Παναγιώτης Πρινιωτάκης: Προοπτικές και προβληματισμοί στο δρόμο για την αναμόρφωση του Κώδικα Δικηγόρων

Με αφορμή την διαβούλευση που έχει ήδη ξεκινήσει για την αναθεώρηση του Κώδικα Δικηγόρωνκαι την συγκρότηση ομάδας εργασίας με αντικείμενο την αναμόρφωσή του(ΦΕΚ τ. ΥΟΔΔ 37/2024) υπάρχει μία μεγάλη ευκαιρία για ριζικές αλλαγές και τροποποιήσεις του κύριου νομοθετήματος ρύθμισης του δικηγορικού λειτουργήματος προς την κατεύθυνση του συμφέροντος των ασκουμένων και των νέων Δικηγόρων.

Αναφορικά με το καθεστώς της άσκησης στην παρ. 1 του άρθρου 13 του Κώδικα Δικηγόρων ορίζεται ότι «Η άσκηση διαρκεί δεκαοκτώ (18) μήνες» και με βάση την παρ. 11 του ίδιου ως άνω άρθρου αναφέρεται ότι «Η αμοιβή των ασκουμένων δικηγόρων καθορίζεται με διάταξη τυπικού νόμου, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά με τις πιο πάνω διατάξεις». Επιπρόσθετα σύμφωνα με το άρθρο 35 του Κώδικα Δεοντολογίας του Δικηγορικού Λειτουργήματος «Ο Δικηγόρος που δέχεται Ασκούμενο στο Γραφείο του έχει υποχρέωση: α. Να δηλώσει τούτο με έγγραφό του προς τον Σύλλογο. β. Να καθοδηγεί τον Ασκούμενο στην άσκηση της Δικηγορίας. γ. Να του αναθέτει τη μελέτη και το χειρισμό απλών στην αρχή και αργότερα σοβαρότερων υποθέσεων, να του παρέχει οδηγίες για το χειρισμό τους, να συζητεί μαζί του τα επιστημονικά και πρακτικά θέματα και γενικά να του παρέχει κάθε βοήθεια και συμπαράσταση. δ. Να τον εφοδιάζει με εξουσιοδότηση όπου χρειάζεται για την αυτοτελή παράσταση του Ασκούμενου και να κάνει μαζί με αυτόν παραστάσεις στα Δικαστήρια (σε υποθέσεις του Ασκούμενου).ε. Να του χορηγεί κάθε βεβαίωση που χρειάζεται για την άσκησή του ή για τη συμμετοχή του σ’ εξετάσεις. στ. Να συμπεριφέρεται προς τον Ασκούμενο με ευγένεια και κατανόηση και να μη θίγει με οποιοδήποτε τρόπο την προσωπικότητά του. ζ. Να τον απασχολεί σε δικηγορικά καθήκοντα και όχι σε υπηρεσίες άσχετες με τη δικηγορία.».

Ένα από τα βασικά ζητήματα που πρέπει, κατά τη γνώμη μου, να τεθούν στο επίκεντρο της συζήτησης είναι η χρονική διάρκεια και οι εργασιακές συνθήκες της άσκησης. Στην εν εξελίξει διαβούλευση έχουν κατατεθεί διάφορες απόψεις, ενώ ενδιαφέρουσα είναι η απόφαση του Δικηγορικού Συλλόγου Πειραιά, όπου στην κατά την 16.04.2024 συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου του ελήφθη απόφαση σχετικά με την υποβολή πρότασης στην Ολομέλεια για την τροποποίηση του Κώδικα Δεοντολογίας του Δικηγορικού Λειτουργήματος με την προσθήκη νέας παραγράφου στο άρθρο 35 με το εξής περιεχόμενο: η. «Να του καταβάλλει έγκαιρα την κατόπιν έγγραφης συμφωνίας αμοιβή και το σύνολο των ασφαλιστικών του εισφορών υπέρ κλάδου υγείας».

Η δεκαοκτάμηνη διάρκεια της άσκησης αποτελεί μία μακρά περίοδο, εάν λάβει κανείς υπόψη και το χρονικό διάστημα που εκτείνεται από τη διενέργεια των εξετάσεων των υποψηφίων Δικηγόρων μέχρι την εγγραφή αυτών στον Δικηγορικό Σύλλογο και σε πολλές περιπτώσεις αγγίζει αυτό το διάστημα τους 6 μήνες. Επομένως πρόκειται για περίπου 24 μήνες, ήτοι 2 χρόνια. Τυχόν μείωση της διάρκειας της στους 12 μήνες διευκολύνει τον ασκούμενο Δικηγόρο να ενταχθεί ταχύτερα στο επάγγελμα του Δικηγόρου, αφού έχει προηγηθεί ικανό χρονικό διάστημα για να λάβει όλα τα απαραίτητα εφόδια για την μετέπειτα εργασιακή πορεία του.

Σχετικά με τις εργασιακές συνθήκες της άσκησης αυτές αφορούν τον τρόπο αλλά και τους όρους υπό τους οποίους αυτή πραγματοποιείται. Ενδεικτικά αναφέρω το ζήτημα που έχει προκαλέσει μεγάλη συζήτηση στη νομική κοινότητα σχετικά με το ωράριο και την αμοιβή του ασκουμένου Δικηγόρου. Η κατοχύρωση ελάχιστης αμοιβής ασκουμένου Δικηγόρου τέθηκε ήδη το προηγούμενο διάστημα στο επίκεντρο, ενώ προς αυτή την κατεύθυνση συντείνουν οι αποφάσεις των Διοικητικών Συμβουλίων του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών και Πειραιά για κατοχύρωση ελάχιστης αμοιβής ασκουμένου Δικηγόρου στο ποσό των 600 ευρώ. Παρότι αυτές οι αποφάσεις αποτελούν «ισχυρή σύσταση» των αυτών Δικηγορικών Συλλόγων προς τα μέλη τους, εντούτοις συνιστούν ένα κεκτημένο για τη νέα γενιά Δικηγόρωνκατόπιν των διαχρονικών και δίκαιων αιτημάτων των Ενώσεων Ασκουμένων και Νέων Δικηγόρων Αθηνών και Πειραιά αντίστοιχα. Η κατοχύρωση ελάχιστης αμοιβής ασκουμένου Δικηγόρου είναι ένα κρίσιμο ζήτημα που πρέπει να απασχολήσει την ομάδα εργασίας για την αναμόρφωση του Κώδικα Δικηγόρων, ώστε επιτέλους να θεσπιστεί ρητά η αμοιβή του ασκουμένου Δικηγόρου, πράγμα το οποίο μέχρι σήμερα είναι αρρύθμιστο. Νομοθετικά πρέπει, επίσης, να ρυθμιστεί και λεπτομερειακώς εξειδικευθεί το εν γένει εργασιακό καθεστώς του ασκουμένου Δικηγόρου, το ωράριο, ο τρόπος και το είδος της άσκησης. Θα πρέπει δε να προβλεφθεί να εφαρμόζονται στην άσκηση οι διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας, όπως υφίστανται και στην περίπτωση της έμμισθης εντολής, αλλά και να παρέχονται όσα δικαιώματα ταιριάζουν στο καθεστώς της άσκησης όπως άδειες και ωράριο. Η πολιτεία οφείλει να παρέμβει, επιπρόσθετα, σχετικά με το ασφαλιστικό καθεστώς του ασκούμενου Δικηγόρου, ώστε εκείνος να μην επιβαρύνεται με την κάλυψη των εισφορών υπέρ κλάδου υγείας, αλλά ο εκάστοτε εργοδότης του.

Από τη συζήτηση αυτή δεν μπορεί να εξαιρεθεί το εργασιακό καθεστώς των «συνεργατών» Δικηγόρων, το οποίο, επίσης, πρέπει να ρυθμιστεί στον Κώδικα Δικηγόρων. Ο αμοιβή, το ωράριο και ο τρόπος της συνεργασίας του Δικηγόρου με τον εργοδότη του θα πρέπει να εξειδικευτεί ακόμη περισσότερο στον υπό αναμόρφωση Κώδικα. Ενδιαφέρουσα είναι η σχετικά πρόσφατη απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Ένωσης Ασκουμένων και Νέων Δικηγόρων Αθηνώναναφορικά με ελάχιστη αμοιβή νέου δικηγόρου – συνεργάτη στο ποσό των 1.000 ευρώ πλέον του αναλογούντος Φ.Π.Α. Επιπρόσθετα στο άνω κατώτατο όριο αμοιβής, θα μπορούσε να προβλεφθεί στον νέο Κώδικα Δικηγόρων χρονοχρέωση με ορισμό συγκεκριμένου ποσού σχετικά με την αμοιβή των «συνεργατών» Δικηγόρων, η οποία θα είναι μάλλον πιο αναλογική ως προς τον χρόνο εργασίας των συναδέλφων μας.

Από την πλευρά μας, ως Ένωση Ασκουμένων και Νέων Δικηγόρων Ηρακλείου, προχωρήσαμε ήδη το προηγούμενο διάστημα σε καταγραφή των εργασιακών συνθηκών των ασκουμένων και νέων Δικηγόρων του Ηρακλείου μέσω ηλεκτρονικού ερωτηματολογίου, το οποίο συμπληρωνόταν ανωνύμως από ασκούμενους και νέους Δικηγόρους του Ηρακλείου. Από την έρευνα αυτή εξήχθησαν χρήσιμα συμπεράσματα και τα ευρήματα αυτά θα υποβληθούν το άμεσο χρονικό διάστημα στον Δικηγορικό Σύλλογο Ηρακλείου συνοδευόμενα από τις προτάσεις μας για το εργασιακό καθεστώς της νέας γενιάς Δικηγόρων.

Είναι βέβαιο ότι οι παρούσες νομοθετικές ρυθμίσεις για την άσκηση αλλά και το καθεστώς του «συνεργάτη» Δικηγόρου δεν ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις της σύγχρονης εποχής, υπάρχουν κενά που πρέπει άμεσα να καλυφθούν, υπάρχει η αναγκαιότητα να υψωθεί ένα τοίχος προστασίας απέναντι στις αυθαιρεσίες κάθε λογής, να δημιουργηθεί στους νέους συναδέλφους το αίσθημα ότι για όλα τα ζητήματα υπάρχουν κατώτατα όρια και ευρεία προστατευτικά πλαίσια.

Είναι συνεπώς αναγκαία η συμμετοχή όλων των εκπροσώπων της νέας γενιάς Δικηγόρων στη εν εξελίξει διαβούλευση για την αναμόρφωση του Κώδικα Δικηγόρων, με κατάθεση συγκεκριμένων προτάσεων, προκειμένου να μη χαθεί μία μεγάλη ευκαιρία για το παρόν και το μέλλον μας.

*Ο Παναγιώτης Πρινιωτάκης είναι Δικηγόρος και Πρόεδρος της Ένωσης Ασκουμένων και Νέων Δικηγόρων Ηρακλείου.

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr