Παντελής Μποροδήμος: Νομοθέτηση στην άμμο

Ο κοινωνικός διάλογος δεν πρέπει είναι μια αγγαρεία στην οποία υποχρεούται κάθε κυβέρνηση. Είναι ένα θεσμικά αναγκαίο τρίγωνο, που βελτιώνει τη νομοθέτηση και πρέπει να γίνεται σεβαστό στην ουσία του. Στη μία γωνία στέκεται η εκτελεστική εξουσία με τις πρωτοβουλίες της. Στην άλλη ο κοινωνικός εταίρος τον οποίο αφορούν. Στην τρίτη γωνία, παρακολουθούν οι πολίτες, στο όνομα των οποίων γίνεται ο διάλογος. Αν όλοι είναι στη θέση τους, μπορεί το αποτέλεσμα να μην είναι εγγυημένο, είναι όμως εγγυημένη η δημοκρατική λειτουργία. Αν κάποιος από τους τρεις λείπει, εκουσίως, ακουσίως ή και τεχνηέντως, κάτι δεν πηγαίνει καλά.

Για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, το υπουργείο Δικαιοσύνης, επιλέγει να εισαγάγει επιδραστικά για τη Δικαιοσύνη νομοθετήματα εν τω μέσω του θέρους. Αλλαγές σε 100 και πλέον άρθρα του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, θα προταθούν, θα συζητηθούν και θα ψηφισθούν μέσα στον Ιούλιο, για να ισχύσουν από 16 Σεπτεμβρίου. Η προσπάθεια εκμετάλλευσης των ρυθμών του καλοκαιριού βγάζει μάτι, αλλά ο πραγματικός κίνδυνος δεν είναι να λείψουν οι δικαστές και εισαγγελείς ως ενδιαφερόμενοι κοινωνικοί εταίροι. Αυτό δεν πρόκειται να συμβεί, καθώς η Δικαιοσύνη είναι παντός καιρού. Ο πραγματικός κίνδυνος είναι ότι θα λείπει ο έλεγχος των πολιτών. Η κυβέρνηση γνωρίζει ότι το νομοσχέδιο θα φέρει αντιδράσεις που δε μπορεί να κάμψει. Για αυτό θα προσπαθήσει, οι αντιδράσεις απλώς να μην έχουν κοινό.

Ποιος λοιπόν φοβάται τους πολίτες; Σίγουρα όχι οι δικαστές. Ο έλεγχος των πολιτών θα ήταν η μόνη εγγύηση ότι οι αλλαγές θα εξασφάλιζαν γρήγορη και ουσιαστική Δικαιοσύνη, αλλά δυστυχώς για αλλού βαδίζουμε. Μέσα στο καλοκαίρι επιχειρείται να μεταφερθεί η καθυστέρηση της Δικαιοσύνης, από τα υπόγεια των δικαστικών μεγάρων, στις ντουλάπες των δικαστών. Το υπουργείο χρησιμοποιώντας μαθηματικά που δε διδάσκονται, καταλήγει ότι ο χρόνος δημοσίευσης αποφάσεων, θα μειωθεί, αν αυξήσει τη χρέωση και ταυτόχρονα μειώσει νομοθετικά την προθεσμία έκδοσης. Αυξάνει την ύλη εφέσεων του Πολυμελούς Πρωτοδικείου, αυξάνει την ύλη των ανακοπών, δημιουργεί κενά διαστήματα για διπλά πινάκια, θεσπίζει νέες διαδικασίες που περιλαμβάνουν πρόσθετη ενασχόληση. Ταυτόχρονα, εισάγει διαδικασία αυτόματης ενεργοποίησης της Επιθεώρησης για κάθε καθυστέρηση, καθιστώντας τον ΚΠολΔ παραπειθαρχικό νομοθέτημα. Και όλα αυτά την ίδια χρονιά που τα Πρωτοδικεία επιβαρύνθηκαν με το σύνολο της εκδίκασης των πλημμελημάτων και την πρώτη χρονιά που μεγάλη μερίδα των συναδέλφων, πρώην ειρηνοδικών, αναλαμβάνει εντελώς νέο αντικείμενο δικαστικής ύλης, τόσο στην πολιτική, όσο και στην ποινική δίκη. Κάθε πολίτης, που θα παρακολουθούσε αυτές τις επιλογές θα απορούσε με τους υπολογισμούς. Και θα απορούσε έτι περαιτέρω αν γνώριζε ότι ήταν η ίδια κυβέρνηση που μόλις 3 χρόνια πριν, μετά από αίτημα του σημερινού Προέδρου της ΕΝΔΕ, θέσπισε την 8μηνη προθεσμία για όλους τους δικαστικούς λειτουργούς.

Το Κράτος Δικαίου υπάρχει, αν μπορούν να υπάρξουν οι λειτουργοί του. Οι προτεινόμενες αλλαγές, αναμένεται με μαθηματική ακρίβεια να δημιουργήσουν έμφραγμα υπερχρέωσης σε ένα Σώμα που έχει προ πολλού ξεπεράσει τα όρια φυσικής αντοχής. Το χειρότερο όμως είναι ότι δεν λαμβάνεται καμία ουσιαστική μέριμνα για τις συνέπειες που θα έχει μια τέτοια εντατικοποίηση στην ποιότητα του δικαστικού έργου. Ο σεβασμός στο λειτούργημά μας και η αξία της ποιοτικής Δικαιοσύνης για τους πολίτες, είναι κόκκινη γραμμή για εμάς και θα το καταστήσουμε σαφές με κάθε τρόπο και σε κάθε πεδίο. Ήδη η Ευρωπαϊκή Ένωση Δικαστών με Ψήφισμά της προειδοποιεί το υπουργείο ότι οι παρεμβάσεις του «θα προκαλέσουν αδικαιολόγητη απειλή στους δικαστές, θέτοντας έτσι σε κίνδυνο την ανεξαρτησία τους, γεγονός που τελικά ενδέχεται να βλάψει τη δημόσια εμπιστοσύνη στη Δικαιοσύνη και την αποτελεσματική λογοδοσία της». Και έπεται συνέχεια…

Για να στεριώσει ένα νέο δικονομικό οικοδόμημα, πρέπει να χτίζεται στα γερά θεμέλια του διαλόγου. Αν η εκτελεστική εξουσία θέλει να γίνεται ο διάλογος ερήμην των πολιτών και χωρίς να λαμβάνει υπόψιν τη συλλογική εμπειρία των δικαστικών ενώσεων, είναι επιλογή της. Όμως ό,τι χτίζεται καλοκαίρι και πάνω στην άμμο, μπορεί να το ρίξει το κύμα της πραγματικότητας.

*του Παντελή Μποροδήμου, Γεν. Γραμματέα Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr