Δόμνα Μιχαηλίδου: Απαιτείται Δικαιοσύνη που αντιμετωπίζει τα παιδιά με σεβασμό και αμεροληψία

«Μην περπατάς μπροστά μου, … ίσως να μην ακολουθήσω. Μη περπατάς πίσω μου, … ίσως να μην οδηγήσω. Περπάτα δίπλα μου …  απλά να είσαι φίλος μου», Άλπερτ  Καμύ.

Φιλική προς τα παιδιά δικαιοσύνη είναι αυτή που στέκεται δίπλα τους. Δεν περπατά μπροστά τους γιατί μπορεί να μην ακολουθήσουν. Δεν περπατά πίσω τους γιατί τα παιδιά δεν έχουν την ωριμότητα να επωμίζονται την ευθύνη των αποφάσεων. Είναι η δικαιοσύνη που τα αντιμετωπίζει με σεβασμό και αμεροληψία και δίνει πρωταρχική σημασία στο δικαίωμα τους, η κάθε απόφαση που τα αφορά, άμεσα ή έμμεσα, να λαμβάνεται με γνώμονα το βέλτιστο συμφέρον τους.

Όμως το αίτημα για φιλική προς τα παιδιά Δικαιοσύνη δεν περιορίζεται στα στενά όρια μιας δικαστικής διαδικασίας. Ως κανονιστική αρχή εμπλέκεται σε κάθε μορφή κοινωνικής οργάνωσης και μας θυμίζει ότι τα παιδιά ανεξάρτητα από τη θέση στη οποία βρίσκονται και ανεξάρτητα από τις πράξεις και τη συμπεριφορά τους, είναι πάνω απ’ όλα παιδιά. Γι αυτό η ανηλικότητα προστατεύεται από το σύνταγμα και η πολιτεία οφείλει να παρεμβαίνει γρήγορα και αποτελεσματικά όταν παραβιάζονται τα θεμελιώδη δικαιώματα των παιδιών.

Γιατί τα παιδιά δεν μπορούν να περιμένουν τους ενήλικες και όταν αυτό συμβαίνει είναι άδικο. Είναι άδικο ένα παιδί που η μητέρα του το εγκατέλειψε στο μαιευτήριο και έκτοτε δεν έδωσε σημεία ζωής να μεγαλώνει στο ίδρυμα είτε γιατί το ίδρυμα δεν διεκδίκησε την επιμέλεια, είτε γιατί αναζητείται ο άγνωστος πατέρας. Είναι άδικο επίσης ένα παιδί να μεγαλώνει και να ενηλικιώνεται μέσα στο ίδρυμα με το πρόσχημα της επιστροφής στη βιολογική του οικογένεια η οποία το επισκέπτεται μία φορά το μήνα.

Οι περιπτώσεις που αναφέρω δεν είναι σπάνιες. Αρκετά παιδιά εγκλωβίζονται για χρόνια μέσα σε δομές παιδικής προστασίας, είτε γιατί δεν υπάρχει η αναγκαία μέριμνα για τη διευθέτηση νομικών εκκρεμοτήτων, είτε εξ αιτίας ατέρμονων δικαστικών διενέξεων. Όμως αυτό πρέπει να αλλάξει!

Με τη νέα υπουργική απόφαση για τις προϋποθέσεις ίδρυσης και λειτουργίας Μονάδων Παιδικής Προστασίας το υπουργείο, με καθυστέρηση μερικών δεκαετιών, ορίζει σαφή κριτήρια και αυστηρές προδιαγραφές που διασφαλίζουν το σεβασμό στα δικαιώματα των παιδιών, την ασφάλεια και την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών φροντίδας. Κυρίως όμως θέτουν ως πρωταρχικό σκοπό της λειτουργίας των ιδρυμάτων την αποϊδρυματοποίηση. Διότι για μας είναι ξεκάθαρο ότι καλό ίδρυμα είναι αυτό που λειτουργεί με σκοπό την οικογενειακή αποκατάσταση των φιλοξενούμενων παιδιών, και προσβλέπει στην επάνοδο των παιδιών μέσα στην οικογένεια τους, φυσική, θετή ή ανάδοχη, και όχι χωρίς αυτήν.

Στην ίδια υπουργική απόφαση και με την ίδια στόχευση, στο αναγκαίο για την εύρυθμη λειτουργία των δομών προσωπικό προβλέπεται Νομικός Σύμβουλος ο οποίος θα έχει την ευθύνη να επιλύει εκκρεμότητες γύρω από το νομικό καθεστώς των παιδιών προκειμένου να επισπεύδεται η οικογενειακή τους αποκατάσταση σύμφωνα με το βέλτιστο συμφέρον τους.

Ωστόσο είναι ξεκάθαρο ότι ο ρόλος της δικαιοσύνης στην προσπάθεια που καταβάλουμε για την αποϊδρυματοποίηση είναι καθοριστικός. Από τη στιγμή που ένα παιδί απομακρυνθεί από την οικογένειά του, κάθε μετακίνησή του, είτε σε ίδρυμα, είτε σε θετή ή ανάδοχη οικογένεια προϋποθέτει δικαστική παρέμβαση η οποία είναι σημαντικό να γίνεται από λειτουργούς της δικαιοσύνης που έχουν τις γνώσεις και την κατάρτιση που απαιτείται. Για αυτό απαιτούνται αλλαγές και από την πλευρά της δικαιοσύνης.

Για να είναι φιλική προς τα παιδιά, όλοι οι επαγγελματίες που διαχειρίζονται υποθέσεις με παιδιά ή έρχονται σε επαφή με αυτά, να είναι πολύ καλά πληροφορημένοι για τα δικαιώματα των παιδιών και να στηρίζουν τις αποφάσεις και τις παρεμβάσεις τους στις εξατομικευμένες ανάγκες του κάθε παιδιού όπως διαμορφώνονται λόγω ηλικίας, φύλου, αναπηρίας, εθνικής ή φυλετικής καταγωγής.

Η επιμόρφωση και η κατάρτιση θα πρέπει να είναι διαρκείς και εξειδικευμένες.  Οι δικαστές, οι επιμελητές εισαγγελιών, ακόμα και οι αστυνομικοί που έρχονται σε επαφή με παιδιά, θα πρέπει να διαθέτουν γνώσεις, εμπειρία και την ικανότητα να διακρίνουν μέσα στις ιδιαίτερες συνθήκες της κάθε υπόθεσης ποιο είναι εκείνη τη στιγμή, αλλά και μακροπρόθεσμα, το βέλτιστο συμφέρον του ανηλίκου.

Ωστόσο η κύρια παρέμβαση θα πρέπει να γίνει προς την κατεύθυνση της επιτάχυνσης των δικαστικών διαδικασιών. Οι καθυστερήσεις στην απονομή της δικαιοσύνης, είναι γνωστές σε όλους μας, διαιωνίζονται εδώ και πολλές δεκαετίες και αποτελούν τροχοπέδη στην προσπάθεια αποϊδρυματοποίησης.

Όμως τα παιδιά δεν μπορούν, αλλά ούτε και έχουν την πολυτέλεια να περιμένουν τους ενήλικες. Δικαιούνται να προηγηθούν.

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr