Νέο νομοσχέδιο: Πώς θα υποβάλλονται οι αιτήσεις εξαίρεσης κατά δικαστών – Άκυρες όλες οι πράξεις δικαστή που εξαιρέθηκε

Νέα δεδομένα για τον τρόπο και τις προθεσμίες υποβολής αιτήσεων εξαίρεσης δικαστικών λειτουργών από την εκδίκαση υποθέσεων και άλλων δικαστικών διαδικασιών, αλλά και για τις συνέπειες που επιφέρει σε δικαστικές πράξεις τους, έρχονται με το νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης για «τον καθορισμό των αδικημάτων κυρώσεων σε βάρος φυσικών και νομικών προσώπων για παραβίαση των περιοριστικών μέτρων της Ε.Ε».

Το νομοσχέδιο είχε τεθεί στις αρχές Αυγούστου σε δημόσια διαβούλευση, η οποία ολοκληρώθηκε, και θα πάει προσεχώς στη Βουλή για ψήφιση.

Αιτήσεις εξαίρεσης κατά δικαστών: Η ρύθμιση

Η επίμαχη ρύθμιση, που προβλέπει τα διαδικαστικά στάδια προβολής της αίτησης εξαίρεσης δικαστικού προσώπου, «κρίνεται επιβεβλημένη, προκειμένου να θεσπιστεί νομοθετικά, όπως έχει αναδειχθεί και ερμηνευτικά, ότι το δικαίωμα υποβολής αίτησης εξαίρεσης καλύπτει, καθ’ ολοκληρίαν, το δικονομικό στάδιο της προδικασίας».

Με τη νέα ρύθμιση θεσπίζεται «απώτερος χρόνος προβολής αίτησης εξαίρεσης κατά το προπαρασκευαστικό στάδιο, αφού ορίζεται ρητά ότι για τα στάδια μέχρι και την κίνηση της ποινικής δίωξης η αίτηση εξαίρεσης υποβάλλεται έως δέκα (10) ημέρες πριν από την προσδιορισμένη ημερομηνία συζήτησης της υπόθεσης ενώπιον του αρμόδιου πλημμελειοδικείου, ανεξαρτήτως αν ο κατηγορούμενος κλητεύεται απευθείας στο ακροατήριο του μονομελούς ή του τριμελούς πλημμελειοδικείου».

Έτσι, η υφιστάμενη διάταξη του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας με το προωθούμενο νομοσχέδιο τροποποιείται ως εξής:

«Η αίτηση για εξαίρεση υποβάλλεται: α) για τα στάδια μέχρι και την κίνηση της ποινικής δίωξης έως δέκα (10) ημέρες πριν από την προσδιορισμένη ημερομηνία συζήτησης της υπόθεσης ενώπιον του αρμόδιου πλημμελειοδικείου, β) στο στάδιο της ανάκρισης έως την παράδοση των εγγράφων από τον ανακριτή στον εισαγγελέα μετά την τελευταία ανακριτική πράξη, γ) στη διαδικασία ενώπιον του δικαστικού συμβουλίου πριν από την έκδοση του βουλεύματος και δ) στην κύρια διαδικασία πριν αρχίσει η αποδεικτική διαδικασία. Γι’ αυτόν το σκοπό οι διάδικοι έχουν δικαίωμα να πληροφορηθούν το όνομα του εισαγγελέα πριν από τη σύνταξη της πρότασής του και τη σύνθεση του συμβουλίου από τη στιγμή που ο εισαγγελέας υποβάλλει σε αυτό την πρότασή του. Αν η αίτηση αφορά την εξαίρεση ολόκληρου του πολυμελούς δικαστηρίου ή περισσότερων από το ήμισυ των μελών της σύνθεσης αυτού, η κατάθεσή της γίνεται τουλάχιστον οκτώ (8) ημέρες πριν από την ημέρα που έχει προσδιοριστεί για τη συζήτηση της υπόθεσης».

Αυτοδίκαιη ακύρωση πράξεων όσων εξαιρούνται

Ειδική πρόβλεψη υπάρχει για τις πράξεις στις οποίες έχει προβεί δικαστικός λειτουργός που εξαιρείται, μετά τη σχετική αίτηση, σύμφωνα με την οποία όλες αυτές ουσιαστικά ακυρώνονται!

Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση, με την προωθούμενη ρύθμιση «προβλέπεται η αυτοδίκαιη ακυρότητα των πράξεων που έχει ενεργήσει ή στις οποίες έχει συμπράξει δικαστικό πρόσωπο που εξαιρέθηκε, κατ’ αποδοχή αίτησης εξαίρεσης από τον αρμόδιο δικαστικό σχηματισμό. Ειδικότερα, συμπληρωματικά στην ισχύουσα διάταξη της παρ. 2 του άρθρου 19 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, σχετικά με την αρμοδιότητα του υπό εξαίρεση προσώπου να ενεργήσει της επείγουσες και μη δυνάμενες αναβολής πράξεις, όταν πληροφορηθεί την υποβληθείσα σε βάρος του αίτηση εξαίρεσης (πράξεις που καθίστανται αυτοδικαίως άκυρες, αν γίνει δεκτή η αίτηση εξαίρεσης), προβλέπεται ότι οι πράξεις που έχει ήδη ενεργήσει ή στις οποίες έχει συμπράξει εκείνος που εξαιρέθηκε, καθίστανται αυτοδικαίως άκυρες, όπως ιδίως στην περίπτωση της κίνησης ποινικής δίωξης ή παραγγελίας για συμπληρωματικές ενέργειες στην προκαταρκτική εξέταση».

Προβλέπονται, ωστόσο, και κάποιες εξαιρέσεις για την αυτοδίκαιη ακυρότητα των πράξεων. Όπως αναφέρεται σε αυτές περιλαμβάνονται οι περιπτώσεις που «το δικαστήριο ή το δικαστικό συμβούλιο κρίνει διαφορετικά, επειδή η υπόθεση δεν μπορεί για ουσιαστικούς (όπως ο κίνδυνος παραγραφής) ή δικονομικούς λόγους να επανέλθει σε προγενέστερο δικονομικό στάδιο ή οι πράξεις να επαναληφθούν (όπως στην περίπτωση κατ’ οίκον έρευνας και κατάσχεσης στην οποία είχε συμπράξει το εξαιρεθέν δικαστικό πρόσωπο)».

Με τη νέα ρύθμιση επαναδιατυπώνεται το σχετικό άρθρο του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας και ορίζεται:

«Αν βεβαιωθεί η βασιμότητα του λόγου, γίνεται δεκτή η εξαίρεση και διατάσσεται εκείνος που εξαιρέθηκε να απέχει από τα καθήκοντά του στην υπόθεση. Οι πράξεις που έχει ήδη ενεργήσει ή στις οποίες έχει συμπράξει είναι αυτοδικαίως άκυρες, εκτός αν το δικαστήριο ή το δικαστικό συμβούλιο κρίνουν διαφορετικά, επειδή η υπόθεση δεν μπορεί να επανέλθει σε προγενέστερο δικονομικό στάδιο ή οι πράξεις να επαναληφθούν. Αν δεν υπάρχει αναπληρωτής του, το δικαστήριο ή το δικαστικό συμβούλιο παραπέμπει τη δίκη σε άλλο δικαστήριο ή συμβούλιο σύμφωνα με τις σχετικές για την αρμοδιότητα κατά παραπομπή διατάξεις. Διαφορετικά, κατά τις περιστάσεις, ή απορρίπτεται η αίτηση ή διατάσσεται ο αιτών να φέρει ισχυρότερες αποδείξεις».

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr