Πέμπτη 10 Οκτωβρίου 2024

Η άτυπη “ιεραρχία” κρατουμένων στις φυλακές: Καταγγελίες για απάνθρωπη και εξευτελιστική μεταχείριση σε βάρος “κατωτέρων” και ανοχή του προσωπικού

Καταγράφονται περιστατικά κακοποίησης κρατουμένων από συγκρατούμενους λόγω κατώτερης θέσης τους. Έλλειψη κρατικής δράσης για την αντιμετώπιση του προβλήματος

NEWSROOM icon
NEWSROOM
Η άτυπη “ιεραρχία” κρατουμένων στις φυλακές: Καταγγελίες για απάνθρωπη και εξευτελιστική μεταχείριση σε βάρος “κατωτέρων” και ανοχή του προσωπικού Freepik

Ένας άτυπος κώδικας συμπεριφοράς γνωστός ως «κανόνες» ισχύει στις φυλακές και όπως αποδεικνύεται με την ανοχή του προσωπικού. Σύμφωνα με τον κώδικα, οι κρατούμενοι χωρίζονται σε «κάστες»: η «εγκληματική ελίτ» ή «φτιαγμένοι άνδρες», η «υψηλότερη ομάδα», οι «συνεργάτες» ή «κόκκινοι», που επιβάλλουν την τάξη μαζί με τους σωφρονιστικούς υπαλλήλους, τα «παλικάρια», που αποτελούν τη συντριπτική πλειοψηφία των κρατουμένων και μια κατηγορία «παριών» που ονομάζεται «κόκορες», «ανέγγιχτοι» ή «υποβαθμισμένοι».

Αποτέλεσμα είναι οι τελευταίοι να υφίστανται ανάθεση «αγγαρειών» και άρνηση βασικών αναγκών, που επιβάλλονται με απειλές βίας, περιστασιακή σωματική και σεξουαλική βία με αποτέλεσμα το διαρκή φόβο επί σειρά ετών. Ωστόσο, όπως διαπιστώθηκε η ρωσική κυβέρνηση απέτυχε να αντιμετωπίσει, ή έστω να αναγνωρίσει αυτή την κατάσταση και, ως εκ τούτου, απέτυχε να προστατεύσει τους προσφεύγοντες από τα βάσανα και τις κακουχίες που αναγκάστηκαν να υπομείνουν κατά τη διάρκεια της κράτησής τους.

Αυτά ήταν και τα γεγονότα που οδήγησαν στην προσφυγή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) 11 Ρώσων υπηκόων, οι οποίοι όλοι έχουν καταδικαστεί για εγκλήματα και είτε εξέτισαν τις ποινές τους ή τις εκτίουν μέχρι σήμερα. Με το Δικαστήριο όχι μόνον να τους δικαιώνει αλλά και να επιδικάζει αποζημίωση 20.000 ευρώ στον καθένα.

Ευρωπαϊκή Εισαγγελία

freepik

Φυλακές: Οι προσφεύγοντες ανήκαν στους «παρίες»

Κατά την προσφυγή τους στο ΕΔΔΑ ισχυρίστηκαν, μεταξύ πολλών άλλων, ότι «στο πλαίσιο αυτού του συστήματος κατηγοριοποιήθηκαν ως «παρίες». Ως αποτέλεσμα αυτού, τους δόθηκαν καθήκοντα που θεωρούνταν από τους λοιπούς κρατούμενους εξευτελιστικά. Σύμφωνα με τους προσφεύγοντες, οι κρατούμενοι μπορούν να υποβαθμιστούν λόγω μιας τεράστιας ποικιλίας «αδικημάτων», συμπεριλαμβανομένης της κλοπής, των καταδικαστικών αποφάσεων για σεξουαλικά εγκλήματα κ.λπ. Το στίγμα τους ακολουθούσε σε όλα τα σωφρονιστικά καταστήματα. Αν δεν εκτελούσαν τα εξευτελιστικά καθήκοντα που τους είχαν ανατεθεί, θα μπορούσαν να υποστούν σεξουαλική (και μη) βία. Απαγορευόταν σε αυτούς να αγγίζουν άλλους κρατούμενους ή τα υπάρχοντά τους, και έπρεπε να μένουν σε ξεχωριστούς χώρους και να τρώνε σε καθορισμένα μέρη με ειδικά μαχαιροπίρουνα.

δυνατότητα κρατουμένων

EUROKINISSI/Τατιάνα Μπόλαρη

Τι αποφάσισε το Δικαστήριο – Οι κρατικές ευθύνες

Στην απόφαση του το ΕΔΔΑ σημειώνει το διαρκή στιγματισμό και τον σωματικό και κοινωνικό διαχωρισμό, την ανάθεση της ευτελούς εργασίας, την άρνηση βασικών αναγκών όπως κλινοσκεπάσματα, υγιεινή και ιατρική περίθαλψη, απειλές βίας και επίσης την περιστασιακή σωματική και σεξουαλική βία.

Στο πλαίσιο αυτό, το Δικαστήριο έκρινε ότι οι προσφεύγοντες υπέφεραν από ψυχικό άγχος και σωματική ταλαιπωρία για μια περίοδο ετών που έπρεπε να έχει ξεπεράσει την αναπόφευκτη ταλαιπωρία που είναι εγγενής στην κράτηση. Αυτό ισοδυναμούσε με απάνθρωπη και εξευτελιστική μεταχείριση.

Σχετικά με την ευθύνη του Κράτους, το Δικαστήριο δήλωσε ότι οι καταγγελίες των προσφευγόντων για την ατομική τους κατάσταση θα έπρεπε να είχε οδηγήσει στην ανάληψη δράσης από τους σωφρονιστικούς υπαλλήλους.

«Μια τέτοια ενέργεια απουσίαζε. Δεν υπήρχε καν πολιτική για τιμωρία κρατουμένων που είχαν διαπράξει ή απειλούσαν με βία κατά των άλλων. Αναφορικά με την προηγούμενη νομολογία του και τα προφανή ελαττώματα των  συστημάτων προστασίας που ίσχυαν, το Δικαστήριο έκρινε ότι η αποτυχία αντιμετώπισης της μεταχείρισης των «παριών» ήταν ένα δομικό πρόβλημα στο ρωσικό ποινικό σύστημα» αναφέρεται χαρακτηριστικά.

Διαπίστωσε επίσης ότι «οι ρωσικές αρχές δεν έλαβαν κανένα μέτρο για να αναγνωρίσουν το ζήτημα ή να προστατεύσουν τους προσφεύγοντες από την κακομεταχείριση που είχαν υποστεί. Επιπλέον, δεν υπήρχε κανένα αποτελεσματικό ένδικο μέσο με το οποίο οι προσφεύγοντες να μπορούν να καταγγείλουν την κατάσταση την οποία βίωναν, ακόμη και με τον Διαμεσολαβητή να αναγγέλλει ότι τέτοιες καταγγελίες δεν είχαν καμία πιθανότητα επιτυχίας».

Πηγή: echrcaselaw.com

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ