει αποδώσει και έχει συμβάλλει ουσιωδώς στην επιτάχυνση της διαδικασίας, χωρίς να παραβλάπτει τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της ή τα υπερασπιστικά δικαιώματα του κατηγορουμένου.

Είναι γεγονός ότι η για μεγάλο χρονικό διάστημα παραμονή των δικογραφιών στην ενδιάμεση διαδικασία των δικαστικών συμβουλίων, συμπιέζει τις προθεσμίες και επιφέρει αρνητικές επιπτώσεις στην οικονομία της ποινικής δίκης και στη συντομότερη εισαγωγή της υπόθεσης στο ακροατήριο , ιδίως στις περιπτώσεις υποθέσεων με κατηγορούμενους προσωρινά κρατούμενους, που επίκειται η συμπλήρωση των ανωτάτων ορίων προσωρινής κράτησης ή επίκειται παραγραφή του αξιοποίνου.

7.-Η υπαγωγή περισσότερων κακουργημάτων (π.χ. Ν. 4002/2011, Ν. 4987/2022, Ν.4830/2021, Ν. 2960/2001), των πλημμελημάτων προσώπων ιδιάζουσας δωσιδικίας, υποθέσεων δηλαδή που κατά κανόνα δεν ενέχουν μεγάλες αποδεικτικές δυσχέρειες αλλά, ακόμη και των εφέσεων κατά αποφάσεων του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου , στην αρμοδιότητα του Μονομελούς Εφετείου, δικαστήριο το οποίο , κατά κοινή πλέον παραδοχή , συμβάλλει σε μέγιστο βαθμό στην ορθή και ταχεία απονομή της ποινικής δικαιοσύνης , αφού, εκτός των άλλων, δίνεται και η δυνατότητα για σύντομη εκδίκαση και των άλλων κακουργημάτων αρμοδιότητας Τριμελούς Εφετείου .

8.- Η κατάργηση του Πενταμελούς Εφετείου, με την πρόβλεψη ότι οι εφέσεις κατά αποφάσεων Τριμελούς Εφετείου θα εκδικάζονται από Τριμελές Εφετείο, στο οποίο προεδρεύει αρχαιότερος, του δικάσαντος πρωτοδίκως Προέδρου, κατά το χρόνο εκδίκασης σε πρώτο βαθμό . Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται αποδέσμευση δύο εφετών , οι οποίοι θα μπορούν να δικάζουν άλλες υποθέσεις.

9.- Θέσπιση παραβόλου για υποβολή έγκλησης για υποβολή έγκλησης στα απολύτως κατ΄ έγκληση αδικήματα, ώστε να αποφευχθεί η αζήμια υποβολή άσκοπων ή ακόμα και κακοπροαίρετων εγκλήσεων, οι οποίες επιβαρύνουν οικονομικά το μηχανισμό της ποινικής δικαιοσύνης και καθυστερούν την απονομή της.

10.Αύξηση του ποσού των παραβόλων για άσκηση προσφυγών.

Αύξηση του ποσού των παραβόλων υπέρ δημοσίου που απαιτούνται ως προϋπόθεση του παραδεκτού της προσφυγής κατά απορριπτικής διάταξης του Εισαγγελέα Πρωτοδικών και της προσφυγής κατά κλητηρίου θεσπίσματος, ώστε να αποτραπεί η άσκοπη κινητοποίηση λειτουργών και υπαλλήλων της δικαιοσύνης, με αβάσιμες ή παρελκυστικές προσφυγές, αφετέρου δε, στο να αποθαρρυνθεί η διεκπεραιωτική και καταχρηστική κατάθεση των ένδικων αυτών βοηθημάτων από εγκαλούντες και κατηγορούμενους, αντίστοιχα, που δεν έχουν στην κατοχή της ουσιαστικά ή νομικά επιχειρήματα και αποδεικτικά στοιχεία, ικανά να ανατρέψουν την αρχειοθέτηση της δικογραφίας ή την σε βάρος τους κατηγορία , αντίστοιχα.

Βέβαια θα παραμείνουν σε ισχύ οι διατάξεις που προβλέπουν ότι σε περίπτωση ευδοκίμησης των ένδικων αυτών βοηθημάτων το παράβολο επιστρέφεται στο ακέραιο, όσο και η εύλογη εξαίρεση από την υποχρέωση καταβολής για τους δικαιούχους νομικής βοήθειας.

Από την υποχρέωση κατάθεσης παραβόλου δεν παρακωλύεται οποιοδήποτε θεμελιώδες δικονομικό ή υπερασπιστικό δικαίωμα των διαδίκων , αλλά αντίθετα εξυπηρετείται η οικονομία της ποινικής δίκης.

11.-Αύξηση των ποσών των δικαστικών εξόδων σε βάρος «δικομανών».

Αύξηση των ποσών των δικαστικών εξόδων που επιβάλλουν τα δικαστήρια, τα δικαστικά συμβούλια και ο εισαγγελέας , σε βάρος όσων έχουν υποβάλλει ψευδή μήνυση ή έγκληση από τάση δικομανίας, όπως αυτή προκύπτει από την υποβολή ασυνήθους αριθμού αβάσιμων προηγουμένων μηνύσεων  ή εγκλήσεων του ίδιου προσώπου . Έτσι θα , περιοριστεί η δράση ψευδομηνυτών και δικομανών, που παρακωλύουν ουσιωδώς το έργο των λειτουργών της δικαιοσύνης και ναρκοθετούν την ταχύτητα της απονομής της, που θα πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα της πολιτείας.

Εδώ θα πρέπει να αναφερθεί ότι κατ’ έτος από τα ποινικά τμήματα του Αρείου Πάγου εκδίδονται συνολικά περίπου 2.000 αποφάσεις. Από αυτές οι 180 έως 200 (ποσοστό 10%, δηλαδή ) αφορούν κανονισμό αρμοδιότητας , μετά από εγκλήσεις (εντελώς αβάσιμων) σε βάρος εισαγγελικών και δικαστικών λειτουργών που υπηρετούν μόνο στις Εισαγγελίες και τα Πρωτοδικεία Αθηνών και Πειραιά. Δεν υπολογίζονται οι εγκλήσειε σε βάρος υπηρετούντων στα υπόλοιπα πρωτοδικεία και εισαγγελίες πρωτοδικών, οπότε αρμόδιο για τον κανονισμό αρμοδιότητας είναι το Συμβούλιο Εφετών .

12 .-Ορθολογικός καθορισμός χρονικών ορίων στις αγορεύσεις στην ποινική δίκη.

Σε πολλές περιπτώσεις παρατηρείται το φαινόμενο, για λόγους εντυπωσιασμού και παρέλκυσης της διαδικασίας , οι αγορεύσεις είτε να επεκτείνονται σε ζητήματα που δεν έχουν σχέση με το αντικείμενο της δίκης , είτε να επαναλαμβάνονται οι ίδιοι ισχυρισμοί .( Η διάταξη του άρθρου 367παρ.2 ΚΠΔ σύμφωνα με την οποία : “ Δικαίωμα δευτερολογίας έχει ο εισαγγελέας και ο κατηγορούμενος και ένας συνήγορός του. Η δευτερολογία πρέπει να περιορίζεται στην απόκρουση των αντίστοιχων επιχειρημάτων και δεν μπορεί να διαρκέσει περισσότερο από μισή ώρα Στη δευτερολογία έχουν το δικαίωμα να απαντήσουν ο εισαγγελέας και οι διάδικοι ” , δεν είναι ικανή να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά το ζήτημα ).

13.- Καθορισμός ανώτατου αριθμού σελίδων με συγκεκριμένη γραμματοσειρά σε εγκλήσεις, μηνύσεις, υπομνήματα κλπ.

Είναι σύνηθες το φαινόμενο υποβολής πολυσέλιδων εγκλήσεων, μηνύσεων , υπομνημάτων κλπ , στις οποίες επαναλαμβάνονται οι ίδιοι ισχυρισμοί, παρατίθενται αυτούσια άλλα ,ακόμη και άσχετα, δικόγραφα . Είναι γνωστό σε όλους ότι οι ισχυρισμοί , τα επιχειρήματα, τα κρίσιμα νομικά και πραγματικά ζητήματα που πρέπει να προταθούν δεν απαιτούν εκατοντάδες σελίδες για να διατυπωθούν και γίνουν κατανοητά.

15. Παράταση του ωραρίου συνεδριάσεων των δικαστηρίων κατά δύο ώρες (δηλαδή μέχρι 17.00΄) , υπό την αυτονόητη προϋπόθεση της ταυτόχρονης κάλυψης των υπερωριών των δικαστικών υπαλλήλων.

Είναι γνωστό ότι οι περισσότερες υποθέσεις στα εφετεία εκδικάζονται κατά το χρονικό διάστημα 13.00΄-15.00΄. Προηγουμένως το δικαστήριο ασχολείται κυρίως με άλλα διαδικαστικά θέματα (αιτήματα αναβολής, διορισμός συνηγόρων σε κατηγορούμενους που στερούνται, εξεύρεση και διορισμός διερμηνέων κλπ).

16.-Η συμμετοχή των δικαστικών ενώσεων σε κάθε νομοπαρασκευαστική επιτροπή (ή ομάδα εργασίας) που συγκροτείται για θέματα ποινικής δικαιοσύνης , αφού οι δικαστές και οι εισαγγελείς, ασχολούμενοι καθημερινά με την πρακτική εφαρμογή των ποινικών διατάξεων , σε κάθε στάδιο της ποινικής δίκης, στην ποινική δίωξη, στην προδικασία, στο ακροατήριο και στην εκτέλεση των δικαστικών αποφάσεων , γνωρίζουν και μπορούν να διαβλέψουν έγκαιρα τα προβλήματα που προέκυψαν ή θα προκύψουν από τυχόν προτεινόμενες διατάξεις .

17.- Άμεση κάλυψη των κενών θέσεων των δικαστικών υπαλλήλων, αφού πολλοί δικαστικοί σχηματισμοί λειτουργούν κυριολεκτικά στα όριά τους, λόγω έλλειψης των δικαστικών υπαλλήλων.

18.-Θέσπιση προγράμματος εθελουσίας εξόδου δικαστικών και εισαγγελικών λειτουργών, οι οποίοι αποδεδειγμένα, για λόγους σωματικής ή ψυχικής υγείας αδυνατούν να ασκήσουν τα καθήκοντά τους (για τελευταία φορά έλαβε χώρα με το Ν. 3630/2008) . 

19.- Κάλυψη των βασικών αναγκών σε υλικοτεχνική υποδομή στα δικαστικά μέγαρα της χώρας. Ακόμη και σήμερα παρατηρείται το απαράδεκτο φαινόμενο δίκες να διεξάγονται σε παντελώς ακατάλληλους χώρους δικαστικών καταστημάτων, πρόβλημα το οποίο αναδείχθηκε περισσότερο στην περίοδο της πανδημίας , αλλά και τις τελευταίες ημέρες. Τονίζουμε στο σημείο αυτό ότι οι δίκες πρέπει να διεξάγονται σε κατάλληλες αίθουσες ,στο φυσικό τους χώρο, δηλαδή στα δικαστικά καταστήματα και να μην αναζητούνται άλλες λύσεις, έξω και μακριά από αυτά.

20.- Πλήρης λειτουργία της Δικαστικής Αστυνομίας, η οποία θα αποτελεί πολύτιμο εργαλείο στα χέρια των δικαστικών αρχών, θα είναι όργανο αποκλειστικά της δικαιοσύνης, θα στελεχώνεται από άτομα με ειδικές γνώσεις ,που θα μπορούν να βοηθήσουν στην εξάρθρωση της σύγχρονης βαριάς εγκληματικότητας, με σύγχρονα μέσα .Η ίδρυση της δικαστικής αστυνομίας αποτελεί πάγιο αίτημα όλων (δικαστών, εισαγγελέων και δικηγόρων), αφού αυτό το «πολύτιμο εργαλείο» , θα συμβάλει στην επιτάχυνση απονομής της δικαιοσύνης και την αποσυμφόρηση των υπερφορτωμένων πινακίων . Στη χώρα μας η αναγκαιότητα ίδρυσης δικαστικής αστυνομίας προέκυψε από τη δεκαετία του 1990. Έτσι στο άρθρο 36 του Ν.2145/1993 προβλέφθηκε η ίδρυσή της , αλλά αυτή μόλις πρόσφατα ιδρύθηκε και μέχρι σήμερα δεν έχει λειτουργήσει.

21.- Απαραίτητη κρίνεται η χρήση τη ψηφιακής τεχνολογίας και η συνέχιση και ολοκλήρωση της ψηφιοποίησης των διαδικασιών απονομής της δικαιοσύνης. Η τήρηση των πρακτικών των συζητήσεων με φωνοληψία , κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση.

Θα πρέπει κάποτε να φτάσουμε στο σημείο ώστε η δικογραφία να τίθεται στη διάθεση των δικαστών, δικηγόρων και διαδίκων σε ψηφιακή μορφή.

Θα πρέπει να εκδοθεί η υπουργική απόφαση , ώστε να υλοποιηθεί η πρόβλεψη του Κώδικα Ποινική Δικονομίας (άρθρο 155 ΚΠΔ) , για επίδοση ενδιαφερόμενο διάδικο ή μάρτυρα, διενεργείται με ηλεκτρονικά μέσα, η οποία συντελείται με ηλεκτρονική αποστολή του εγγράφου από επιμελητή ποινικών – πολιτικών δικαστηρίων και εισαγγελιών ή δικαστικό υπάλληλο στην ψηφιακή θυρίδα του πολίτη στην Ενιαία Ψηφιακή Πύλη της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr- ΕΨΠ) ή σε διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που είναι καταχωρημένη σε φορείς του δημόσιου τομέα, ή στη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, εφόσον έχει δηλωθεί κατά την εξέτασή του σύμφωνα με τα άρθρα 217 και 273 ΚΠΔ.

Τελειώνοντας αναφέρω ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα εξοικονόμησης ανθρώπινου δυναμικού (δικαστών και γραμματέων) και χρόνου. Για την κλήρωση των συνθέσεων των ποινικών δικαστηρίων, όπου αυτή προβλέπεται, απασχολείται για μία μέρα σύνθεση Τριμελούς Εφετείου ή Πλημμελειοδικείου , για μία μέρα. Την Τρίτη 14-11-2023 πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά ηλεκτρονική κλήρωση των συνθέσεων των ποινικών δικαστηρίων του Εφετείου Θεσσαλονίκης για το μήνα Δεκέμβριο , η οποία περατώθηκε σε εννιά (9) μόλις δευτερόλεπτα”.

Ακολουθήστε τον Παναγιώτη Στάθη στο instagram, στο facebook και στο Twitter

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr