Σοφία Τσιπτσέ: Ενδοοικογενειακή βία σε περιόδους κρίσης – COVID-19

Η ενδοοικογενειακή βία αποτελεί ένα σύγχρονο κοινωνικό φαινόμενο με θύματα τις περισσότερες φορές τις γυναίκες και ανήλικα παιδιά, όπως προκύπτει από έρευνες και στατιστικές μελέτες. Από τα παλαιότερα χρόνια , υπήρχαν πολλά φαινόμενα ενδοοικογενειακής βίας, τα οποία ωστόσο δεν μπορούσαν να καταγραφούν, γιατί δεν υπήρχαν πολλές καταγγελίες. Η γυναίκα- ως το άλλοτε αδύναμο φύλο- εξαρτιόταν οικονομικά από τον άντρα και υπέμενε όλες τις κακουχίες. Ένα διαζύγιο επίσης εκείνο το διάστημα αποτελούσε ¨ταμπού¨ για την κοινωνία , και οι επιλογές αυτές οδηγούσαν σε κοινωνικό αποκλεισμό.

Όσο και αν η κοινωνία μας εξελίχτηκε σε ρυθμούς προόδου, τα φαινόμενα της οικογενειακής βίας δεν έχουν εκλείψει. Τουναντίον μάλιστα , αυξάνουν και μάλιστα σε περιόδους κρίσης , όπως η κρίση που βιώνουμε αυτές τις μέρες με το ζήτημα του κορονοϊού, παρατηρείται ραγδαία διόγκωση περιστατικών έμφυλης βίας, όπως μαρτυρούν τα στοιχεία που ανακοινώνονται από την Γενική Γραμματεία Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας Φύλων. Φαίνεται κατά συνέπεια , πως κάποιοι παραφράζουν , ή καλύτερα μεταφράζουν κακώς το αποστολικό ανάγνωσμα του γάμου «η δε γυνή να φοβήται τον άντρα», όπου στο αποστολικό ανάγνωσμα με τον όρο «φόβος» εννοείται ο σεβασμός. Στο ανάγνωσμα των «δραστών» όμως ο φόβος , είναι κυριολεκτικός και προσπαθούν να τον μεταφέρουν στα θύματα τους.

Τι είναι ενδοοικογενειακή βία

Κάθε εγκληματική πράξη που συνίσταται σε λεκτική, σε ψυχολογική, σε σωματική βία , ακόμα και σε «οικονομικής» μορφής βία, με τη μορφή ενέργειας ή αδράνειας (παραμέληση), εντός της οικογένειας. Στην έννοια της οικογένειας, εμπίπτουν με μία διασταλτική ερμηνεία και οι τέως σύζυγοι (αρ. 1 § 2 περ. γ΄Ν.3500/2006), καθ’ όλο το χρονικό διάστημα που χρειάζεται για την ολοκλήρωση των οικογενειακών τους διαφορών.

Συμπερασματικά από την ανωτέρω προσπάθεια απόδοσης του ορισμού της ενδοοικογενειακής βίας συμπεραίνει κανείς ότι υπάρχουν πολλές μορφές αντίστοιχα ενδοοικογενειακής βίας (λεκτική, ψυχολογική , οικονομική ,σωματική). Μάλιστα το γεγονός ότι η βία , μπορεί να μην είναι σωματική, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν είναι εξίσου αποτρόπαια. Πολλές φορές το « βουβό» έγκλημα , είναι ακόμα πιο περίπλοκο με διόλου ευκαταφρόνητες συνέπειες στο θύμα (ψυχολογική βία). Θύματα δεν είναι όμως μόνο οι γυναίκες. Μπορεί να είναι ανήλικα παιδιά, οι γονείς, πολλές φορές και οι άντρες από τις γυναίκες. Η βία συνιστά μία αποτρόπαιη εγκληματική πράξη ενός αδύναμου ψυχολογικά ατόμου που επιθυμεί να επιβληθεί μέσω της σωματικής δύναμης του στον άλλο. Δεν γνωρίζει φύλο, δεν γνωρίζει ηλικία , δεν γνωρίζει όμως και κοινωνικά στρώματα. Αιτίες ύπαρξης του φαινομένου: Ποικίλες, που χρήζουν ανάλυσης και έχουν αναλυθεί από τους αρμόδιους επιστήμονες. Συνήθως οι αναλυτές αποδίδουν τις παράνομες αυτές συμπεριφορές στη Ζήλια, πάθος, εθιστικές ουσίες, ψυχολογικά προβλήματα. Αιτία μπορεί να αποτελεί και η κακή εικόνα που έχει εισπράξει ο θύτης από την οικογένειά του. Κάποτε υπήρξε και αυτός παιδί και Πιθανόν να έχει μεγαλώσει σε περιβάλλον που η βία ή η παραμέληση αποτελούσε καθημερινότητα. Συνήθως σε ένα άρρωστο περιβάλλον αναπτύσσονται δύο κατηγορίες παιδιών – που θα αποτελέσουν τους αυριανούς ενήλικες, οι οποίοι ενήλικες θα κληθούν να δημιουργήσουν τη δική τους οικογένεια: οι θύτες – αυτοί που θα μιμηθούν τις εικόνες που έχουν εισπράξει από τον θύτη στην οικογένειά τους και τα θύματα , όσοι θα μιμηθούν τις εικόνες που έχουν εισπράξει από το θύμα στην οικογένειά τους.

Και στις δύο περιπτώσεις μιλούμε για αναπαραγωγή του φαινομένου της ενδοοικογενειακής βίας από γενιά σε γενιά. Πότε όμως τα φαινόμενα βίας στην οικογένεια θα παύσουν να υπάρχουν , ή πιο ρεαλιστικά πότε θα περιοριστούν; Η κοινωνία; Η οικογένεια; Η πολιτεία; Ποιος μπορεί να το περιορίσει;

Νομικό Πλαίσιο:

Ειδική Νομοθεσία: Ο νόμος 3500/2006 περί ενδοοικογενειακής βίας σε συνδυασμό με τα άρθρα της σωματικής βλάβης και των εγκλημάτων κατά ζωής που προβλέπονται στον Ποινικό Κώδικα. Ο Νόμος 4531/2018 για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας, όπου κύρωσε τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Πρόληψη και την Καταπολέμηση της Βίας κατά των γυναικών και της Ενδοοικογενειακής Βίας.

Επίσης με το Νόμο 4604/2019 θεσπίστηκε για πρώτη φορά ένα συνεκτικό σύνολο κανόνων με στόχο την προώθηση της ισότητας των φύλων καθώς και την πρόληψη και καταπολέμηση της έμφυλης βίας, όπως ουσιαστικά σημειώνεται στη Εγκύκλιο 1/2020.

Με τον ως άνω νόμο καθορίστηκαν οι εθνικοί και τοπικοί μηχανισμοί για την αντιμετώπιση της έμφυλης βίας. Σε κεντρικό – εθνικό επίπεδο αρμόδια είναι η Γενική Γραμματεία Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας Φύλων, το Κέντρο Ερευνών για θέματα ισότητας, καθώς και Υπηρεσιακές μονάδες Υπουργείων για την Ισότητα των Φύλων και τον Συνήγορο του Πολίτη. (Τομέας Ίσης Μεταχείρισης)

Με τον ως άνω νόμο επίσης συστήθηκαν Περιφερειακές Επιτροπές Ισότητας , και αυτοτελές γραφείο Ισότητας.

Η ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Οικογενειακής Πολιτικής και ισότητας φύλων , έχει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες ενημέρωσης για τις δράσεις , τη νομοθεσία , καθώς και τις λειτουργίες των φορέων. Η γραμμή SOS της γραμματείας 15900, είναι εθνική και 24ης λειτουργίας. Αντίστοιχα υπάρχουν και άλλες γραμμές υποστήριξης , που μπορούν να παρέχουν βοήθεια, σε όποιον θελήσει να μιλήσει. Μένουμε σπίτι. Αυτό είναι το σύνθημα της «περιόδου κορονοϊού» που διανύουμε. Για κάποιους όμως ανθρώπους – συναθρώπους μας πίσω από τους τοίχους του σπιτιού κρύβεται ένας καθημερινός εφιάλτης. Δεν είναι εύκολο να φύγεις από αυτό που ζεις. Δεν είναι εύκολο να μιλήσεις. Έτσι νομίζεις. Φοβάσαι. Είσαι έρμαιο της μοίρας σου. Λες ψέματα , όταν σε ρωτήσουν , ότι χτύπησες κατά λάθος πέφτοντας από τα σκαλιά, ή στην πόρτα του σπιτιού. Φοβάσαι τον κοινωνικό αποκλεισμό. Φοβάσαι να φύγεις από τον θύτη. Φοβάσαι να κοιτάξεις τη ζωή κατάματα. Φοβάσαι να ζητήσεις βοήθεια. Ποιος θα σου τη δώσει; Η κοινωνία; Η φίλοι σου ; Θα σε πιστέψουν; Ήταν ήσυχος άνθρωπος , θα πουν οι περαστικοί στις κάμερες , όταν συμβεί το μοιραίο. Ήσυχος… Αυτή η ησυχία κρύβει μέσα της κακουχίες, και μια ζωή τραυματισμένη.. Τσαλακωμένα όνειρα και αδιέξοδα.. κρύβει βουβό πόνο και βουβές κραυγές..

ΟΜΩΣ ΣΤΟΠ! ΑΡΚΕΤΑ ! Έχεις δικαίωμα , έχεις προσωπικότητα , έχεις ζωή. Μίλησε ! Μένουμε σπίτι, δεν σημαίνει ζούμε έναν εφιάλτη. Σταματησέ τον . Δεν είναι εύκολο. Όμως είναι στο χέρι σου.

Ακολουθήστε το dikastiko.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο στο dikastiko.gr