Πέμπτη 18 Απριλίου 2024

Καταδικάστηκε η Ελλάδα να αποζημιώσει με 27.000 ευρώ εκδότη για παραβίαση της ελευθερίας της έκφρασης

 Σε ανατροπή των αποφάσεων των ελληνικών δικαστηρίων προχώρησε το ΕΔΔΑ. Εκδότης που κλήθηκε να καταβάλλει αποζημίωση σε πολιτικό πρόσωπο για δημοσίευμα, δικαιώθηκε και βάσει της απόφασης θα πρέπει τώρα να λάβει ο ίδιος το ποσό των 27.000 ευρώ

NEWSROOM icon
NEWSROOM
Καταδικάστηκε η Ελλάδα να αποζημιώσει με 27.000 ευρώ εκδότη για παραβίαση της ελευθερίας της έκφρασης Freepik

Ένα άρθρο τοπικής εφημερίδας του Ηρακλείου Κρήτης κατά του δημάρχου της πόλης οδήγησε τον εκδότη της να καταβάλει αποζημίωση 15.000 ευρώ για προσβολή της τιμής και της υπόληψής του. Στην απόφαση αυτή κατέληξαν τα δικαστήρια, αλλά ο εκδότης προσέφυγε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ).

Εκεί, έγινε η ανατροπή καθώς το ΕΔΔΑ έκρινε τελικά πως υπήρξε παραβίαση της ελευθερίας της έκφρασης και επιδίκασε αποζημίωση το ποσό των 27.000 ευρώ προς τον εκδότη που έπρεπε να του καταβάλλει το Δημόσιο.

Σύμφωνα με το ευρωπαϊκό Δικαστήριο, ο πρώην δήμαρχος Ηρακλείου Κρήτης άσκησε αγωγή κατά του εκδότη για προσβολή της τιμής και της υπόληψής του εξαιτίας άρθρου που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα τον Φεβρουάριο του 2002 που εξέδιδε.

Στο άρθρο αυτό ο προσφεύγων αντέδρασε στις δηλώσεις  που ο πρώην δήμαρχος έκανε τηλεφωνικά κατά τη διάρκεια προγράμματος που μεταδόθηκε από τηλεοπτικό κανάλι σχετικά με τη χρηματοδότηση των εταιρειών του.

Τον Μάιο του 2002 ο τότε δήμαρχος άσκησε αγωγή αποζημίωσης εναντίον του εκδότη. Τον Μάιο του 2005, ο προσφεύγων στο ΕΔΔΑ, μαζί με τον συντάκτη και τον διευθυντή της εφημερίδας, υποχρεώθηκαν να του καταβάλουν 15.000 ευρώ για ηθική βλάβη και 1.500 ευρώ για δικαστική δαπάνη.

«Το Δικαστήριο του Στρασβούργου εκτίμησε ότι οι εθνικές αρχές δεν είχαν  παράσχει σχετικούς και επαρκείς λόγους για να δικαιολογήσουν το ύψος του ποσού της αποζημίωσης που επιδίκασαν στον ενάγοντα πρώην δήμαρχο, ότι η κύρωση δεν ήταν ανάλογη με τον νόμιμο στόχο που επιδιώχθηκε και ότι η καταδίκη αυτή δεν πληρούσε πιεστική  κοινωνική ανάγκη και επομένως δεν ήταν απαραίτητη σε μια δημοκρατική κοινωνία».

Τα όρια κριτικής σε δημόσιο πρόσωπο είναι ευρύτερα

Πρώτα απ’ όλα, όσον αφορά το αντικείμενο των αμφισβητούμενων δηλώσεων, το Δικαστήριο επανέλαβε ότι τα όρια της αποδεκτής κριτικής ενός πολιτικού, είναι ευρύτερα από ό,τι σε σχέση με έναν απλό ιδιώτη. Σε αντίθεση με τον δεύτερο, ο πρώτος αναπόφευκτα και συνειδητά εκτίθεται σε αυστηρότερο έλεγχο των ενεργειών του, τόσο από δημοσιογράφους όσο και από το πλήθος των πολιτών. Πρέπει λοιπόν να επιδεικνύει  μεγαλύτερη ανοχή.

Όσον αφορά τη φύση των επίμαχων δηλώσεων, το Δικαστήριο θεώρησε ότι οι φράσεις, που περιέχονταν στο δημοσίευμα και ανέφεραν «απάντηση σε αυτόν που σέρνει άλλους στη λάσπη», «έχουν ξεπεράσει όλα τα όρια με τον τρόπο που κρέμεται στη λάσπη», «προσπάθησε να σέρνει άλλους μέσα στη λάσπη» που διαβάζεται μέσα σε εισαγωγικά, είναι μάλλον μια μη αποδεδειγμένη αξιολογική κρίση παρά γεγονός του οποίου η αλήθεια μπορεί να αποδειχθεί αντικειμενικά.

«Επιπλέον, αυτή η πρόταση δεν στερούνταν πραγματικής βάσης. Πράγματι, όπως προέκυψε από τη δικογραφία, ο πρώην δήμαρχος είχε κάνει τηλεφωνικά σχόλια κατά τη διάρκεια ενός τηλεοπτικού προγράμματος σχετικά με την χρηματοδότηση του προσφεύγοντος στις εταιρείες του. Συγκεκριμένα, δήλωσε ότι μια συγκεκριμένη εφημερίδα, η οποία ανήκε κατά πλειοψηφία σε  «παράνομο ηλεκτρονικό τζόγο», είχε συμμετάσχει στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας …, ωστόσο, ήταν λανθασμένη ως προς την ημερομηνία των υποτιθέμενων πραγματικών περιστατικών, κάτι που δεν αμφισβητήθηκε από τα μέρη» επισημαίνει η απόφαση του ΕΔΔΑ.

Και προσθέτει: «Είναι γεγονός, όπως έκριναν τα εγχώρια αστικά δικαστήρια στο πλαίσιο της αγωγής που κατατέθηκε  από τον πρώην δήμαρχο εναντίον του προσφεύγοντος, δεν είχε προκύψει πρόθεση εκ μέρους του να δυσφημίσει τον προσφεύγοντα. Ωστόσο, το γεγονός παραμένει ότι, στις 22.02.2002, ημερομηνία δημοσίευσης του άρθρου του και μόνο μία ημέρα μετά τα σχόλια του πρώην δημάρχου, στις 21.02.2002, ο προσφεύγων ήταν πεπεισμένος ότι ο τελευταίος παρουσίασε σκόπιμα μια λανθασμένη εκδοχή των γεγονότων και  στη συνέχεια προσπάθησε να δημιουργήσει έναν έμμεσο συσχετισμό μεταξύ των εταιρειών του προσφεύγοντος και του παράνομου τζόγου».

Οι φράσεις σε εισαγωγικά

Το Δικαστήριο κατέληξε ότι τα εθνικά δικαστήρια θα έπρεπε να είχαν τοποθετήσει τις επίμαχες φράσεις σε «εισαγωγικά» ως μεταφορικές. Αντιθέτως, τα εθνικά δικαστήρια εξέτασαν τις επίμαχες φράσεις, βγάζοντας αυτές εκτός εισαγωγικών και δεν τις θεώρησαν ως μεταφορικές για να καταλήξουν στο συμπέρασμα, μεταξύ άλλων, ότι δεν ήταν απαραίτητο να ερμηνεύσουν τις σκέψεις του προσφεύγοντος. Τα εθνικά δικαστήρια όμως καλούνται να εξετάσουν εάν το πλαίσιο της υπόθεσης, το δημόσιο συμφέρον και η πρόθεση του συντάκτη των επίμαχων δηλώσεων δικαιολογούσαν την πιθανή προσφυγή σε πρόκληση ή υπερβολή.

Στη συνέχεια, όσον αφορά την ιδιότητα του προσώπου που στοχοποιήθηκε, το Δικαστήριο σημείωσε ότι ο πρώην δήμαρχος Ηρακλείου, διετέλεσε πρώην μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και ιδιοκτήτης εφημερίδας.

Ενώ είναι αλήθεια ότι το άρθρο δεν στόχευε αυτόν ως πολιτικό, διότι από τη δικογραφία φαίνεται ότι κατά τον κρίσιμο χρόνο ήταν μόνο ιδιοκτήτης μιας εφημερίδας, οι εκφράσεις που χρησιμοποίησε ο προσφεύγων δεν μπορούσαν να θεωρηθούν ως δυσφήμηση,  επειδή εμπίπτουν στο πλαίσιο εκφράσεων που καλύπτονται από την ελευθερία του τύπου.

Πηγή: echrcaselaw.com

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ