Νομική φύση Δημοτικών επιχειρήσεων και υπαγωγή του προσωπικού τους στις μισθολογικές περικοπές του δημοσίου τομέα

Οι Δημόσιες Επιχειρήσεις Ύδρευσης και Αποχέτευσης (Δ.Ε.Υ.Α.) ναι μεν χαρακτηρίζονται από τον ιδρυτικό τους νόμο ως νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, όμως δεν αποτελούν αυτόνομα νομικά πρόσωπα του ιδιωτικού τομέα αλλά ετεροκαθοριζόμενα νομικά πρόσωπα τα οποία εξυπηρετούν το δημόσιο συμφέρον και παρέχουν δημόσιο, αυτοδιοικητικό σκοπό.

Σκοπός των Δ.Ε.Υ.Α. είναι να μεριμνούν για τον συνεχή εφοδιασμό όσων κατοικούν ή διαμένουν στην περιφέρειά τους με επαρκή για τις προσωπικές και οικογενειακές τους ανάγκες ποσότητα πόσιμου ύδατος, το οποίο πληροί τους απαραίτητους όρους υγιεινής και διατίθεται σε προσιτή τιμή, ταυτοχρόνως δε να μεριμνούν για την κρίσιμη για τη δημόσια υγεία παροχέτευση των ακάθαρτων υδάτων και των λυμάτων.

Οι υπηρεσίες αυτές παρέχονται μονοπωλιακώς σε πληθυσμό διαβιούντα σε συγκεκριμένο νομό, από δίκτυα που είναι μοναδικά και ανήκουν στα πάγια περιουσιακά στοιχεία της επιχείρησης.

Δυνάμει του άρθρου 5 παρ. 5 Σ., που κατοχυρώνει το δικαίωμα στην προστασία της υγείας, και του άρθρου 21 παρ. 3 Σ., που ορίζει ότι το κράτος μεριμνά για την υγεία των πολιτών, δεν συγχωρείται αβεβαιότητα ως προς τη συνέχεια της παροχής προϊόντων υπηρεσιών κοινής ωφέλειας με αυτόν τον βαθμό αναγκαιότητας, λόγος για τον οποίο οι Δ.Ε.Υ.Α. είναι εξοπλισμένες με την αρμοδιότητα κήρυξης αναγκαστικής απαλλοτρίωσης.

Η δομή, η οργάνωση και η χρηματοδότηση των Δ.Ε.Υ.Α. ταυτίζεται με την έννοια της δημόσιας επιχείρησης, δηλαδή εκείνης για την οποία νόμος, είτε ιδρυτικός της είτε άλλος, προβλέπει ότι λειτουργεί χάριν του δημοσίου συμφέροντος και η οποία είναι οργανωμένη ως νομικό πρόσωπο επί του οποίου το κράτος ασκεί αποφασιστική επιρροή (μέσω χρηματοδοτήσεων και οικονομικών ελέγχων), λειτουργεί με κριτήρια επιδιώξεως οικονομικού αποτελέσματος, με την έννοια όχι της κερδοσκοπίας αλλά της δημιουργίας των οικονομικών δυνατοτήτων για την επίτευξη των βασικών σκοπών της.

Κρίση ότι ο όρος «ανήκουν» στο κράτος (άρθρο 1 παρ. 5 και 2 παρ. 2 ν. 3833/2010, άρθρο τρίτο παρ. 5 ν. 3845/2010) εκφεύγει των στενών ορίων της έννοιας της ιδιοκτησίας και καταλαμβάνει κάθε Ν.Π.Ι.Δ.η δραστηριότητα του οποίου εξυπηρετεί δημόσιο σκοπό και τελεί υπό τη δημοσιονομική μέριμνα του κράτους, ερμηνεία που επιβάλλεται τελολογικώς από τον σκοπό του νόμου.

Επομένως, οι Δ.Ε.Υ.Α. υπάγονται στο ρυθμιστικό πεδίο των άρθρων 1 παρ. 5, 2 παρ. 2 ν. 3833/2010 και άρθρου τρίτου παρ. 4 και 6 ν. 3845/2010, όπως και σε αυτό των άρθρων 31 παρ. 1α, 3 και 4 ν. 4024/2011 (αλλά και στην περ. 12 της υποπαρ. Γ1 της παρ. Γ΄ του άρθρου πρώτου ν. 4093/2012), και ειδικότερα συγκαταλέγονται στα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, αφού είναι επιχειρήσεις Ο.Τ.Α. ειδικού σκοπού, έχουν κοινωφελή χαρακτήρα παρέχοντας ζωτικής σημασίας για το κοινωνικό σύνολο υπηρεσίες (ύδρευση-αποχέτευση) και πληρούν το κριτήριο που τάσσεται από τους μνημονιακούς νόμους, δηλαδή ανήκουν σε συγκεκριμένο Ο.Τ.Α., υπό την έννοια ότι δημιουργούνται από τους Ο.Τ.Α. χάριν της επίτευξης αυτοδιοικητικού σκοπού, τελούν υπό την εποπτεία τους, ενώ ο έλεγχος και ο διορισμός της πλειοψηφίας της διοίκησής τους γίνεται από τους Ο.Τ.Α.

Ως εκ τούτου, το προσωπικό τους καταλαμβάνεται από τις διά των ανωτέρω μνημονιακών νόμων μισθολογικές περικοπές του δημοσίου τομέα στο πλαίσιο των μέτρων δημοσιονομικής προσαρμογής (Απόφαση   Ολομέλειας Αρείου Πάγου, «Επιθεώρησις Εργατικού Δικαίου», τόμος 81ος   (2022), σελ. 397, επ.).

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr